فرصت‌ها و تهدیدها در بازار اجاره نفتکش
هامون نیکویی کارشناس مهندسی دریا (ناوبری) زمانی که بهای نفت کاهش پیدا می‌کند شرکت‌های تولید‌کننده با چند چالش اصلی روبه‌رو می‌شوند، مهم‌ترین آنها عبارت است از حفظ حجم استخراج و در عین حال فراهم کردن امکانات ذخیره استخراج مازاد. در حقیقت شرکت‌های تولید‌کننده و استخراج‌کننده نفت هیچ علاقه‌ای به کاهش استخراج یا توقف آن ندارند، چراکه عملیاتی هزینه بردار و پرخطر است و همچنین احتمال از دست دادن بازار و مشتری را هم باید به مشکلات عدم فروش یا استخراج اضافه کرد. بنابراین یکی از راهکارهای سنتی در شرایط کاهش بهای نفت حفظ حجم استخراج و تولید، کاهش حجم فروش و در عین حال ذخیره کردن تولید مازاد است که تولید‌کننده انگیزه‌ای برای فروش آن با بهای نازل ندارد.
هامون نیکویی کارشناس مهندسی دریا (ناوبری) زمانی که بهای نفت کاهش پیدا می‌کند شرکت‌های تولید‌کننده با چند چالش اصلی روبه‌رو می‌شوند، مهم‌ترین آنها عبارت است از حفظ حجم استخراج و در عین حال فراهم کردن امکانات ذخیره استخراج مازاد. در حقیقت شرکت‌های تولید‌کننده و استخراج‌کننده نفت هیچ علاقه‌ای به کاهش استخراج یا توقف آن ندارند، چراکه عملیاتی هزینه بردار و پرخطر است و همچنین احتمال از دست دادن بازار و مشتری را هم باید به مشکلات عدم فروش یا استخراج اضافه کرد. بنابراین یکی از راهکارهای سنتی در شرایط کاهش بهای نفت حفظ حجم استخراج و تولید، کاهش حجم فروش و در عین حال ذخیره کردن تولید مازاد است که تولید‌کننده انگیزه‌ای برای فروش آن با بهای نازل ندارد. با توجه به محدودیت حجم مخازن ذخیره‌سازی که در اختیار تولید‌کننده‌ها است تنها راهکار موجود اجاره تانکرهای عظیم (VLCC) برای ذخیره مقدار قابل توجه در هر کدام از آنها است. به‌طور متوسط هر سوپرتانکر قابلیت بارگیری ۲ میلیون بشکه نفت خام را دارا است. با توجه به شرایط بازار و گزارش‌هایی که از بازار اجاره کشتی‌ها در دست است تولید‌کننده‌های بزرگ نفت قصد ذخیره‌سازی ۲۵ میلیون بشکه نفت خام را دارند تا شاید با این راهکار هم میزان استخراج خود را کاهش ندهند و هم میزان عرضه و تقاضای بازار نفت را به کنترل خود درآورند. این روش ذخیره‌سازی یک بار در سال ۲۰۰۹ توسط تولید‌کننده‌ها آزموده شد و سبب افزایش بهای نفت هم شد. اما این تهدید‌های نفتی برای شرکت‌های حمل‌کننده نفت (نفتکش‌ها و تانکرها) فرصت خوبی به حساب می‌آید تا هم در بخش حمل‌ونقل (با توجه به کاهش بهای نفت و افزایش تقاضا برای خرید) و هم در بخش ذخیره‌سازی (با توجه به عدم تمایل تولید‌کننده به فروش) اجاره بهای تانکرها را افزایش دهند یا حداقل تعداد بیشتری از شناورهای خود را اجاره داده و از منافع بازار داغ اجاره نفتکش‌ها بهره ببرند.باید این را در نظر داشت که هزینه اجاره سوپرتانکرها با توجه به هزینه سوخت، بیمه و سایر هزینه‌های جاری دیگر ۱.۵ میلیون دلار در ماه است. حال باید دید تولید‌کننده‌ها با توجه به این هزینه سنگین اجاره بها به کدام سمت خواهند رفت؛ فروش با بهای نازل یا ذخیره‌سازی با هزینه بالا؟ البته باید ذکر کرد این چالش برای غربی‌ها خیلی سخت‌تر از تولید‌کننده‌های خاورمیانه‌ای است. در حال حاضر با توجه به اینکه استخراج هر بشکه برای تولید‌کننده‌های غربی حداقل ۴۰ دلار و برای خاورمیانه ای‌ها هر بشکه کمتر از ۱۰ دلار هزینه دارد؛ غربی‌ها با چالش جدی‌تری روبه‌رو هستند.
