دیدار مقامات آمریکا با نمایندگان قذافی

احسان ابطحی

وزارت خارجه ایالات‌متحده تایید کرد که مقامات این وزارت‌خانه با نمایندگان معمر قذافی، حاکم لیبی دیداری رو در رو داشته‌اند.

به گزارش بی.‌بی.‌سی، مقامات آمریکایی اضافه کردند که در این دیدار بار دیگر از معمر قذافی خواسته شده‌است تا از قدرت کناره‌گیری کند و هیچ مذاکره‌ای میان طرفین انجام نشده‌است. یکی از سخنگویان وزارت‌ امور خارجه آمریکا اضافه کرد که دولت لیبی از گفت‌وگو با مقامات ایالات‌متحده استقبال می‌کند، اما تنها زمانی که این گفت‌و‌گوها بدون پیش شرط انجام شود.

این در شرایطی است که روز دوشنبه، انقلابیون لیبی اعلام کردند که موفق شدند پس از آنکه بخش‌های عمده‌ای از شهر البریقه را از نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی باز‌پس بگیرند، این نیروها را ناچار به عقب‌نشینی به سوی غرب کنند.

با این حال دولت لیبی، ضمن رد این ادعای انقلابیون تاکید کرد که این شهر کلیدی که پالایشگاه مهم نفتی در آن قرار دارد، کاملا تحت کنترل نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی است.

در بیانیه وزارت‌خارجه ایالات‌متحده آمده‌است که نمایندگان این کشور پیامی «شفاف و قاطع» تسلیم نمایندگان سرهنگ قذافی کردند مبنی بر اینکه او باید از قدرت کنار رود.

در بخشی از این بیانیه آمده‌است: «‌پیام ساده و واضح بود. قذافی باید قدرت را ترک کند تا روند سیاسی جدیدی حاکم شود که بیانگر آرمان‌های مردم لیبی باشد.»

در بیانیه منتشر شده از سوی وزارت‌خارجه ایالات‌متحده، مکان دیدار نمایندگان این کشور و نمایندگان سرهنگ قذافی مشخص نشده‌است، اما مقامات دولت لیبی می‌گویند که این دیدار روز یکشنبه و در تونس- کشور همسایه شمال غرب لیبی- برگزار شده‌است. همزمان موسی ابراهیم، سخنگوی دولت لیبی، ضمن استقبال از دیدار انجام شده میان نمایندگان دولت آمریکا و نمایندگان دولت قذافی تاکید کرد که این دیدار گام مهمی در ترمیم روابط میان لیبی و آمریکا است.

ابراهیم در همین‌باره به خبرنگاران گفت: «‌ما از هر گفت‌‌وگو و ابتکار صلحی استقبال می‌کنیم، مگر آنکه این ابتکار صلح از خارج از لیبی برای مردم این کشور طراحی شده‌باشد.»

او اضافه کرد: «‌ما در مورد هر موضوعی گفت‌و‌گو می‌کنیم، اما برای مذاکرات صلح پیش‌شرط تعیین نکنید. اجازه دهید مردم لیبی برای آینده‌شان تصمیم بگیرند.»

این در حالی است که واشنگتن اعلام کرده ‌است، جفری فلتمن، معاون وزیر امور‌خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک و جین کریتز، سفیر ایالات‌متحده در لیبی در این دیدار شرکت داشته‌اند. اما وزارت‌خارجه آمریکا اشاره‌ای به نمایندگان لیبی نکرده‌ است. مقامات آمریکایی همچنین اضافه کردند: برنامه‌ای برای دیدار‌‌های بعدی تعیین نشده‌است، زیرا به گفته آنان «پیام به مقامات لیبی منتقل شد.»

این در حالی است که به گزارش بی.‌بی.‌سی، در هفته‌های اخیر، دیدار‌های مشابهی میان مقامات فرانسوی و مقامات دولت لیبی در استراحتگاه ساحلی جربه در کشور تونس برگزار شده‌است، اما به گفته آگاهان سیاسی تفاوت این دیدار‌ها در این بوده‌است که مقامات فرانسوی تاکید می‌کنند، سرهنگ قذافی باید پس از کناره‌گیری از قدرت به تبعید برود. پیش از این حاکم لیبی به پیشنهاد‌ها در مورد خروجش از لیبی خندیده بود.

