برنامه موشکی ایران قابل مذاکره نیست

گروه دیپلماسی: در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران در واکنش به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایالات‌متحده درباره پرتاب ماهواره فجر به فضا، گفت که برنامه موشکی ایران، ماهیت کاملا دفاعی دارد و تهران به هیچ عنوان مسائل دفاعی کشور را قابل مذاکره نمی‌داند و در مورد آن حاضر به گفت‌وگو با هیچ طرف خارجی نیست. همزمان وزیر مشاور در امور خارجی عمان نیز گفت که طرفین به سمت یک توافق چه در مارس(اسفند) یا در ژوئن(تیر) در حرکت هستند. به گزارش اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای وزارت امورخارجه، سیدعباس عراقچی افزود: «ارسال ماهواره فجر به فضا و قرار دادن آن در مدار زمین که به پشتوانه فناوری و دانش علمی پیشرفته فرزندان این مرز و بوم صورت گرفته، در راستای رویکرد درازمدت ایران برای حضور در فضا و تقویت زیرساخت‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی کشور است.»

او با اشاره به ماهیت کاملا علمی و اقتصادی این پرتاب، گفت: «ماهواره‌بر سفیر» که این ماهواره را در مدار زمین قرار داده است، نیز به دست توانای متخصصان سازمان هوافضای وزارت دفاع به منظور حضور در فضا با اهداف کاملا صلح‌آمیز طراحی و ساخته شده است.» معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: «هیچ‌گاه در چارچوب گفت‌وگوهای هسته‌ای کشورمان با ۱+۵ چه در گذشته و چه در حال حاضر، اجازه طرح و مذاکره درخصوص توان دفاعی و موشکی کشور داده نشده و در آینده نیز داده نخواهد شد.»

همزمان با اعلام پرتاب چهارمین ماهواره «بومی» ایران به فضا، وزارت خارجه آمریکا این‌گونه اقدامات از سوی ایران را «نگران‌کننده» توصیف کرد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به پرتاب ماهواره «فجر» گفته بود که برنامه موشکی ایران و ساخت موشک‌های دارای توانایی حمل کلاهک هسته‌ای در این کشور بخشی از موضوع مذاکره با ۱+۵ بوده و خواهد ماند. همزمان وزارت دفاع آمریکا خواستار ۶/۹ میلیارد دلار بودجه در سال ۲۰۱۶ برای مقابله با برنامه موشکی ایران و کره شمالی شد.

وزارت دفاع ایران، خبر داد که ماهواره ایران با نام «فجر» روز دوشنبه، ۱۳ بهمن، به فضا پرتاب شده و «در مدار زمین قرار گرفته‌ است.» در همان روز جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در نشست روزانه مطبوعاتی خود به این خبر واکنش نشان داد و گفت: «از این گزارش‌ها مطلعیم و پیش از این هم گفته‌ایم که برنامه موشکی ایران موضوعی است که ما به دقت زیر نظر داریم.»

این اظهارات جن ساکی در شرایطی است که پیش از این، مقام‌های ایران چند بار اعلام کرده‌اند که اجازه نداده و نخواهند داد که موضوع سامانه‌های موشکی در مذاکرات هسته‌ای مطرح شود. سردار حسین دهقان، وزیر دفاع ایران، روز ۲۹ آذر تاکید کرد که موضوع برنامه موشکی ایران روی میز مذاکره هسته‌ای تهران و گروه ۱+۵ قرار نخواهد گرفت. حسین دهقان درباره تلاش‌های آمریکا و گروه ۱+۵ برای مطرح شدن موضوع سامانه‌های موشکی ایران در مذاکرات هسته‌ای گفت: «بخش موشکی مربوط به توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران است و هیچ اراده‌ای نمی‌تواند خارج از اراده ایران خودش را بر تصمیماتی که ما در این حوزه می‌گیریم، اعمال کند.»

پیش‌تر نیز علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، روز ۲۴ آذر گفت که پرداختن به فعالیت‌های موشکی ایران در مذاکره با گروه۱+۵ «رویای کاذب غربی‌ها» است، رویایی که به گفته مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری، هیچ‌گاه تعبیر نخواهد شد. او تاکید کرد: «مهم‌ترین خاصیت موشک‌ها، خاصیت بازدارندگی است و ایران برای اینکه بتواند دفاع خود را تقویت کند، نیازی به اجازه گرفتن از کسی ندارد.»

دیدارهای هسته‌ای در مونیخ

همزمان با این تحولات، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان اعلام کرد کنفرانس مونیخ که در تاریخ ششم تا هشتم فوریه (۱۷ تا ۱۹ بهمن) برگزار خواهد شد، می‌تواند شاهد مذاکرات بیشتری درخصوص برنامه هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ باشد. به گزارش «ایسنا»، سباستین فیشر گفت: «قرار است آمریکا و فرانسه به حلقه مذاکرات درباره ایران در کنفرانس امنیتی مونیخ بپیوندند و قبلا حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم اعلام شده است.»

