طرح «فروش‌سریع» مسکن در تهران

انبوه‌سازان به خاطر نگرانی از «تکرار اتفاق سال ۸۸ در سال ۹۱» به پیشواز فروش رفتند

سکته قیمتی در آپارتمان‌های نوساز در پی اقدام اخیر انبوه‌سازان گروه مسکن- فرید قدیری: بساز و بفروش‌های پایتخت با اطلاع از آنچه قرار است سال آینده در بازار مسکن اتفاق بیفتد، روش تازه‌ای را از هم‌اکنون برای «فروش‌سریع» واحدهای مسکونی آغاز کرده‌اند که نتیجه آن از یک‌سو باعث تغییر محسوس در نحوه عرضه آپارتمان شده و از سوی دیگر، روند بازاریابی‌های ملکی را معکوس کرده‌ است.

تحت تاثیر ساخت‌وسازهای پرحجم سال۸۹، در سال آینده هر ماه به طور متوسط ۱۰ هزار واحدمسکونی نوساز به بازار مصرف تزریق می‌شود که این میزان عرضه، بیش از کشش معاملاتی بازار خواهد بود.

در تابستان امسال که خرید‌وفروش مسکن در تهران بالاترین سطح سال‌های گذشته را تجربه کرد، ماهانه بین ۱۲ هزار تا ۱۵ هزار فقره معامله ملکی به ثبت رسید که این نشان می‌دهد پتانسیل بازار ملک در تهران برای عرضه آپارتمان‌های فروشی در همین حد است. اما در صورت ورود واحدهای جدیدتر در سال۹۰ آن هم به اندازه آنچه در حال حاضر در بازار فروش موجود است، پیش‌بینی می‌شود موازنه عرضه‌وتقاضا در بازار مسکن پایتخت به نفع خریداران متمایل ‌شود.

انبوه‌سازان با اطلاع از این سناریو، سه ماه زودتر به پیشواز فروش آپارتمان‌های در آستانه تکمیل رفته‌اند به طوری که این روزها بنگاه‌های مسکن فراخوان‌های متعددی را از طرف سازنده‌ها مبنی بر «درخواست ‌فروش قسطی واحدهای مسکونی» به خریداران ارائه می‌کنند.

جزئیات طرح

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از جزئیات طرح فروش سریع واحدهای مسکونی که با ابتکار سازنده‌ها و البته دلالان ملک، به راه افتاده حاکی است: در مناطقی از تهران که سال گذشته بیشترین تعداد پروانه‌های ساختمانی در آنجا صادر شده بود، فروش مدت‌دار آپارتمان آغاز شده به این صورت که این واحدها بین ۱۸ تا ۲۵ درصد ارزا‌ن‌تر از آپارتمان‌های موجود در محل، به صورت ۴۰ درصد پرداخت نقدی و مابقی در اقساط ۱۲ تا ۱۵ ماهه - بدون سود- فروخته می‌شود.

زمان تحویل آپارتمان‌های مشمول طرح «فروش‌سریع» از اواخر بهار۹۱ تا حداکثر پایان نیمه‌اول سال آینده اعلام شده است و در حال حاضر همه این واحدها در مراحل نازک‌کاری یا تکمیل تجهیزات داخلی قرار دارند که این وضعیت، باعث تفاوت بین نوع فروش این واحدها با طرح رایج پیش‌فروش مسکن شده است.

در طرح پیش‌فروش، معمولا ساخت‌وساز در مراحل ابتدایی یا میانی قرار دارد اما در طرح کنونی -فروش‌سریع- ساخت‌وسازها به مراحل انتهایی رسیده و در جریان است.

انبوه‌سازان علت تخفیف در قیمت فروش این آپارتمان‌ها را رقابت با پیش‌فروش‌های رایج عنوان می‌کنند و در عین حال با اشاره به اینکه تقاضای خرید مسکن در فصل زمستان افت می‌کند، صرفه تعیین قیمت پایین‌ را بیشتر از «سود فروش در سال۹۰» می‌دانند.

