رویاهای ماسه‌ای امیر دبی به پایان رسیده است
راهکار آمریکایی برای نجات دبی
«نخیل» دیروز داد و ستد سهام خود در بورس «نزدک» را متوقف کرد و باعث به‌هم‌ریختگی بازار سهام آمریکا شد
«نخیل» دیروز داد و ستد سهام خود در بورس «نزدک» را متوقف کرد و باعث به‌هم‌ریختگی بازار سهام آمریکا شد
تایم به نقل از تحلیلگران اقتصادی: دبی راهی جز فروش دارایی‌های خارجی ندارد
بدهی ۹۰ میلیارد دلاری پروژه‌های ساختمانی دبی آمریکا را در آستانه بحرانی جدیدتر از وام‌های مسکن قرار داده است
وعده توخالی دولت دبی برای پرداخت بدهی‌های خارجی «دبی‌ورلد» بزرگترین شرکت ساختمانی این امیرنشین، باعث شد دیروز بازار سهام آمریکا به هم بریزد. نخیل زیرمجموعه دبی ورلد در پی ناامیدی از دولتش، برای کنترل دامنه بدهی‌های شرکت، روز گذشته خواستار توقف داد و ستد سهام خود در بورس دبی و بازار سهام نزدک شد و با این اقدام ارزش سهام ملکی و شرکت‌های ساختمانی در بورس‌های جهان از جمله آمریکا را تا ۱۰ درصد پایین کشید.
پروژه‌های نیمه‌تعطیل برج‌سازی در دبی که اغلب با مشارکت پیمانکاران خارجی در دو سال گذشته شروع شده بود اکنون بین 90 تا 100 میلیارد دلار به بانک‌های بین‌المللی از جمله آمریکا بدهی دارد که ناامیدی در پرداخت این بدهی، می‌تواند زمینه‌ساز بحران تازه‌ای در اقتصاد جهان باشد. مجله تایم در گزارشی، به آنچه باعث شد دبی طی سالیان گذشته از شن و ماسه به منطقه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاری خارجی تبدیل شود، پرداخته و به نقل از تحلیلگران اقتصاد بین‌الملل نوشته است: «ابوظبی، امیرنشین ثروتمند امارات قرار است به دبی کمک کند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده؛ بنابراین دبی برای خلاصی از بحران بدهی‌های خارجی چاره‌ای جز فروش دارایی‌هایش ندارد.» دبی به دلیل شراکت بالای 50 درصدی بانک‌ها و شرکت‌های ساختمانی آمریکا در پروژه‌های برج‌سازی‌اش، طی دو سال گذشته تحت تاثیر بحران وام مسکن در ایالات متحده، خود نیز به بحران مسکن دچار شد بطوری که قیمت ملک در این امیرنشین کاهش پیدا کرد و کارگاه‌های ساختمانی تعطیل شدند.
اکنون شرکت «دبی ورلد» که از بزرگترین شرکت‌های ساختمانی جهان است با بدهی سنگین خود و اعلام آنکه دولتش فعلا نمی‌تواند این بدهی را بازپرداخت کند، بازارهای جهان را به هم ریخته است. بازارهای سهام جهان دیروز اولین روز کاری هفته را با خبرهای ناگوار شروع کردند. اکثر بازارهای سهام جهان دیروز شاهد کاهش ارزش شرکت‌های ساختمانی و ملکی بودند. این کاهش در مورد سهام ملکی و شرکت‌های ساختمانی گاه تا ۱۰ درصد هم رسید. در کشور امارات هم این کاهش به صورت قابل توجه احساس شد. ارزش سهام در بورس ابوظبی دیروز ۴/۷ درصد کاهش یافت.
شرکت نخیل اعلام کرده سهام خود را از بازارهای سهام خارج می‌کند و تا زمان ارائه برنامه‌هایی برای بازسازی بازار، این سهام را بازنمی‌گرداند.
تایم در گزارشی که با عنوان پایان رویاهای ماسه‌ای امیر دبی نوشته، معتقد است: سال‌های پررونق اوایل قرن بیستم برای خیلی‌ها در دنیا سودمند بود. اما شاید هیچ‌کس در دنیا به اندازه شیخ محمد بن رشید آل مکتوم امیر دبی، از رونق آن سال‌ها سود نبرده‌است. دبی شهری بدون ملزومات اولیه یک شهر مدرن بود که شن و بیابان تنها ویژگی طبیعی آن بود. طی سال‌ها و قرن‌ها، دبی فقط برای بازرگانی و قاچاق مفید بود. اما شیخ محمد با تقلید از پدرش، دبی را به الگوی رونق شهری در قرن ۲۱ تبدیل کرد و با بالا بردن برج‌های شیشه‌ای و فلزی‌اش و با ساحل‌های ساخته شده و زمین‌های ورزشی و تفریحی‌اش، سرمایه‌گذاران و توریست‌های غربی را جذب کرد و در این زمینه موفقیت زیادی به دست آورد.
