پنج وعده عقب افتاده خودروسازان

حمیدرضا بهداد

آغازین روزهای سال ۸۹ را در حالی پشت سر می‌گذاریم که خودروسازی کشور با چند کار ناتمام در بطن خود روبه‌رو است‌، کارهایی که از سال گذشته روی دست خودروسازان داخلی باقیمانده و البته به سرانجام رسیدن همه آنها طی امسال نیز‌ چندان محتمل و قطعی به نظر نمی‌رسد.

«تجهیز همه خودروهای تولید داخل به ترمز ABS»‌، «تحویل مینیاتورهای ثبت نامی ‌به مشتریان»‌، «استارت تولید رانا»، «تولید خودرو جایگزین پیکان» و «تعیین تکلیف مشتریان معترض سایپا دیزل»‌، از جمله مهم‌ترین کارهای ناتمام سال گذشته‌، در خودروسازی‌ایران به شمار می‌روند و قرار است تقریبا تکلیف همه آنها طی سال جاری مشخص شود‌، این در شرایطی است که «کاهش ۲۰ درصدی تعرفه واردات خودرو» نیز که در واپسین روزهای سال گذشته به تصویب نمایندگان مجلس رسید‌، هنوز قطعی نیست و احتمال لغو آن وجود دارد.

جنجال ABS پایان می‌یابد؟

اگرچه با توافقاتی که بین راهور ناجا و خودروسازان طی سال گذشته انجام گرفت‌، جنجال نصب ترمز ABS (ضد قفل) هم اکنون به طور موقت‌، پایان یافته است‌، اما هنوز هم نمی‌توان با قطعیت درباره ختم‌این جنجال‌، صحبت به میان آورد.

این عدم قطعیت از آنجاست که طبق وعده خودروسازان‌، بیشتر محصولات آنها طی سال جاری به‌این ترمز مجهز خواهد شد، البته هیچ بعید نیست ماجرای پرحاشیه ABS‌، به سال بعد نیز کشیده شود.

در حال حاضر‌، آن طور که از اخبار بر می‌آید‌، بین خودروهای فاقد ABS‌، تنها تندر-۹۰ و پژو ۲۰۶ تیپ ۲‌، به‌این سیستم‌ایمنی‌، مجهز و تجهیز باقی آنها به سال جدید حواله شده‌ است.

پلیس معتقد است نصب ترمز ضد قفل روی خودروهای داخلی‌، عاملی بازدارنده در تصادفات جاده‌ای به حساب می‌آید و خودروسازان باید‌این سیستم‌ایمنی را روی محصولات خود نصب کنند‌،‌این در شرایطی است که خودروسازها چندان اعتقادی به‌این موضوع نداشته و معتقدند نصب ترمز ABS‌، نه تنها تاثیر چندانی بر کاهش تصادفات نخواهد گذاشت‌، بلکه چون‌این سیستم‌، تولید داخل ندارد‌، سبب خروج ارز فراوانی از کشور خواهد شد.

هرچند هم اکنون در ماجرای ABS‌، آب‌ها از آسیاب افتاده‌، اما تقابل خودروسازان و پلیس بر سر‌این داستان‌، سبب شد تا شماره‌گذاری برخی خودروها از جمله پژو ۴۰۵ و تندر-۹۰‌، حدود دو هفته متوقف و گرانی میهمان بازار آنها شود.

مینیاتور می‌آید

سایپا هرچند قرار بود حدود ۱۲ هزار مینیاتور ثبت نامی‌ در زمستان ۸۷ را‌، طی نیمه دوم سال گذشته تحویل مشتریان دهد‌، اما مشکلاتی که در تامین قطعات‌این محصول رخ داد‌، سبب شد تا تحویل مینیاتور‌، به اواخر بهار امسال موکول شود.

مسوولان سایپا اعلام کرده‌اند‌، تاخیر در تولید و عرضه مینیاتور‌، علاوه بر‌اینکه با تامین قطعات‌این خودرو در ارتباط است‌، به مسائل کیفی آن نیز مربوط می‌شود.

به گفته آنها‌،‌این تاخیر چند ماهه سبب خواهد شد مینیاتورهایی که قرار است اواخر بهار امسال تحویل مشتریان شود‌، از درجه کیفی بالاتری برخوردار باشند.

مینیاتور را سایپایی‌ها‌، اولین محصول ملی خود می‌دانند و در زمستان ۸۶‌، از آن رونمایی کردند.

این خودرو که در کارخانه سامیار کاشان به تولید می‌رسد‌، زمانی قرار بود به تدریج جای پراید را در سایپا بگیرد و حال‌اینکه سایپا هنوز هم در‌این زمینه اصراری داشته باشد یا نه‌، پرسشی است که پاسخ آن بعدها مشخص می‌شود.

اگرچه تحویل مینیاتورهای ثبت نامی‌طی سال جاری‌، موضوعی قطعی به نظر می‌رسد‌، اما باید منتظر ماند و دید که‌این محصول چه تیراژی را طی امسال در خودروسازی‌ایران‌، به نام خود ثبت خواهد کرد؟

راندن و ماندن رانا

رانا هم مانند مینیاتور‌، وعده‌ای باقیمانده از سال ۸۸ است‌، با‌ این تفاوت که قطعا امسال روانه بازار نخواهد شد و تنها شاید و فقط شاید ‌، وضعیت نهایی و تاریخ تولید احتمالی آن‌، طی امسال مشخص شود.

