گروه انرژی- در حالی از پیشنهاد واگذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌به وزارت صنایع بیش از ۵ ماه می‌گذرد که وضعیت این واگذاری همچنان مبهم است. در این وضعیت، معاون وزیر نفت ضمن مخالفت صریح با انتقال صنعت پتروشیمی‌به وزارت صنایع، واگذاری مجتمع‌های پتروشیمی ‌را برای صنعت سازنده می‌داند.

مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی معتقد است که اگر هدف وزارت صنایع از در اختیار گرفتن بخش غیردولتی صنعت پتروشیمی، انجام برخی خدمات مانند اعطای پروانه اشتغال و بهره‌برداری به صنایع پتروشیمی‌باشد که هم‌اکنون این وزارتخانه برخی از این خدمات را انجام می‌دهد، مانعی برای ادامه این همکاری وجود ندارد.

«عبدالحسین بیات» تاکید کرد: «بخش حاکمیتی پتروشیمی ‌به دلیل ارتباط بسیار تنگاتنگ و استراتژیکی که با بخش بالادستی خود دارد، امکان جدا شدن از زنجیره تولید شرکت‌های تابعه وزارت نفت را ندارد و به نفع کشور هم نیست که حلقه پتروشیمی ‌از این زنجیره جدا شود.»

به اعتقاد کارشناسان، انتقال دانش مدیریتی از وزارت نفت به وزارت صنایع و تحت‌شعاع قرار گرفتن ارتباطی که سال‌ها روی دانش فنی و تعامل با سایر معاونت‌های اصلی وزارت نفت ایجاد شده از جمله مواردی است که در صورت واگذاری این صنعت به وزارت صنایع و معادن، حلقه پتروشیمی‌را از این زنجیره جدا خواهد کرد. بنابراین باید قبل از انجام این واگذاری روی آن تامل شود.

اخلال در سیاست‌های راهبردی و کلان

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ‌طی گفت‌وگویی با «شانا» ادامه می‌دهد که اگر پتروشیمی‌از وزارت نفت جدا شود، هماهنگی‌ها، پیشبرد اهداف و سیاست‌های راهبردی و کلان این صنعت دچار اخلال می‌شود.

به گزارش خبرنگار ما، در حال حاضر صنایع بالادستی در صنعت نفت و گاز نقش به سزایی را در صنعت پتروشیمی‌ بازی می‌کنند؛ چرا که اکثر محصولات پتروشیمی‌به نوعی مشتقی از نفت خام هستند و ارزش افزوده ای که در این صنعت ایجاد می‌شود به نفت و گاز وابسته است.

در این بین به اعتقاد کارشناسان ایجاد گسستگی بین ارزش افزوده این بخش با بخش نفت و گاز از جمله مسائلی است که در صورت انتقال پتروشیمی‌ به بخش صنعت باید مدنظر قرار گیرد.

از سوی دیگر مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ادامه یادآور می‌شود که بخش دیگری که وزارتخانه صنایع می‌تواند در ارتباط با پتروشیمی ‌کار کند، بحث صنایع پایین‌دستی است که در سال‌های اخیر مورد غفلت قرار گرفته است و ما انتظار داریم وزارت صنایع بیش از گذشته به توسعه این صنایع اقدام کند. وی ادامه داد: «یکی از راه‌های ایجاد اشتغال گسترده و نجات جامعه از بیکاری، توسعه صنایع تبدیلی و پایین‌دستی پتروشیمی‌است و باید در این زمینه به صورت گسترده‌تری فعالیت کرد.»

به گفته وی، نسبت اشتغال صنایع بالادستی پتروشیمی به صنایع پایین‌دستی یک به ۱۲ است؛ از سوی دیگر با توسعه هرچه بیشتر صنایع پایین‌دستی زنجیره ارزش افزوده محصولات پتروشیمی‌ کامل‌تر می‌شود.

وابستگی پتروشیمی ‌به خوراک

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی‌اضافه کرد: «از سوی دیگر ساخت و راه‌اندازی واحدهای پتروشیمی‌ در مناطقی مانند عسلویه و در کنار واحدهای پالایش گاز نشان از وابستگی این صنعت به خوراک دارد.»

برخی از کارشناسان نیز روی این مساله تاکید دارند و معتقدند از آنجایی‌که وزارت نفت تامین کننده اصلی خوراک است، واگذاری این صنعت به وزارت صنایع قطعا روند تامین خوراک را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. در این بین «بیات» نیز می‌گوید: «وابستگی صنایع نفت و گاز و پتروشیمی‌ به یکدیگر به حدی است که اگر پتروشیمی‌ توسعه نیابد کشور به ناچار به خام‌فروشی روی می‌آورد و اگر تولید نفت و گاز توسعه نیابد، سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت پتروشیمی‌ بی‌استفاده خواهد بود؛ بنابراین این زنجیره ارزش، ارتباط تنگاتنگ و وابستگی شدیدی با یکدیگر دارند.»

پتروشیمی ‌کوچک می‌شود

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی‌در ادامه با اشاره به برنامه واگذاری مجتمع‌های پتروشیمی در سال آینده گفت: «سازمان پتروشیمی ‌در جهت سیاست کلان دولت و با حفظ نقش حاکمیتی کوچک خواهد شد.»

«بیات» در پایان تصریح کرد: «ما این نوید را می‌دهیم که با واگذاری‌ مجتمع‌ها به بخش خصوصی و غیردولتی درصدد کوچک کردن پتروشیمی ‌هستیم، به این ترتیب از شرکت ملی صنایع پتروشیمی ‌با چندین شرکت زیرمجموعه تنها بخش دولتی توسعه محور و حاکمیتی باقی می‌ماند و اهداف دولت درباره کوچک شدن شرکت‌ها نیز محقق می‌شود.»

در این بین اگر چه مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ‌واگذاری مجتمع‌های پتروشیمی ‌به بخش خصوصی را سازنده می‌داند، اما کارشناسان معتقدند در صورت واگذاری این صنعت به وزارت صنایع روند این واگذاری بیشتر نخواهد داشت؛ چرا که این صنعت هم‌اکنون تا اندازه زیادی دولتی است و روند خصوصی‌سازی را نیز تازه شروع کرده است و برای تسریع در روند واگذاری به زمان بیشتری نیاز است.