«تندیس طلایی» که کسی ندید

گروه صنعت و معدن - پنجمین همایش روز ملی کیفیت در حالی شنبه در تهران برگزار می‌شود که تاکنون هیچ شرکت و سازمانی موفق به دریافت «تندیس زرین کیفیت» نشده است و هر چه زمان می‌گذرد تندیس همایش دست نیافتنی‌تر و زیرخاکی‌تر می‌شود.

آیا امسال شرکتی موفق به شکستن این طلسم می‌شود؟ براساس اعلام انجمن مدیریت کیفیت ایران، حداقل امتیاز مورد نیاز برای دریافت لوح زرین، ۷۰۰ امتیاز است. سازمان‌ها بیدار شوند

رییس انجمن مدیریت کیفیت ایران با اشاره به برگزاری همایش ملی کیفیت در هجدهم آبان‌ماه سال جاری گفت: «در سال جاری نیز کسی موفق به دریافت تندیس زرین کیفیت نخواهد شد.

این در حالی است که در چهار دوره گذشته نیز این تندیس به کسی تعلق نگرفته بود.»

فرزین انتصاریان ادامه داد: «با توجه به شرایط موجود پیش‌بینی‌ها این است که تا سه یا چهار سال آینده هم کسی نتواند تندیس زرین را دریافت کند.» وی با اشاره به اینکه مدل جدید جایزه ملی کیفیت با نیازهای کشور ما هماهنگی بیشتری دارد خاطرنشان کرد: « این مدل بر موفقیت پایدار سازمان‌ها متمرکز است. به‌گونه‌ای که هر سازمان برای دریافت جایزه، باید محصول و کیفیت آن را مدیریت کرده و در مسیر موفقیت پایدار قرار دهد.»

وی در پاسخ به این که چرا تا به حال هیچ سازمانی موفق به دریافت «تندیس زرین» نشده است؟ گفت: «برای دریافت این تندیس باید ابعاد مختلفی از جمله مدیریت کیفیت، مرغوبیت، سرعت تولید، دوام محصول، کاهش قیمت تمام شده و خلاقیت و نوآوری مورد توجه قرار گیرد. اما برای مثال در بعد مدیریت کیفیت در حال حاضر ما فقط خوب حرف می‌زنیم، ولی عمل نمی‌کنیم. ما باید سازمان‌ها را بیدار کنیم تا بیشتر عمل کنند به جای اینکه حرف بزنند.»

صادرات سوبسیدی

وی در ادامه با بیان اینکه فضای کنونی کسب‌‌و‌کار زمینه‌ساز توسعه کیفیت نیست اظهار داشت: «در فضای کنونی مطمئن باشید تولید دارای مشکل است، قانون حمایت از مصرف‌کننده، تولیدکنندگان را موظف به حمایت از مصرف‌کننده نمی‌کند. یارانه‌ها باید در زمینه ارتقای کیفیت باشد، نه اینکه موفقیت‌های کوتاه‌مدت ایجاد کند.»

انتصاریان با انتقاد از اعطای جوایز صادراتی به برخی از صادرکنندگان خاطرنشان کرد: «برخی از صادرکنندگان تنها به خاطر سوبسیدهایی که از سوی دولت دریافت می‌کنند موفق به صادرات می‌شوند که در حقیقت دولت با این کار به خودش جایزه می‌دهد نه به صادرکننده.»

به ریشه‌ها بپردازید

وی ادامه داد: «هم‌اکنون تولیدات ما مزیت نسبی برای رقابت ندارند. به همین خاطر دولت مجبور به پرداخت یارانه می‌شود. در عین حال هرچه واردات (مثلا از کشور چین) بیشتر می‌شود، دولت نیز مجبور به افزایش یارانه‌ها می‌شود.» وی افزود: ما در فضای کسب‌و‌کار به ریشه‌ها نپرداختیم و فقط به سراغ نرخ ارز رفتیم. در این زمینه باید مسیر را برای توسعه پایدار آماده کرد. البته در این راه جامعه نیز باید کیفیت‌طلب باشد.»

مشتری ملاک نوین کیفیت

رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیز در رابطه با شرایط جدید اعطای «تندیس زرین» روز ملی کیفیت گفت: «شرایط امسال اعطای جایزه به مراتب سخت‌تر از سال‌های گذشته است، به گونه‌ای که برای دریافت این تندیس علاوه‌بر دارا بودن شرایط قبل، سازمان‌ها باید براساس مدل نوین جایزه ملی کیفیت، به رضایت‌مندی مشتری و مصرف‌کنندگان نیز توجه کنند.»

نظام‌الدین برزگری ادامه داد: «در حال حاضر حتی اگر مراحل مختلف فرآیند تولید به طور کامل و صحیح اجرا شود ولی مشتری بنابر هر دلیل منطقی ناراضی باشد، سازمان و شرکت مربوطه امتیازات زیادی از دست خواهد داد.»

وی با اشاره به گرایش کانون توجه مسوولان به مشتری‌مداری خاطرنشان کرد: «با توجه به اهمیت رضایت مشتری، شرایط دریافت جایزه دشوارتر از گذشته شده است. به گونه‌ای که گرفتن ۳۰۰امتیاز با شرایط کنونی به اندازه ۵۰۰امتیاز گذشته مشکل است.»

زنجیره بی‌کیفیتی

پیشروی صنایع بین‌المللی و برون مرزی به سوی ارتقای کیفیت محصولات تولیدی، به‌روزرسانی تکنولوژی تولید و مدیریت کیفیت و فرآیند، در حالی شتاب گرفته است که هنوز کیفیت بسیاری از محصولات تولید داخل، چنگی به دل نمی‌زند. مخاطبان و متقاضیان محصولات داخلی در شرایطی باکیفیت نازل بسیاری از این تولیدات دست به گریبانند که بازارهای معاملاتی با توجه به رقابتی شدنشان افق روشنی را در برابر تولیدکنندگان داخلی ترسیم نمی‌کند.

به عقیده بسیاری از کارشناسان حوزه اقتصادی توجه به رضایت‌مندی مصرف‌کننده و مشتری‌مداری جدایی‌ناپذیر از فرآیند تولید است، اما باید توجه داشت که در صورت تولید یک محصول کم‌کیفیت و بی‌کیفیت، تمام صنایع (اعم از بالادستی و پایین‌دستی) در این امر دخیل هستند؛ چرا که اگر مواد اولیه نامرغوب یا قطعات کم‌کیفیت از سوی صنایع بالادستی تولید شود، مصرف‌کنندگان این محصولات با حرکت تسلسل‌وار خود به سمت مصرف‌کننده نهایی، همواره با معضل کمبود کیفیت دست و پنجه نرم می‌کنند.