محصولات لبنی زیر ذره بین

گروه صنعت و معدن: تایید استفاده از روغن پالم در تولید شیر پرچرب از سوی وزیر بهداشت و ارائه گزارش آن به رئیس‌جمهوری علاوه‌بر تولیدکنندگان واکنش سازمان ملی استاندارد ایران را نیز به همراه داشت. به گفته رئیس این سازمان ۸۰ درصد فرآورده‌های لبنی کشور فاقد روغن پالم است و ۲۰ درصد از فرآورده‌های شیری پر چرب مورد نمونه برداری از بازار مصرف منطبق با چربی شیر خالص نبوده است. حجم بالای واردات و قیمت پایین روغن پالم در مقایسه با چربی شیر عمده دلایلی است که موجب شد تا در سال‌های اخیر این روغن نباتی جایگزین چربی شیر در محصولات لبنی شود، رخدادی که به تازگی نمود پیدا کرده است. علاوه‌بر روغن پالم به گفته وزیر بهداشت برخی از تولیدکنندگان محصولات لبنی از شیرخشک در شیرهای موجود در بازار استفاده می‌کنند. برخی از کارشناسان کنترل قیمت محصولات لبنی در سال‌های اخیر را عمده دلیل استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی می‌دانند، روشی برای جلوگیری از ضرر و زیان واحدهای تولیدی.

به گفته نیره پیروزبخت رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در حال حاضر قریب به ۳۰۰ نوع فرآورده‌های لبنی درکشور تولید می‌شود که صرفا در ۸ نوع از آنها که شامل پنیر پروسس آنالوگ، اسپریدهای مخلوط، پنیر تازه با چربی گیاهی (پنیر تازه آنالوگ)، پنیر خامه‌ای با چربی گیاهی، پنیر پیتزای پروسس، شیرخشک با چربی گیاهی، بستنی پروبیوتک و بستنی مجاز است و در سایر فرآورده‌های لبنی استفاده از چربی گیاهی غیر مجاز است.

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران درنشست خبری با اشاره به اینکه به‌منظور تعیین شاخص خلوص استانداردهای ملی مرتبط بررسی محتوای شیر و فرآورده‌های لبنی پرچرب در دستور کار قرار گرفته است نیز اظهار کرد: از فروردین سال گذشته بررسی محتوای شیر و فرآورده‌های لبنی پر چرب آغاز شد که در این طرح از ۱۲۴ نمونه شیر و فرآورده شیری پرچرب نمونه برداری شد و نتایج این طرح نشان داد که حدود ۲۰ درصد از نمونه‌های فرآورده‌های شیری پرچرب مورد نمونه‌برداری از بازار مصرف منطبق با چربی شیر خالص نبوده و در آنها اختلاط چربی گیاهی با چربی شیر صورت گرفته است البته باید این نکته را ذکر کرد که چربی گیاهی علاوه‌بر پالم شامل موارد دیگری می‌شود و هنوز مشخص نیست چنددرصد از محصولات موجود در بازار از روغن پالم استفاده کرده‌اند.

به گفته پیروزبخت، به‌کارگیری روغن پالم به‌دلیل حجم بالای واردات، قیمت پایین در مقایسه با چربی شیر، در دسترس بودن و همچنین اشباع و وضعیت ظاهری آن امکان بیشتری در بروز تقلب و اختلاط با چربی فرآورده‌های شیری را دارد، اما این نکته را نیز باید مد نظر قرار داد که نوع چربی و روغن گیاهی و تعیین مقدار به‌کار رفته به عنوان تقلب در اختلاط با چربی‌شیر به سادگی امکان‌پذیر نخواهد بود.

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در خصوص زمان انتشار این بررسی‌ها نیز گفت: نتایج این طرح و پژوهش‌های مرتبط به‌زودی منتشر خواهد شد و در صورتی که نتایج آزمون بیانگر استفاده از چربی گیاهی به صورت غیر مجاز باشد با متخلف برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

نتایج نمونه‌برداری تا پایان هفته

در این خصوص نیز رئیس سازمان استاندارد تهران نیز با اعلام فهرستی از محصولات لبنی که استفاده از روغن پالم در آنها غیرمجاز است، گفته‌بود: استفاده از روغن پالم در شیر طعم‌دار، شیر فرا دما، شیرخشک، پنیر رسیده در آب نمک، پنیر تازه، دوغ، کشک مایع صنعتی، ماست پروبیوتیک «و امثال آن» ممنوع و روغن پالم در شیر پاستوریزه، کره پاستوریزه، خامه پاستوریزه و فرا دما هم ممنوع است.

بیات با بیان اینکه در اکثر فرآورده‌های لبنی استفاده از روغن گیاهی پالم غیرمجاز است، به خبرگزاری فارس گفت: سازمان استاندارد با نمونه‌برداری از بازار، نوع چربی موجود در محصولات لبنی شامل گیاهی یا حیوانی را بررسی می‌کند و در حال حاضر نیز نمونه‌برداری‌هایی انجام شده که در حال تست آنها هستیم. وی افزود: نتیجه این نمونه‌برداری‌ها تا پایان هفته آینده اعلام خواهد شد.

