دنیای اقتصاد:
در لایحه بودجه ۱۴۰۴، حجم صادرات نفتخام و میعانات گازی ۱.۳ میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه ۶۳ دلار است و سهم دولت از محل صادرات نفت ۵۰۹هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. اما چه سناریوهای جایگزین و محتملی، امکان دارد که در بودجه سال آینده رخ دهد؟
دنیای اقتصاد:
مرکز آمار متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در مهرماه را منتشر کرد. براساس محاسبات «دنیای اقتصاد» نسبت هزینههای ماهانه اقلام خوراکی برای یک خانوار ۴نفره در مهرماه به حداقل حقوق به ۵۵درصد رسید. این عدد در مدت مشابه سال گذشته معادل ۶۴درصد بوده است. بااینحال در ماه گذشته نسبت هزینههای ماهانه تهیه اقلام خوراکی خانوار به حداقل حقوق برابر با ۵۴درصد بود که رشد یکدرصدی را تجربه کرده است. بنابراین سهم خوراکیها از سبد مخارج خانوار نسبت به سال گذشته بهبود داشته است ولی در مقایسه با شهریورماه افزایش را نشان میدهد. دلیل این افزایش این است که تورم خوراکیهای مصرفی خانوار به صورت ماهانه تعدیل میشود اما حداقل دستمزد به صورت سالانه افزایش مییابد.
دنیای اقتصاد: رئیسجمهور با صدور حکمی محمدرضا فرزین را به سمت رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. به گزارش بانک مرکزی به نقل از نهاد ریاست جمهوری، مسعود پزشکیان در این حکم از محمدرضا فرزین خواسته است در چارچوب قانون اساسی، اهداف سند چشمانداز و سیاستهای کلی مصوب مقام معظم رهبری در تحقق اهداف دولت و حل مشکلات کشور مجدانه بکوشد.
دنیای اقتصاد:
مرکز پژوهشهای مجلس در یک گزارش به برنامههای توسعه اول تا چهارم پس از انقلاب از منظر محرومیتزدایی پرداخته است. براساس این گزارش در برنامههای توسعه اول و دوم، دولت با رویکردی مسوولیتپذیر به کاهش محرومیت توجه داشته اما از برنامه سوم به بعد، این مسوولیتپذیری کاهش یافته و تمرکز بر محرومیتزدایی کمرنگ شده است.
مرکز مبادله ایران:
بیستونهمین جلسه حراج سکه طلای مرکز مبادله ایران در روز شنبه مورخ ۱۲ آبانماه ۱۴۰۳، برگزار میشود. بر اساس شیوهنامه نحوه برگزاری حراج سکه طلا در سامانه مرکز مبادله ارز و طلای ایران مورخ ۱۳شهریورماه ماه ۱۴۰۳ منتشره در تارنمای رسمی (www.ice.ir)، بیستونهمین جلسه حراج سکه طلا در روز شنبه مورخ ۱۲ آبان ماه ۱۴۰۳، از طریق سامانه معاملات این مرکز به آدرس اینترنتی market.ice.ir برگزار میشود و دارایی موضوع حراج، تمام سکه، نیمسکه و ربع سکه بهار آزادی ضرب سال۱۳۸۶ بانکمرکزی و بدون بستهبندی است. کلیه اشخاص حقیقی با تابعیت ایرانی بالای ۱۸ سالتمام شمسی میتوانند در این حراج شرکت کنند و حداکثر حجم سفارش و خرید برای هر متقاضی مجموعا ۵ قطعه سکه است، بهنحویکه میتوان ۵قطعه ربع سکه یا ۵قطعه نیمسکه یا ۵قطعه تمام سکه، یا ترکیبی از هر سه شامل تمام سکه، نیمسکه و ربع سکه باشد که جمع هر سه باهم نباید بیش از ۵ قطعه باشد.
دنیای اقتصاد:
مسوولان دولتی در هفتههای اخیر تاکید کردند که قرار است در سال آینده سقف معافیت مالیاتی افزایش یابد تا از میزان بار مالیاتی بر حقوقبگیران کاسته شود. اما این معافیت مالیاتی باعث خواهد شد که درآمدهای دولت از این مسیر کاهش یابد و این کاهش، به دو روش جبران شود. بخشی از این منابع قرار است از طریق جلوگیری از فرارهای مالیاتی و بخش دیگر نیز قرار است از افزایش مالیات بر واردات جبران شود. نکته دیگر اینکه روندهای مالیاتی مورد بررسی نشان میدهد که در سالهای اخیر، سهم مالیات از منابع بودجه روندی صعودی داشته است و بیش از نیمی از منابع دولت از مالیات تامین میشود. در سالهای اخیر نیز نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی مسیر افزایشی را طی کرده، هرچند هنوز نسبت به سال۱۳۹۵ پایینتر بوده است. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که در قبال افزایش سهم مالیات از مخارج دولت، سیاستگذاران نیز باید محل هزینههای مالیاتی را برای مردم و فعالان اقتصادی شفاف کنند.