این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که نیروهای آمریکایی در عملیات نظامی علیه لیبی مشارکت داشته‌اند، عملیاتی که پس از تصویب قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه مارس آغاز شد و هدف از آن محافظت از غیر‌نظامیان در برابر حملات نیروهای سرهنگ قذافی بود.

به دنبال این قطعنامه بود که ایالات‌متحده نقش رهبری حملات هوایی علیه نیروهای قذافی را بر‌عهده گرفت. سپس نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو- کنترل اوضاع را در دست گرفتند و آمریکا تنها به پشتیبانی از نیروهای ناتو پرداخت.

این تحولات در حالی رخ می‌دهد که درگیری‌ها همچنان در شهر البریقه ادامه دارد. انقلابیون لیبی از روز پنج‌شنبه در تلاش‌اند تا نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی را به عقب برانند. دامنه این درگیری‌ها گاهی تا مناطق مسکونی نیز کشیده شده‌است.

شهر البریقه در فاصله ۷۵۰ کیلومتری - ۴۶۵ مایلی- شرق ترابلس، پایتخت لیبی قرار دارد و از ماه فوریه که خیزش مردم لیبی آغاز شد، در درگیری‌هایی که در کرانه جنوبی دریای مدیترانه، میان انقلابیون و نیروهای دولتی جریان داشته،‌ تا به حال چندین بار دست به دست شده‌است.

بنابر اعلام انقلابیون، آنها موفق شده‌اند که نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی را به شهر راس لانوف عقب برانند. آنها همچنین ادعا می‌کنند که ارتباط رادیویی نیروهای دولتی که توسط معتصم، پسر سرهنگ قذافی، فرماندهی می‌شدند، را قطع کنند. اما نیروهای دولتی بی‌درنگ این ادعا را رد کردند.

همزمان دولت لیبی مدعی است که در جریان درگیری‌ها در شهر البریقه ۵۰۰ نفر از انقلابیون کشته شده‌اند، اما انقلابیون این تعداد را تنها ۱۲ نفر اعلام کرده‌اند. تحلیلگران مسائل سیاسی بر این باورند که سقوط شهر البریقه می‌تواند گشایشی مهم برای نیروهای مخالف سرهنگ قذافی باشد. هفته هاست که درگیری در لیبی در بن‌بست جدی قرار گرفته‌ و به جنگی فرسایشی تبدیل شده‌است. انقلابیون شرق کشور را در اختیار دارند و بن‌غازی را به عنوان پایتخت برگزیده‌اند، اما غرب لیبی همچنان در اختیار نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی است؛ با این حال انقلابیون بخش‌هایی از غرب را هم به تصرف خود درآورده‌اند، گرچه پیروزی‌های آنان در غرب شکننده بوده‌است. همزمان خبرگزاری رویترز گزارش داد که ناتو در روزهای اخیر حملاتی هوایی علیه نیروهای دولتی در نزدیکی شهر البریقه انجام داده‌ است.‌ این سازمان همچنین گزارش داد که شماری از زره‌پوش‌ها و سکو‌های پرتاب موشک متعلق به نیروهای سرهنگ قذافی را منهدم کرده‌ است.

در تحولی دیگر، روز دوشنبه، جاکوب زوما، رییس‌جمهوری آفریقای‌جنوبی، که از طرف اتحادیه آفریقا مامور میانجی‌گری در بحران لیبی است، گفت که این کشور نیازمند حکومتی دموکراتیک است. با این حال زوما اضافه کرد که مردم لیبی خود باید درباره سرنوشتشان تصمیم بگیرند و اگر تصمیمشان بر این است که سرهنگ قذافی قدرت را واگذار کند، زمان، مکان و چگونگی این واگذاری را مردم لیبی باید تعیین کنند.‌

زوما این اظهارات را در نشست خبری مشترک با دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا در شهر پرتوریا، پایتخت آفریقای‌جنوبی بیان کرد. در همین حال، روسیه از پذیرش دستگاه حاکمیتی مخالفان به عنوان حکومت رسمی لیبی خودداری کرد. سرگئی لاورف، وزیر امور‌خارجه روسیه در همین‌باره گفت که این اقدام به منزله جانبداری از یک طرف در جنگ داخلی است.