بازار اجاره تانکرها در چند سال اخیر با توجه به زیاد شدن تعداد تانکرها و مازاد بر تقاضا بودن ظرفیت آنها، بحران اقتصادی جهانی، افزایش شدید بهای نفت و کاهش تقاضا برای خرید، روی آوردن به سوخت‌های غیرفسیلی و... دوران افسردگی و رکود را سپری می‌کرد که کاهش بهای نفت باعث افزایش تقاضای خریداران و در نتیجه رونق دوباره بازار اجاره تانکرها شد. درآمد روزانه تانکرها در حال حاضر از ۶۳ هزار دلار در روز (ابتدای سال ۲۰۱۴) به حدود ۸۴ هزار دلار در روز افزایش یافته است البته هنوز با درآمد روزهای طلایی قبل از افول بازار تانکرها در سال ۲۰۰۸ که چیزی حدود یکصد هزار دلار در روز بود، فاصله قابل توجهی دارد. به گزارش صنایع دریایی در هفته‌ای که گذشت بازار شاهد تقاضای بیشتر برای اجاره کشتی در بازه زمانی معین بوده است (time charter)
که این علاقه برای افزایش تایم چارتر و همچنین افزایش زمان چارترینگ و اجاره، باعث افزایش اجاره بها تا ۴۰ هزار دلار در روز شده است. منابع آگاه بازار اجاره کشتی‌ها از افزایش اجاره بهای تایم چارتر در هفته‌های پیش رو خبر می‌دهند و با توجه به موج جدیدی که برای این نوع اجاره به وجود آمده و با توجه به میزان مصرف سوخت سوپر تانکرها (۸۰ تا ۱۰۰ تُن در روز برای تانکرهایی که در تردد هستند) و هزینه بالای سوخت کشتی‌ها ( به‌طور متوسط بیش از ۸۰۰ دلار برای هر تُن) این فرصت خوبی برای اجاره دادن تانکرهای قدیمی و بالای ۱۵ سال است که مصرف سوخت به‌صرفه‌ای در زمان تردد ندارند. هزینه اجاره این تانکرها به‌عنوان مخزن و صرفا برای ذخیره‌سازی روزانه ۴۰ هزار دلار پیش‌بینی شده است که هم برای شرکت‌های حمل‌کننده با تانکرهای کهنه و قدیمی و هم برای تولید‌کننده‌هایی که متقاضی تانکر برای ذخیره‌سازی هستند فرصت خوبی به حساب می‌آید تا هم تانکرهایی که در بازار متقاضی نداشتند به بازار برگردند و هم تولید‌کنندگان با بهای کمتری مخزن‌های مورد نیاز خود را اجاره کنند.
در این میان، همان‌طور که پیشتر گفته شد احتمال می‌رود که تولید‌کننده‌های غربی به سمت اجاره تانکر برای ذخیره‌سازی حداقل ۲۵ میلیون بشکه نفت بروند. طبق گزارش‌های بازار اجاره تانکرها، حداقل ۱۱ سوپرتانکر برای ذخیره‌سازی نامزد شده‌اند که این تعداد تقاضا برای ذخیره‌سازی حدود ۵ تانکر نسبت به هفته قبل افزایش نشان می‌دهد. در حال حاضر با توجه به در‌خواست اجاره تانکرهای فوق عظیم (ULCC) کلاس TI که قابلیت ذخیره سازی ۳ میلیون بشکه نفت خام را دارا هستند (بالاترین ظرفیت موجود در دنیا) و همین‌طور به گزارش منابع اجاره تانکرها شرکت‌های TRAFIGURA, VITOL GUNVOR, KOCH , SHELL ، تقاضای اجاره سوپرتانکرهایی را به منظور ذخیره برای ۱۲ ماه به ثبت رسانده‌اند که به احتمال تمایل تولید‌کننده‌های غربی برای ذخیره ۲۵ میلیون بشکه نفت خام قوت می‌بخشد. در این بین، چین به‌عنوان یکی از کشورهای بزرگ وارد‌کننده (دومین وارد‌کننده نفت خام بعد از ایالات‌متحده) از کاهش بهای نفت خام و سنگ‌آهن بیشترین بهره را برده است، به گزارش موسسه‌های اقتصادی دریایی، چین در ماه دسامبر به رکورد جدیدی از واردات نفت خام ارزان دست پیدا کرد. چین در ماه دسامبر به رکورد واردات ۱۵/۷ میلیون بشکه در روز دست پیدا کرد که به اعتقاد مفسران اقتصادی این جمع‌آوری غنائم بحران اقتصادی و ایجاد ذخایر استراتژیک در روزهایی است که کشورهای دیگر دچار چالش‌های جدی اقتصادی و نفتی هستند. چین در ماه‌های اخیر واردات مس، دانه‌های روغنی و فولاد را هم چون نفت افزایش داده و سعی دارد یک ذخیره باارزش از کالاهای گرانبها و استراتژیک با نازل‌ترین قیمت برای خود فراهم کند.
ارسال نظر