دیوان محاسبات کشور:
معاون فنی و حسابرسی امور اقتصادی و زیربنایی دیوان محاسبات کشور گفت: دولت باید با پایش عملکرد بودجه، علت عدم تحقق آن را به صورت آنلاین پیگیری و از ابرازهای بودجه برای شفافیت مالی استفاده و نظام برنامهریزی را اصلاح کند. محسن برزوزاده با بیان اینکه کشور دارای منابع اعتباری مناسب است اظهار کرد: مدیریت مالی ضعیف، سبب ایجاد ضعف در سیستم مالی شده و در پی آن منابع بهدرستی شناسایی و هزینه نمیشود؛ در صورتی که با برآوردهای خوب مالی میتوان از کسری بودجه نیز جلوگیری کرد.
دنیای اقتصاد:
درحالیکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل میدهند، اما نرخ مشارکت اقتصادی آنها در مقایسه با مردان همچنان پایین است. چنانچه بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در بهار۱۴۰۳، نرخ مشارکت مردان ۶۸.۳ و نرخ مشارکت زنان ۱۴.۴درصد است. این فاصله چشمگیر در مشارکت نشان از چالشهای متعددی از جمله توزیع نابرابر فرصتهای شغلی دارد که زنان در مسیر ورود به بازار کار با آن مواجهند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و اهمیت افزایش تولید و ضرورت توجه به بخش صنعت، منصور عسگری، دانشیار موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، در مقالهای به وضعیت اشتغال زنان در این بخش پرداخته است. براساس این پژوهش، ایران در مقایسه با چند کشور منتخب از نظر بالابودن نرخ بیکاری زنان جایگاه نگرانکنندهای دارد. پیشنهادهای سیاستی برای تغییر این وضعیت رفع شکافهای دستمزدی زن و مرد، اصلاح فرهنگ عمومی و دیدگاههای سنتی نسبت به زنان و اتخاذ سیاستهای حمایتی برای برای بهبود شرایط شغلی و سازگاری با برخی مسائل مانند بارداری و فرزندآوری بیان شده است.
رئیس کل دیوان محاسبات کشور با اشاره به اجرای طرح شفافیت و عملکرد نامناسب برخی دستگاهها در معرفی اموال مازاد دستور داد که شیوهنامه اجرای طرح ملی شناسایی اموال مازاد دستگاههای اجرایی توسط شورای فنی این نهاد نظارتی تدوین و در پی آن اموال بیتالمال در سراسر کشور شناسایی و ساماندهی شود.
سازمان امور مالیاتی: رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی از وصول ۱۲هزار و ۳۴۰میلیارد تومانی ناشی از جرایم عدم تسلیم اظهارنامه، کتمان درآمد، کتمان فعالیت و هزینه غیرواقعی و اصل مالیات متناظر در هفت ماهه امسال خبر داد. شاهین مستوفی به رشد ۱۸۸درصدی این بخش در هفت ماه ابتدایی ۱۴۰۳نسبت به مدت مشابه سال قبل اشاره کرد و گفت: مطابق گزارش اخذشده از سامانه گزارشهای عملکردی سازمان امور مالیاتی، میزان جرایم وصولشده موضوع ماده (۱۹۲) قانون مالیاتهای مستقیم (عدم تسلیم اظهارنامه، کتمان درآمد، کتمان فعالیت، هزینه غیرواقعی) به انضمام اصل مالیات متناظر مربوطه، حدود ۱۲هزار و ۳۴۰میلیارد تومان بوده است. رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور خاطرنشان کرد: در هفت ماه ابتدایی سال گذشته از این محل حدود ۴هزار و ۲۸۲میلیارد تومان وصول شده بود.
پژوهشکده پولی و بانکی:
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی و علی طیبنیا مشاور عالی رئیسجمهور که برای شرکت در اجلاس صندوق بینالمللی پول در واشنگتن به سر میبرند، با فرهیختگان ایرانی دیدار و گفتوگو کردند. به گزارش «ایرنا» نشست محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و علی طیبنیا مشاور عالی رئیسجمهور با اساتید و فرهیختگان ایرانی در حوزههای اقتصادی و تجاری روز شنبه به وقت محلی در دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن با حضور ابوالفضل مهرآبادی سرپرست این دفتر برگزار شد. در این نشست، ضمن محکوم کردن حمله تروریستی اخیر رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، علی طیبنیا، مشاور عالی رئیس جمهور با تشریح سیاستهای دولت جدید جمهوری اسلامی ایران گفت که وعدههای دوره انتخابات ریاستجمهوری در حال پیگیری است. محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران، نیز از فرهیختگان ایرانی در حوزههای مختلف بهویژه تجارت و سرمایهگذاری خواست به دولت کمک کنند.