رئیس سازمان استاندارد تهران با بیان اینکه در فروردین امسال سازمان استاندارد تهران در اخباری بر ممنوع بودن استفاده از چربی نباتی (پالم) در فرآورده‌های لبنی تاکید کرد، گفت: سال گذشته نیز به دنبال کنترل‌های انجام شده از سوی این سازمان، یک واحد لبنی که در ماست خود از روغن پالم استفاده می‌کرد به دادگاه معرفی و مدیر کنترل کیفی آن عزل شد.

اظهارات مطرح شده مبنی بر استفاده غیر مجاز از روغن پالم در محصولات لبنی واکنش انجمن صنایع شیر کشور را به همراه داشت، به طوری که حسین چمنی مشاور این انجمن با بیان اینکه سخن آقای وزیر بهداشت که گفته «شیر پرچرب نخورید چون روغن پالم دارد» باید این‌گونه تصحیح شود که مردم شیر پرچربی که روغن پالم دارد، مصرف نکنند، گفت: اگر روغن پالم تا این اندازه خطرناک است چگونه یک میلیون تن روغن خوراکی وارد کشور می‌شود که ۵۰ درصد آن پالم است؟

چمنی با بیان اینکه سه منبع برای تامین چربی اضافی محصولات پرچرب داریم به خبرگزاری تسنیم عنوان کرد: ما سه منبع برای تامین چربی اضافی محصولات پرچرب داریم اولا که کارخانه‌های صنایع لبنی طیف وسیعی از محصولات از قبیل بدون چربی، کم‌چرب، نیم‌چرب، پرچرب و خامه‌ای تولید می‌کنند که خامه‌ای بالاترین درصد چربی را دارد.طیف محصولات نیم چرب به پایین چربی اضافی دارند ما این چربی اضافی را می‌گیریم و برای محصول پرچرب بالانس می‌کنیم.

چمنی افزود: منبع دوم تامین چربی، شیر خشکی است که در کشور در حجم بسیار بالا برای صادرات تولید می‌شود این شیر خشک، شیر خشک اسکیم یا بدون چربی است. ما در پروسه تبدیل شیر خام به شیر خشک چربی آن را کامل می‌گیریم و در محصولات پرچرب از آن استفاده می‌کنیم.

مشاور صنایع شیر ایران ادامه داد:منبع اصلی ما در این زمینه واردات ۵۰ تا ۶۰ هزار تن کره در سال است، بهترین نوع کره وارد کشور می‌شود که بخشی از آن در قالب کره خوراکی در اختیار مردم قرار می‌گیرد و بخشی نیز در تولید محصولات پرچرب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تطابق بنزین‌های وارداتی با استاندارد

بررسی کیفیت بنزین یکی دیگر از موارد مطرح شده در این نشست بود، به گفته رئیس سازمان ملی استاندارد، بنزین از سال ۸۳ مشمول استاندارد اجباری شد در این خصوص نیز تفاهم‌نامه‌ای منعقد و تا پایان سال ۹۰ ادامه‌دار شد اقدامی که شاید بتوان گفت مشکل آلودگی هوا را نیز به همراه داشت. بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که سال ۸۴ بین سازمان ملی استاندارد و وزارت نفت امضا شد، کنترل کیفیت بنزین به وزارت نفت سپرده شد و سازمان ملی استاندارد نیز عنوان ناظر را از آن خود کرد، اما در سال ۹۱ عنوان ناظری از سازمان ملی استاندارد گرفته شد و وزارت نفت به صورت مستقل مسوول بررسی کیفیت بنزین شد، اما با شدت گرفتن آلودگی هوا سازمان استاندارد اعلام آمادگی کرد تا با تکمیل راه‌اندازی آزمایشگاه بنزین استان هرمزگان از آخر تیرماه تست بنزین را آغاز کند. پیروز بخت در خصوص اینکه آیا اقدامی برای بررسی کیفیت بنزین صورت گرفته است، گفت: در یک ماه اخیر دو نمونه آزمایش روی بنزین وارداتی انجام دادیم که هیچ کدام از این موارد مغایرتی با استاندارد یورو ۴ نداشته‌اند.

وی با بیان اینکه آزمایشگاه سازمان ملی استاندارد از اول مرداد ماه آمادگی آزمایش بنزین را دارد، گفت: در صورتی که آزمون بنزین توسط سازمان ملی استاندارد به تصویب شورای‌عالی استاندارد برسد، ‌سازمان استاندارد بنزین مصرفی در کشور را مورد بازرسی قرار خواهد داد. پیروزبخت تصریح کرد: در مورد جایگاه‌های عرضه CNG نیز آزمون‌های سازمان استاندارد تا بهمن ماه اعلام خواهد شد و قصد داریم با همکاری وزارت نفت نظارت بیشتری در جایگاه‌های عرضه CNG داشته باشیم.