پیش‌بینی فعالان بازار مسکن این است که با اجرای این طرح طی ماه‌های باقیمانده از سال‌جاری، قیمت عرضه آپارتمان‌های کارکرده نیز با افت روبه‌رو شود.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» در سال۸۹ طبق اعلام شهرداری تهران نزدیک به ۱۳۰ هزار واحدمسکونی کلنگ‌زنی شد که این میزان ساخت‌وساز بین ۵/۱ تا ۲ سال بعد، تحویل بازار تقاضا می‌شود. به این ترتیب از ابتدای سال آینده، ۵۵ هزار واحدمسکونی که نیمه‌اول سال۸۹ برایشان پروانه ساخت صادر شده است، به بازار عرضه می‌شود و مابقی نیز به تدریج در طول سال ۹۱، واگذار خواهد شد.

اتفاق سال آینده چیست؟

اتفاقی که قرار است سال آینده در بازار مسکن تهران رخ دهد، پیش از این، در سال۸۸، تجربه شده بود.

در سال۸۸ حدود ۱۸۰ هزار واحدمسکونی نوساز - که در سال۸۶ برای ساخت آنها پروانه صادر شده بود- در شهر تهران عرضه شد که نتیجه آن به کاهش ۱۷ درصدی قیمت مسکن در پایتخت منجر شد. در آن سال، ارزش معاملاتی واحدهای مسکونی برای اولین بار در طول یک دهه، افت شدید کرد که نتایج این ارزانی تا سال گذشته نیز مشهود بود.

رویداد سال۸۸ به خاطر رکوردزنی ساخت‌وسازها در سال۸۶ که ۷۱ درصد رشد کرده بود، عنوان شده است. و حالا ساخت‌وسازهای سال۸۹ نیز که به نوعی رکورد جدیدی بعد از دو سال رکود ساختمانی سال‌های ۸۷ و ۸۸ محسوب می‌شود، می‌تواند بازار عرضه سال۹۱ را تحت تاثیر قرار دهد.

بنابراین اینکه انبوه‌سازان در حال حاضر تصمیم گرفته‌اند آپارتمان‌های تحویلی سال آینده را ارزان‌تر از نرخ‌های موجود، واگذار کنند، بیشتر از آنکه به توجه آنها به قدرت مالی خریداران ارتباط داشته باشد، به منفعت مالی آنها از این اقدام مربوط می‌شود.

به این ترتیب، اگر طرح «فروش سریع» در سه ماه آتی، با استقبال بازار مصرف روبه‌رو شود، تکرار اتفاق سال۸۸ -کاهش شدید قیمت مسکن- منتفی خواهد بود اما چنانچه بی‌میلی زمستانی خریداران مسکن به این طرح نیز سرایت کند، در سال۹۱ عرضه انبوه واحدهای نوساز اتفاق می‌افتد و از رشد قابل انتظار قیمت مسکن در آن سال، جلوگیری خواهد کرد.

طبق آمارهای دریافتی از سامانه رهگیری معاملات مسکن، خرید ملک مسکونی در ماه‌های پاییز نسبت به نیمه اول سال تاحدودی کاهش پیدا کرده بود که احتمال دارد در هفته‌های پیش‌رو، استقبال سردی از عرضه‌های در قالب «فروش‌سریع» صورت گیرد.

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از قیمت‌های تعیین شده برای عرضه آپارتما‌ن‌های در قالب طرح فروش‌سریع حاکی است: هم‌اکنون در محله سعادت‌آباد که متوسط قیمت آپارتمان‌ها مترمربعی حداقل ۵/۳ تا ۴ میلیون تومان است، واحدهای تحویلی بهار۹۱ هم اکنون، به قیمت مترمربعی ۳ میلیون تومان عرضه می‌شود.

همچنین در منطقه۵ نیز این آپارتمان‌ها متری حدود ۲ میلیون و تا ۲/۲ میلیون تومان فروخته می‌شود در حالی که متوسط قیمت آپارتمان‌های کارکرده موجود در این منطقه مترمربعی ۵/۲ میلیون تومان برآورد می‌شود.