حرکت به سمت توافق

همچنین وزیر امور خارجه عمان گفت که طرف‌های شرکت‌کننده در مذاکره نمی‌توانند به گزینه‌های جایگزین برای توافق صلح‌آمیز فکر کنند. یوسف بن‌علوی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان با ابراز خرسندی از توافق میان ایران و ۱+۵ و پایان یافتن بحران موجود درخصوص برنامه هسته‌ای ایران گفت: «من خوشبین هستم که آنها (ایران و ۱+۵) به سمت یک توافق چه در مارس یا در ژوئن در حرکت هستند. این توافق انجام شدنی است چون نفعش برای همه است.»

او ادامه داد: «شما هم باید بدانید که اگر به توافق نرسند، چه جایگزینی وجود خواهد داشت؟ این توافق در نوع خود منحصربه‌فرد است و در گذشته اتفاق نیفتاده است. در آینده هم هرگز اجازه نخواهیم داد که چنین بحرانی ایجاد شود. این (توافق) دیوار مستحکمی بین ایجاد ثبات و بحران است.»

بن‌علوی افزود: «توافق بین ایران و آمریکا نمی‌تواند جدای از گروه ۱+۵ باشد چون مساله طرف‌ها مطرح نیست بلکه مساله نگرانی‌های بین‌المللی است و آمریکا هم بیشترین نگرانی را در قبال برنامه هسته‌ای ایران دارد، اما نباید (این مساله) بدون (نظارت) سازمان ملل و حمایت کشورهای جهان از این توافق، انجام شود.»

وزیر خارجه عمان با تاکید بر اینکه طرف‌های پیگیر مساله هسته‌ای ایران به جایگزینی گفت‌وگوها و مذاکرات فکر نمی‌کنند، گفت که طرفین به دنبال عقد یک توافق هستند. او درباره نقش کشورش در قبال برنامه هسته‌ای ایران نیز تاکید کرد: «ما هرگز از طرف خاصی حمایت نمی‌کنیم، بلکه سعی می‌کنیم به طرفین کمک کنیم زیرا معتقدیم این برای آنها خوب است. آنچه ما الان انجام می‌دهیم این است که می‌خواهیم شاهد صلح در منطقه و دیگر مناطق باشیم.»

عمان همواره در سال‌های اخیر نقش پیغام‌بر و میانجی را بین ایران و ایالات‌متحده ایفا کرده‌است. سلطان قابوس، پادشاه عمان نیز اولین میهمان خارجی حسن روحانی، رئیس‌‌جمهوری ایران پس از به قدرت رسیدن او در سال گذشته بود.

تغییر زمان ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای

از سوی دیگر پایگاه تحلیلی خبری المانیتور درباره تغییر زمان ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای نوشت: «دولت اوباما ترغیب دموکرات‌های سنا برای به‌تعویق انداختن رای‌گیری در مورد تحریم‌های ایران را تا دو ماه دیگر پیروزی قلمداد می‌کند، اما برخی از متحدان دولت آمریکا در این باره دچار سردرگمی شده‌اند.»

به گزارش انتخاب، برخی از شرکای آمریکا معتقدند که آنچه ضرب‌الاجل موقت برای دستیابی به چارچوب توافق تلقی می‌شد، به ضرب‌الاجل اصلی به جای سی ام ژوئن(۹ تیر) که بین ایران و ۱+۵ توافق شده بود، قرار گرفته است. یک دیپلمات غربی که حاضر به افشای نامش نبود، گفت: «دولت آمریکا دو ماه زمان خرید؛ اما سه ماه زمان فروخت. برخی از سناتورهای دموکرات که نامه سناتور باب منندز به اوباما را امضا کرده‌اند، گفته‌اند که دولت اوباما از آنها خواسته است که تا پایان ماه مارس به آنها فرصت دهند تا ببیند آیا امکان توافق کلی وجود دارد یا نه؟» منابع مطلع می‌گویند که برداشت آنها این است که دولت از دموکرات‌های سنا‌ خواسته است که تا پایان ماه مارس به آنها برای دستیابی به چارچوب توافق هسته‌ای زمان بدهد.