اما حالا شیخ محمد دربه‌در به دنبال نقدینگی است تا بتواند بدهی یکی از بزرگترین شرکت‌های جهان در دبی یعنی دبی‌ورلد را بپردازد. انتشار این خبر بازارهای جهان را لرزاند و پرسش‌های زیادی درباره آینده دبی ایجاد کرد. صبح جمعه که این خبر منتشر شد در اولین دقایق، شاخص بورس استاندارد اند پور که به S & P در آمریکا معروف است، 7/1 درصد کاهش یافت و شاخص بازارهای در حال رشد دنیا تا ظهر جمعه بیش از 8/1 درصد کاهش رشد نشان دادند. دبی در سال‌های گذشته بازار مطمئنی بود. این امارت ثروتمند بر خلاف عربستان سعودی و ابوظبی، نفت چندانی ندارد اما شیخ محمد برای رونق دبی به جای فروش نفت مانند دیگر همتایان عربی‌اش، موقعیت دبی را به عنوان مرکزی برای تفریح و سرگرمی غربی‌ها و جذب سرمایه‌گذاری آنها حتی از سوی غرب و روسیه، در معرض فروش می‌گذاشت و پول خوبی هم از این معامله عاید می‌کرد. برای مدتی این ایده جواب داد. بانکداران غربی برای باز کردن جایی برای خود در مرکز بین‌المللی مالی دبی از سر و کول هم بالا می‌رفتند. قرار بود این مرکز وال‌استریت خاورمیانه بشود. غول‌های صنعت تکنولوژی دنیا و شرکت‌های رسانه‌ای از سیسکو گرفته تا مایکروسافت، در
شهر اینترنتی دبی دفتر تاسیس کردند. مدیران تجاری و سیاستمداران مدام در رفت و آمد به دبی بودند و اگر بخت یارشان بود می‌توانستند وقت ملاقاتی هم با شیخ‌محمد بگیرند. شیخ محمد عده‌ای از تکنوکرات‌های جوان را اطرافش جمع کرده بود و به آنها ایده‌هایش را می‌گفت و آنها طرح‌های عملی برای اجرای این ایده ارائه می‌کردند. محمد الابار، یکی از همین تکنوکرات‌های جوان که مدیر شرکت املاک امار است با طرحی برای ساخت یک آسمانخراش مرتفع نزد شیخ محمد رفت و گفت که ابتکاری پول‌ساز دارد. شیخ محمد از او خواست که این سازه را به بلندترین سازه دنیا تبدیل کند. الابار هم همین کار را کرد. این شد طرح اولیه ساخت برج دبی که اکنون در پایان کار است. این برج در کنار یک دریاچه مصنوعی با چند آبشار خیره‌کننده به هزینه 250 میلیون دلار، به میان آسمان رفت. دبی اکنون آپارتمان‌ها و برج‌ها زیادی دارد که بعضی از آنها ساخته نشده یا خالی است.
اما با ورود بحران مالی به بازارهای جهان و گرفتار شدن بانک‌ها، دبی یکی از مناطقی بود که بیشترین آسیب را از این بحران دید. بدهی دبی به نظام بانکی رقمی بین ۹۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار بود. بعضی آمارها حتی این رقم را بیشتر هم تخمین می‌زنند. شیخ و تکنوکرات‌هایش، طی سال‌ها دبی را به دنیا فروخته بودند و حالا دستشان خالی بود و چیزی برای بازپس دادن بدهی نداشتند و ندارند. بیش از یک سال است معلوم شده دبی مشکل جدی دارد. اما برای حل این مشکل پیشرفتی صورت نگرفته‌است. این طور به نظر می‌رسید که امیر دبی و اطرافیانش نمی‌خواستند باور کنند که بحران شروع شده. آنها حتی در میان خود هم در این باره زیاد صحبت نمی‌کردند. در دبی همیشه فرض بر این بوده که اگر این شهر دچار مشکل جدی شود، ابوظبی به کمک آن می‌آید.ابوظبی درمیان امارت‌های متحده عربی، ثروتمندترین است. اکنون گمانه‌زنی‌هایی در دبی و در جهان ایجاد شده مبنی بر اینکه ابوظبی قرار نیست به کمک دبی بیاید. البته دو بانک ابوظبی توافق کردند وام ۵ میلیارد دلاری به دبی بدهند. اما این رقم به نظر ناکافی است. اما از این به بعد چه خواهد شد؟ یکی از راه‌های نجات از این بحران، فروش دارایی‌های دبی در
خارج مانند شرکت‌های بزرگ آن در آمریکا است. شیخ محمد ممکن است در این بحران مجبور شود اندکی از استقلالش را کم کند و نفوذ بیشتر ابوظبی را تحمل کند. در خیابان‌های دبی این روزها تصویر شیخ خلیفه حاکم ابوظبی در کنار شیخ محمد روی پوسترهای بزرگ دیده می‌شود.
ارسال نظر