رانا که‌ایران خودرویی‌ها از آن با نام دومین محصول ملی خود یاد می‌کنند‌، اواخر فروردین سال ۸۸‌، همزمان با تودیع منوچهر منطقی از مدیرعاملی ‌ایران خودرو‌، رونمایی و قرار بود تا آخر‌این سال‌، تولید آزمایشی آن آغاز شود‌، اما با تصمیم کادر مدیریتی فعلی ‌این شرکت‌، پروژه رانا به حالت تعلیق درآمد و تولید آن منوط به بررسی‌های بیشتر شد.

ایران خودرویی‌ها معتقدند‌، تولید رانا‌، گران از آب در خواهد آمد و فعلا توجیه اقتصادی ندارد.

در‌این زمینه حتی کارگروهی نیز برای بررسی هرچه بیشتر تولید رانا‌، تشکیل شد و قرار بود‌این کارگروه نتایج بررسی‌های خود را طی سال گذشته اعلام کند‌، اما تاکنون خبری قطعی و نهایی در‌این باب‌، به گوش نرسیده و مشخص نیست‌، دست آخر چه سرنوشتی گریبان ‌این محصول را خواهد گرفت.

رانا با هزینه‌ای ۹ میلیارد تومانی‌، در دوران مدیریتی منطقی‌، طراحی شده و طبق آخرین اظهارنظر‌ ایران خودرویی‌ها‌، هنوز «راندن و ماندن» آن‌، قطعی نشده است.

این خودرو قرار بود با قیمتی بین ۵/۱۰ تا ۱۳ میلیون تومان روانه بازار داخل شود و در‌ آینده‌ای نزدیک‌، سهم عمده‌ای از صادرات‌ایران خودرو را به خود اختصاص دهد.

جایگزین پیکان

کنار گذاشتن موقتی رانا از برنامه تولید‌

ایران خودرو‌، در شرایطی است که مسوولان ‌این شرکت‌، تابستان سال گذشته‌، وعده تولید و عرضه خودرویی با کیفیت و زیر ۱۰ میلیون تومان را به عنوان جایگزین پیکان‌، دادند و قرار شد تا تکلیف نهایی آن‌، طی سال گذشته روشن شود‌، اما سال به پایان رسید و تا به امروز‌، خبری قطعی در ‌این زمینه از سوی ‌ایران خودرویی‌ها‌، به بیرون درز نکرده است.

هرچند گفته می‌شود که جایگزین پیکان‌، از چین خواهد آمد‌، اما طبق آخرین اظهارنظر مسوولان ‌ایران خودرو‌، چند محصول مختلف از چند کشور مختلف‌، کاندیدای جانشینی پیکان به شمار می‌روند و ‌این شرکت در حال انجام تست‌های فنی و اقتصادی روی آنهاست.

ظاهرا قیمت زیر ۱۰ میلیون تومان‌، کیفیت مناسب و مجهز بودن به سیستم‌های ‌ایمنی و همچنین مصرف سوخت کم‌، معیارهای اصلی ‌ایران خودرو در تولید و عرضه جایگزین پیکان‌، به شمار می‌روند و حال‌ اینکه جمع همه‌این معیارها در محصول مورد نظر‌، جمع شود‌، موضوعی است که باید برای یافتن پاسخ آن منتظر ماند.

ایران خودرویی‌ها پس از حذف پیکان‌، بازار خودروهای زیر ۱۰ میلیون تومان کشور را تقریبا از دست دادند و پراید‌، یکه تاز‌این بازار شد و به همین دلیل است که آنها قصد دارند با عرضه جایگزین پیکان‌، بازهم در بازار خودروهای زیر ۱۰ میلیون تومان‌، عرض اندام کنند.

کامیون‌های ژاپنی یا چینی؟

اینکه سایپادیزل کامیون‌های چینی را به جای کامیون‌های ژاپنی‌، به مشتریان خود فروخته یا مشتریان معترض در‌ این زمینه‌، ادعای بی‌مورد دارند نیز‌، موضوعی است طبق اعلام مدیرعامل سایپادیزل‌، طی سال جاری مشخص خواهد شد.

ماجرا از‌این قرار است که سایپادیزل کامیونی با نام دانگ فنگ را به مشتریان خود فروخته و برخی از این مشتریان نسبت به کیفیت کامیون‌های موردنظر‌، بارها در مقابل مجلس شورای اسلامی ‌و دفاتر فروش ‌این شرکت‌، به نشانه اعتراض‌، تجمع کردند و هر بار نیز با وعده بررسی اعتراض خود‌، به تجمعات پایان دادند.

اعتراض آنها در شرایطی است که مسوولان سایپادیزل معتقدند‌این شرکت به هیچ عنوان وعده فروش «کامیون ژاپنی» به آنها نداده و ‌این موضوع‌، از ذهنیت اشتباه خود مشتریان‌، ناشی شده است.

به گفته مدیرعامل سایپادیزل‌، کامیون‌های «دانگ فنگ»‌، متعلق به شرکتی با همین نام در چین است و شرکت مورد نظر با یکی از تجاری‌سازان ژاپنی‌، به صورت جونت ونچر‌، همکاری مشترک دارد.

کش و قوس در زمینه اعتراض مشتریان سایپادیزل‌، تا جایی پیش رفت که مسوولان تصمیم گرفتند‌، کار گروهی را برای بررسی‌این موضوع تشکیل و نتایج آن از سوی شورای اطلاع‌رسانی وزارت صنایع و معادن‌، در اسرع وقت اعلام شود.

این در حالی است که‌این وعده نیز به سال جاری موکول شده و اتفاقا‌، رییس شورای اطلاع رسانی وزارت صنایع و معادن‌، خود مدیرعامل سایپادیزل است.