نزدیکی به توافق در ازای تضمین ثبات

همزمان یک شبکه رادیویی صهیونیستی مدعی شد ایران و آمریکا به توافقی نزدیک شده‌اند که براساس آن تهران در ازای تضمین ثبات منطقه‌ای از تعداد زیادی سانتریفیوژ برخوردار خواهد بود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رادیو اسرائیل، مقامات اروپایی در روزهای اخیر به مقام‌های رژیم صهیونیستی اعلام کرده‌اند که ایران و آمریکا به توافقی نزدیک شده‌اند که به تهران اجازه خواهد داد تعداد زیادی از سانتریفیوژها را در ازای تضمین ثبات منطقه‌ای حفظ کند. مقامات اروپایی مدعی شده‌اند که جان کری، وزیر خارجه آمریکا و محمد جواد ظریف، همتای ایرانی وی، درباره افزایش تعداد سانتریفیوژ‌هایی که ایران می‌تواند نگه دارد، بحث کرده‌‌اند. در ازای آن، ایرانی‌ها تعهد خواهند داد که از نفوذشان برای تضمین آرامش در عراق، افغانستان و سوریه استفاده خواهند کرد.‌

مقامات صهیونیست‌ به نقل از دیپلمات‌های اروپایی اعلام کرده‌اند که آمریکا در هفته‌های اخیر امتیازات عمده‌ای را به ایران داده است، تا جایی که حاضر است به تهران اجازه دهد ۶۵۰۰ سانتریفیوژ خود را در حال عملیاتی نگه دارد و در عین حال تحریم‌ها را نیز رفع کند. اروپایی‌ها به اسرائیلی‌ها گفته‌اند که این امتیازات در ازای تعهد ایرانی‌ها به برقراری ثبات منطقه‌ای اعطا شده‌اند. پیش‌تر سخنگوی وزارت خارجه ایران، هرگونه توافق درخصوص تعداد سانتریفیوژها را رد کرده بود.

برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است

از سوی دیگر، محمدجواد ظریف، صبح دیروز، سه‌شنبه، در تور آفریقایی خود، پس از دیدار با کفیل وزارت خارجه اوگاندا در نشست مطبوعاتی مشترک به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. به گزارش «ایسنا»، وزیر امور خارجه ایران با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی برای آفریقا به خصوص اوگاندا اهمیت قائل است،‌ گفت: «ما به اینجا آمده‌ایم، زیرا ارزش‌ها،‌ منافع و چالش‌های مشترکی با یکدیگر داریم.» ظریف در پاسخ به سوالی درباره روند مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ گفت: «ما در سال گذشته یک توافق تاریخی داشتیم که این اجازه را داد که بتوانیم مذاکرات را برای توافق جامع ادامه دهیم.»

ظریف با بیان اینکه دو هدف در مذاکرات دنبال می‌شود، گفت: «اول اینکه نشان داده شود برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است و دوم لغو کامل تحریم‌ها. ما اگر به این دو هدف دست یابیم در این صورت می‌توان توافق جامع را به‌دست آورد.»

ظریف اضافه کرد: «ما می‌توانستیم ماه‌ها پیش به این توافق دست یابیم؛ اما در غرب فشارهایی وجود داشت و برخی خواهان دستیابی به این توافق نبودند؛ اما باور داریم که دستیابی به انرژی هسته‌ای تحت معاهده ان‌پی‌تی حق مسلم همه کشورها است. ما این فناوری را داریم. هیچ کس نمی‌تواند فناوری هسته‌ای را از ما بگیرد؛ زیرا این فناوری توسط دانشمندان ما ایجاد شده است. اما ما نشان می‌دهیم که این فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز است و تضمین‌هایی در این زمینه می‌دهیم.»

همچنین کفیل وزارت خارجه اوگاندا در این نشست مطبوعاتی گفت: «ما امیدواریم که مذاکرات هسته‌ای با یک نتیجه دوطرفه صلح‌آمیز حل شود. اوگاندا حق ایران مبنی بر دستیابی به استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را به رسمیت می‌شناسد.»

احتمال رسیدن به توافق بیش از ۵۰ درصد

همچنین رئیس سازمان انرژی اتمی احتمال به سرانجام رسیدن این مذاکرات را بیش از ۵۰ درصد عنوان کرد و گفت: «مذاکرات هسته‌ای افت و خیزهایی دارد و برخی کشورها منافع خود را در ادامه این بحران جست وجو می‌کنند.»

به گزارش خبرگزاری تسنیم، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبه با «رادیو گفت‌وگو» با اشاره به نگرانی افکار عمومی نسبت به امنیت هسته‌ای در جهان گفت: «با توجه به پیشتازی جمهوری اسلامی ایران در ساخت بیشترین نیروگاه در منطقه و همچنین ۵۰ سال تجربه در این حوزه، اعلام آمادگی می‌کنیم که این تجارب را در اختیار همسایگان خود قرار دهیم.» صالحی در پاسخ به این پرسش که تعامل با آژانس انرژی اتمی چه تاثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت، گفت: «آژانس را تنها مرجع قضاوت‌کننده در صلح‌‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای کشورمان می‌دانیم و هیچ مرجع دیگری را در جهان به عنوان قاضی به رسمیت نمی‌شناسیم.»