کارنامه آماری موسیقی در دولت یازدهم

دنیای اقتصاد: تقریبا همه کسانی که درباره استعفای علی جنتی وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار نظر کردند، متفق القول بودند که حاشیه‌های مربوط به موضوع لغو کنسرت‌ها و ممنوعیت برگزاری کنسرت در برخی شهرهای کشور او را مجبور به استعفا کرده است. نشانه و مصداق بارز این نکته هم به طعنه رئیس جمهوری در یکی از سخنرانی‌هایش مربوط می‌شد که درباره موضع گیری وزارت ارشاد در موضوع ممنوعیت برگزاری کنسرت به وزیر تذکر صریحی داد. همزمان با داغ شدن خبرها درباره استعفای وزیر ارشاد، دفتر موسیقی این وزارتخانه اطلاعاتی از برگزاری کنسرت‌ها از سال ۸۸ تا ۹۴ منتشر کرد. این آمارها نشان می‌داد که افزایش نزدیک به ۵۰۰ درصدی شمار کنسرت‌ها در کشور از سال ۸۸ تا ۹۴ از دید رسانه‌ها پنهان مانده و برجسته شدن موضوع لغو کنسرت‌ها در واقع روپوشی برای پنهان کردن این دستاورد است.

در واقع با نگاهی به وضعیت موسیقی در دو دوره دولت‌های نهم و دهم درمی‌یابیم باتوجه به فضای حاکم بر کشور؛ در آن‌ سال‌ها بیشتر گروه‌های موسیقی مجوزی دریافت نمی‌کردند تا سازمان یا نهاد دیگری آن را لغو کند درحالی‌که با تغییر رویکرد دولت یازدهم و باز‌تر شدن فضای فرهنگی در کشور تعداد بیشتری از گروه‌های موسیقی توانستند مجوز برگزاری کنسرت بگیرند، اما نظارت چندگانه و اختلاف نظر درباره شیوه‌های برگزاری کنسرت‌ها هنوز مشکلات زیادی را بر سر راه نگه داشته است. همان زمان فرزاد طالبی (مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) با بیان اینکه در دولت‌های نهم و دهم هیچ آماری از لغو کنسرت‌ها در دست نیست، گفت: در دولت‌های نهم و دهم امکان لغو کنسرت‌ها به حداقل رسید و شاید کنسرتی لغو نشده باشد، چون اساسا در بسیاری از موارد مجوزی صادر نمی‌شد که بعد از آن لغو شود.

مدیرکل دفتر موسیقی با بیان اینکه سیاست‌های دولت در حوزه موسیقی تغییر کرده‌، گفت: در دولت یازدهم مجوزهای بیشتری از سوی وزارت ارشاد صادر شد و این نشان‌دهنده آن است که سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تغییر کرده و با هر بهانه‌ای از سوی دیگر نهاد‌ها، سیاست‌های فرهنگی خود را تغییر نمی‌دهد. او ادامه داد: این وظیفه وزارت ارشاد است که تعیین کند کدام موسیقی خوب است و کدام بد، خیلی اوقات ما مجوزی را برای موسیقی صادر کردیم، اما پلیس آن را لغو کرده درحالی‌که تعیین این ضوابط برعهده وزارت ارشاد است نه نهاد دیگری.طالبی افزود: ما به شدت بر ضوابطی که از سوی نیروی انتظامی درنظر گرفته می‌شود، دقت داریم، اما درباره محتوای موسیقی تنها وزارت ارشاد است که نظارت می‌کند و اوست که تعیین‌کننده فحوای موسیقی‌ است.

آمار لغو کنسرت‌ها کمتر از یک درصد

براساس آمار دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با در نظر گرفتن محاسبه برش استانی و سالن‌های کمتر از ۵۰۰ نفر در استان‌هایی که کنسرت در آنها اجرا شده؛ آمار اجرای کنسرت‌ها از سال ۸۸ تا سال ۹۴ طبق جدول است. طبق گفته مسوولان دفتر موسیقی وزارت ارشاد؛ لغو کنسرت‌ها در این سال‌ها کمتر از یک درصد بوده است، اما همین یک درصد برخی اوقات باعث ایجاد حواشی بسیاری برای جامعه موسیقی شده و اظهارنظرهای فراوانی از سوی مسوولان مختلف درباره آن مطرح شده است. رحمانی‌فضلی (وزیر کشور) در اظهارنظری در این باره با بیان اینکه از نظر محتوا، وزارت ارشاد و از نظر امنیت، نیروی انتظامی متولی برگزاری کنسرت‌‌ها هستند، گفته بود: ممکن است برگزاری کنسرت‌ها در برخی از شهرستان‌ها با مسائل خاصی مواجه شود. در هر استانی وظیفه استانداران و شورای تامین آن استان است که نسبت به موضوع تصمیم‌گیری کنند و اگر دیدند برگزاری کنسرت موجب ناامنی می‌شود، از قبل در مورد آن تمهیداتی بیندیشند نه اینکه بلیت‌ها فروخته شود و مردم در صف بایستند و بعد بگویند کنسرت لغو شده است.