دنیای اقتصاد:
روز سه شنبه یک آبانماه، لایحه بودجه ۱۴۰۴ منتشر شد. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، به عنوان بازوی پژوهشی این نهاد، به بررسی ابعاد مختلف بودجه سال آینده میپردازد و نتایج را در اختیار نمایندگان مجلس قرار میدهد تا بتوانند تصمیمگیری صحیح در خصوص قانون بودجه سال آینده داشته باشند. براساس گزارش مرکز پژوهشها سه رویکرد اصلی بخشنامه بودجه سال آینده در حوزه مالیاتی «کاهش فشار مالیاتی بر اقشار متوسط» در کنار «افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق هوشمندسازی نظام مالیاتی» و «کاهش فرار مالیاتی» است. این گزارش مطرح میکند به منظور حمایت از اقشار متوسط جامعه، در بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۴، افزایش دوبرابری معافیت مالیاتی بر مجموع حقوق و دستمزد و سهبرابری معافیت مالیاتی مشاغل در نظر گرفته شده است. پیشبینی میشود افزایش سهبرابری معافیت مالیاتی مشاغل منجر به از دست رفتن درآمد ۴۸هزار میلیارد تومانی دولت در سال ۱۴۰۵ خواهد شد.
دنیای اقتصاد:
دومین همایش ملی امنیت اقتصادی، روز گذشته با حضور جمعی از فرماندهان پلیس امنیت اقتصادی فراجا، بازرگانان اتاق ایران و نمایندگان بخش خصوصی، روسای اتاق اصناف، اتاق تعاون، سازمان امور مالیاتی و کمیسیون اقتصادی مجلس در مرکز همایشهای صداوسیما برگزار شد. در این همایش بر همکاری و تعامل بیشتر پلیس امنیت اقتصادی و اتاقهای سهگانه بازرگانی، اصناف و تعاون تاکید شد. محمدهادی سبحانیان، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، اعلام کرد که سهم درآمدهای مالیاتی از تولید ناخالص داخلی و همچنین نسبت درآمدهای مالیاتی به هزینههای جاری دولت افزایش یافته است. سبحانیان همچنین بر لزوم کاهش هزینه وصول مالیات از طریق حسابرسی سیستمی، تسهیل در انجام تکالیف مؤدیان، اعتبارسنجی بانکی از طریق پرداختهای مالیاتی و گسترش نظام مالیاتی دادهمحور تاکید کرد.
شادا:
یک اقتصاددان، ارز چند نرخی را تجربهای ناخوشایند برای اقتصاد ایران دانست که نه تنها هزینه مصرفکننده را پایین نبرده، بلکه تکرار آن موجب بروز رانت و فساد شده است. بنابراین باید با اولویت به سمت حذف ارز چندنرخی برویم. علی اکبر نیکواقبال، اقتصاددان و استاد دانشگاه دستور کار دولت در نزدیک کردن نرخ ارز نیما و بازار آزاد را سیاستی درست دانست و گفت: در هیچ اقتصاد مترقی و در هیچیک از کشورهای پیشرفته و حتی نیمهپیشرفته با پدیده ارز چندنرخی مواجه نیستیم؛ چراکه وجود شکاف در نرخ ارز موجب بروز رانت و فساد میشود.
دنیای اقتصاد:
افزایش جهانی قیمت غذا و انرژی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین و بحرانهای اقلیمی فشار زیادی بر کشورهای مختلف، از جمله کشورهای منطقه خاورمیانه وارد کرده است. به همین منظور پژوهشکده امور اقتصادی، با مطالعه گزارشی جهانی، به بررسی واکنشهای کوتاهمدت سیاستی کشورها به افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی طی دوره ژوئن تا ژوئیه سال ۲۰۲۲ پرداخته است. براساس این گزارش، اقدامات سیاستی کشورها در چهار گروه «مخارج»، «درآمدها»، «غیرمالی» و «زیر خط» طبقهبندی شدهاند که بیشتر کشورها حداقل از دو گروه اقدامات استفاده کردهاند. بااینحال ایران در خاورمیانه تنها کشوری است که فقط از یک اقدام استفاده کرده است. در ایران در دهههای گذشته، ابزارهای حمایتی متعددی مورد استفاده قرار گرفته که برخی از این سیاستها به صورت موقتی تاثیرگذار بودهاند، اما در بلندمدت همچنان قیمت مواد غذایی افزایش پیدا کرده است. این گزارش پیشنهاد میکند که موضوع امنیت غذایی به طور جدیتر در سیاستگذاریهای کلان اقتصادی با رعایت نکاتی از تجارب کشورهای توسعهیافته مورد توجه قرار گیرد.