حلقه مفقوده در تجارت برد- برد

غزاله طایفه

دبیر گروه بازرگانی

تجار و بازرگانان ایران که بازار عراق را به عنوان مقصد صادرات کالاهای خود برگزیده‌اند، این روزها با تصمیمات خلق‌الساعه و یک‌شبه از سوی دولت این کشور روبه‌رو شده‌اند. از چهارشنبه هفته گذشته هشدارهای سازمان توسعه تجارت ایران در قالب صدور اطلاعیه در این زمینه بود که افراد و نمایندگی‌هایی که قصد صادرات کالا به عراق را دارند، پیش از ارسال محموله‌های صادراتی خود به مقصد این کشور، حتما گواهی مبدا (سندی که کشور تولیدکننده کالای مورد نظر را مشخص می‌کند) تهیه کنند؛ چراکه دولت عراق واردات هرگونه کالا به این کشور را بدون ارائه این گواهی ممنوع کرده است. البته این تنها یکی از اقدامات این کشور بوده است؛ وضع تعرفه‌های بالا برای ورود کالای ایرانی به عراق و بعضا جلوگیری از ورود کالاهایی که طی سال‌های گذشته بازار مناسبی در کشورعراق داشتند، از تصمیمات اخیر دولت این کشور است. بسیاری از کارشناسان در تحلیل این شرایط معتقدند نبود یک دیپلماسی قوی در روابط تجاری ایران با سایر کشورها، عاملی در رفتارهای اخیر دولت عراق با تجار و بازرگانان ایرانی است. در واقع ضعف توسعه روابط اقتصادی با یاری سیاست خارجی، منجر به این شده که روابط اقتصادی ما حتی با شرکای اصلی تجاری‌مان نیز برد-برد نباشد. البته در طرف دیگر قضیه برخی از کارشناسان نیز دلایل دیگری را در رفتارهای اخیر دولت عراق موثر می‌دانند. به اعتقاد آنها، محدود شدن بازارهای صادراتی ایران به‌دلیل اینکه کشور سال‌ها در تحریم بوده، منجر به سوءاستفاده شرکای تجاری شده است. برخی نیز سیاست‌های حمایتی عراق از تولید داخلی را در موضع‌گیری‌های اخیر این کشور موثر می‌دانند. در کنار این عوامل شرایط سیاسی، امنیتی و اقتصادی نامطلوب عراق را نیز باید اضافه کرد