موضع خانه موسیقی درباره کنسرت‌ها

روز گذشته نیز حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی گفت: خانه موسیقی تا امروز تمام تلاش خود را درباره برطرف کردن مشکلات لغو کنسرت‌ها انجام داده حتی درخصوص برگشت مالی گروه‌ها و خسارت‌هایی که به آنها به‌دلیل لغو کنسرت وارد می‌شود نیز پیگیری‌هایی داشته‌ایم، چراکه گروه‌های موسیقی بنیه مالی قوی ندارند و برای اجرای یک کنسرت در شهرستان هزینه‌های سنگینی را متقبل می‌شوند و وقتی گروه با مشکل لغو مجوز روبه‌رو می‌شود؛ همه آنچه که هزینه‌ کرده‌اند، از بین رفته‌ به‌شمار می‌آید.مدیرعامل خانه موسیقی افزود: وزارت ارشاد برای فیلم‌هایی که با مشکل مجوز روبه‌رو می‌شوند؛ ساز و کار دارد اما در موسیقی چنین ساز و کاری وجود ندارد و ما انتظار داریم راه‌حلی برای این مشکل ارائه‌ دهند. وی ادامه داد: ما همچنان پیگیر موضوع هستیم و به‌طور جدی پیگیری می‌کنیم حتی با آقای صالحی‌امیری نیز در این‌باره صحبت خواهیم کرد تا این مساله را به یک نتیجه مثبت برسانیم.

نهادها پاسخگوی زیان لغو کنسرت‌ها باشند

نوربخش با بیان اینکه تلاش داریم در آینده با لغو مجوز کنسرت مواجه نشویم، تصریح کرد: رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی نیز با نهادهای مختلف داریم تا اگر به هر دلیل کنسرتی در جایی با لغو روبه‌رو شد؛ برای جبران ضرر و زیان گروه‌ها ساز و کاری وجود داشته باشد. در واقع یک نهاد باید پاسخگوی این ضرر و زیان باشد، چراکه یکی از مسائل امروز؛ نبود نهاد پاسخگو به هنرمندان در خصوص لغو کنسرت‌ها است. او با بیان اینکه مشکلاتی که برای برگزاری کنسرت‌ها ایجاد می‌شود هیچ مبنا و استدلال حقوقی ندارند، ادامه داد: لغو کنسرت‌ها هیچ مبنای حقوقی، عقلی و قانونی ندارد و ما این موضوع را در برنامه زاویه که چندی پیش از شبکه چهارم سیما نیز پخش شد، ثابت کردیم. ما نمی‌توانیم قصاص قبل از جنایت داشته باشیم و کنسرتی را به بهانه حواشی آن لغو کنیم. جامعه موسیقی نباید پاسخگوی اتفاقاتی ازجمله بدحجابی که در سطح جامعه نیز وجود دارد و از آن به عنوان مهمترین حاشیه کنسرت یاد می‌شود، باشد. گروه موسیقی تنها پاسخگوی محتوای برنامه‌ای است که اجرا می‌کنند.

به هر روی روز شنبه دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گزارش عملکرد مقایسه‌ای خود از سال ۱۳۹۲تا ۶ ماه اول سال ۹۵ در بخش‌های مختلف صدور مجوز را اعلام کرد. به گزارش روابط عمومی دفتر موسیقی، این دفتر با ایجاد روندی قانونمند، با هدف رشد و اعتلای هنر موسیقی در سایه تلاش روزافزون هنرمندان و تولیدکنندگان این حوزه توانست ضمن برون‌رفت از برخی فضاهای حاشیه‌ای به سمت اجرای بهتر وظایف حاکمیتی خویش گام بردارد که نتایج این اقدامات در مقایسه با سال‌های گذشته، خود بیانگر این امر است. این گزارش در بخش‌های مختلفی از جمله مجوزهای صادرشده تک آهنگ و نماهنگ، مراکز تولید و تکثیر آثار صوتی، استودیو صدابرداری، آلبوم موسیقی، آلبوم تصویری موسیقی، تعداد اجراهای صحنه‌ای وکتاب گویا تدوین شده است.

کارنامه آماری موسیقی در دولت یازدهم