وی درباره مشکل کم‌فروشی برخی جایگاه‌های عرضه بنزین نیز گفت: سازمان ملی استاندارد در جایگاه‌های عرضه بنزین نظارت دارد به طوری که حداقل هر سه ماه یکبار بازرسی نازل‌های بنزین انجام می‌شود و در صورتی که تخلفی وجود داشته باشد با جایگاه بنزین متخلف برخورد خواهد شد.

۱۳سال معطلی برای تست جاده‌ای

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران درباره لزوم نصب استانداردهای اجباری در انواع خودرو و تمدید مهلت نصب استانداردها نیز گفت: بر اساس رایزنی‌ها و البته هماهنگی‌های صورت گرفته تمام خودروسازان به جز یک خودرو که باید متوقف شود، از اول فروردین ماه امسال موظفند تا ایربگ را روی محصولات خود نصب کنند.

پیروزبخت اضافه کرد: البته در مورد تمدید زمان نصب ایربگ دولت مدام تاریخ‌های متعددی را اعلام می‌کرد و این موضوع متوجه سازمان ملی استاندارد نیست.

رئیس سازمان ملی استاندارد از بازنگری تمام استانداردهای خودرو نیز خبر داد و اظهار کرد: در خودرو ۵۵ استاندارد باید لحاظ شود که ۵۲ استاندارد متوجه سازمان ملی استاندارد، یک استاندارد توسط سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت و ۳ استاندارد توسط سازمان محیط زیست مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. اما باید این نکته را متذکر شوم که یک خودرو ممکن است از تمام ۵۵ استاندارد برخوردار نباشد اما این دلیل بی‌کیفیت بودن آن نیست چرا که رعایت استاندارد در هر خودرو با خودرو دیگر متفاوت است.

وی در رابطه با ارزیابی‌ها و رتبه‌بندی انواع خودرو که توسط سازمان بازرسی و استاندارد صورت می‌گیرد نیز به ارائه توضیحاتی پرداخت و گفت: سازمان بازرسی به صورت مجزا این گزارش‌های ماهانه را اعلام می‌کند اما سازمان ملی استاندارد خود به دنبال ارائه رتبه‌ها و بحث اعلام کیفیت انواع خودرو به صورت دوره‌ای است اما هنوز نتوانسته‌ایم با بخش‌های مختلف برای بررسی این موضوع به اجماع نظر دست پیدا کنیم.

پیروزبخت تصریح کرد: حدود ۱۳ سال است که آزمون جاده‌ای خودرو از سوی سازمان ملی استاندارد پیگیری می‌شود اما هنوز نتوانسته‌ایم این موضوع را تعیین تکلیف کنیم تا در راستای آن بتوانیم خود به صورت مجزا گزارش‌هایی را در مورد کیفیت استاندارد خودروها اعلام کنیم.

رئیس سازمان ملی استاندارد اضافه کرد: البته گزارش شرکت بازرسی و استاندارد بر اساس رتبه‌بندی انواع خودرو در بخش قیمت است که سازمان در این رابطه به هیچ عنوان ورود پیدا نمی‌کند.

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در مورد واردات خودروهای چینی و نقش این سازمان در بررسی میزان کیفیت این خودروها گفت: بر اساس تفاهمنامه سازمان ملی استاندارد با طرف چینی کالاهای وارداتی به کشور مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، در این مورد خودرو نیز مستثنا نیست و واردات خودروهای چینی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تفاهم‌نامه با چین در فاز آخر

پیروزبخت همچنین در پاسخ به این پرسش که امضای تفاهم‌نامه با کشور چین که به‌منظور کنترل واردات از سال گذشته در دستور کار قرار گرفته بود، در چه مرحله‌ای قرار دارد نیز گفت: این تفاهم‌نامه با توجه به رفع برخی از مشکلات در مرحله نهایی قرار دارد و اسناد مبادله شده و به‌زودی هیاتی از ایران برای امضای تفاهم‌نامه به این کشور اعزام خواهد شد.

براساس این تفاهم‌نامه پیش‌بینی شده ایران با کالای وارد شده بی‌کیفیت چینی در گمرکات و بازار برخورد کند و چین نیز با صادرکننده کالا، اما این تفاهم‌نامه با مشکلاتی مواجه شد، چرا که در ابتدای برنامه اجرایی طرف چینی اصرار داشت که در صورت بازرسی کالایی در کشور چین دیگر نیازی به بررسی آن کالا در ایران نباشد و از سوی دیگر طرف چینی نیز فهرست ۲ هزار و ۱۱ ردیف تعرفه کالای چینی مشمول استاندارد اجباری را ارائه داد که در اواخر سال گذشته این تعداد تعرفه را به ۵۱۱ ردیف تقلیل دادند که مجددا سازمان ملی استاندارد این مساله را نپذیرفت. مشکلی که به گفته پیروزبخت تا حدودی برطرف شده است.