دنیای اقتصاد- برخی رسانه‌های غربی از حفاری در منطقه مرکزی ایران در حاشیه کویر و مجاورت کوه‌های مرکزی خبر دادند.

مستند این خبر عکس‌های ماهواره‌ای جدیدی است که از ایران گرفته شده است. روزنامه بوستون گلوب چاپ آمریکا نوشت که این تونل ممکن است برای راهسازی در دست ساخت قرار گرفته باشد، اما این مساله را یادآور شد که کارگاه حفاری در نزدیک مهم‌ترین تاسیسات هسته‌ای ایران قرار دارد و این مشاهده موجب شده است که مقام‌های رسمی و تحلیلگران آمریکایی را به سمت این گمان سوق دهد که شاید حفر این تونل آغاز ساخت مجموعه‌ای از تونل‌ها در قلب کوهستان باشد. این روزنامه می‌نویسد که عکس‌های ماهواره‌ای، مورد بررسی‌ مقام‌های دولتی، امنیتی و پژوهشگران هسته‌ای قرار گرفته و این احتمال می‌رود که ایران تلاش می‌کند با تهاجم احتمالی نظامی به تاسیسات غنی‌سازی مقابله کرده و بخش‌های اصلی را در دل کوهستان مستقر کند.

بوستون گلوب می‌نویسد عکس‌های گرفته شده توسط ماهواره‌های تجاری در تاریخ ۱۱ژوئن (۲۵خرداد) نشان می‌دهد که دو راه جدید تا کارگاه حفاری در مجاورت کوهستانی در جنوب تاسیسات نطنز کشیده شده است. در این عکس‌ها ورودی تونل قابل مشاهده نیست.

این روزنامه می‌افزاید اثری از حفاری در عکس‌های شش ماه پیش از این منطقه دیده نمی‌شود، این عکس‌ها را ماهواره تجاری موسسه دیجیتال گلوب ثبت کرده است.

واشنگتن پست نیز در گزارشی در این باره نوشت: این ساخت و ساز نگرانی‌هایی را در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برنامه هسته‌ای ایران را تحت نظارت دارد برانگیخته است. روز جمعه یک سخنگوی آژانس تایید کرد که آژانس این موضوع را با مقام‌های ایرانی مطرح کرده است.

ملیسا فلمینگ، سخنگوی آژانس ضمن خودداری از هر گونه توضیحی گفت: با مقام‌های ایرانی در این باره در تماس بوده‌ایم و توضیحاتی را دریافت کرده‌ایم.

به گزارش ایسنا به نقل از واشنگتن پست به نقل از منابع مطلع افزود: تماس‌ها با نمایندگی ایران در وین بی‌پاسخ مانده است؛ مقام‌های آژانس قصد دارند در دیداری برنامه‌ریزی شده از تهران که در روزهای آینده انجام می‌شود این موضوع را مطرح کنند.

دیوید آلبرایت، بازرس تسلیحاتی سابق سازمان ملل و رییس موسسه‌ علوم و امنیت بین‌المللی در واشنگتن که نسخه‌هایی از این عکس را در اختیار واشنگتن پست گذاشته است، گفت: قطعا این طور به نظر می‌رسد که این مجموعه تونلی با نطنز مرتبط است.

وی افزود: فکر می‌کنیم که احتمالا برای انبار تجهیزات صنعتی هسته‌ای به کار رود. مقام‌های آمریکایی در آژانس‌های نظامی و گردآوری اطلاعات جاسوسی گفتند که از این ساخت و ساز آگاهند و آن را با دقت تحت نظر دارند، با این حال هیچ کدام به طور علنی درباره هدف تونل‌ها، فرضیه‌سازی یا اظهارنظر نکردند.

در گزارشی تحلیلی از عکس‌ها، مقام‌های موسسه‌ علوم و امنیت

بین‌المللی ساخت و ساز جدید نطنز را با تونلی در کوهستان نزدیک سایت هسته‌ای مهم دیگری در ایران مقایسه کردند. آن سایت محل مرکز تحقیق هسته‌ای و کارخانه‌ای برای تبدیل اورانیوم به شکلی است که قابل غنی سازی باشد.

ایران کار در اصفهان را در سال ۲۰۰۴ آغاز کرد و تونلی بزرگ را با دو ورودی در کوهستان ساخت و بعد تصدیق کرد که به عنوان انبار هسته‌ای به کار می‌رود، ایران به بازرسان آژانس اجازه‌ داد از آن تونل که در آن زمان خالی بود دیدن کنند.

رییس موسسه‌ علوم و امنیت بین‌الملل گفت: داشتن پناهگاه‌های زیر زمینی جداگانه در نزدیکی هر دو سایت به ایران امکان خواهد داد به سرعت مواد حساس را در صورتی که احتمال وقوع یک حمله وجود داشته باشد، به محلی امن منتقل کنند.

استفاده‌ای که قرار است از تونل نطنز شود را نمی‌توان از طریق عکس‌ها بررسی کرد، اما در گزارش موسسه‌ علوم و امنیت بین‌الملل که به ارزیابی‌های فنی برنامه‌های هسته‌ای اقدام می‌کند، آمده است چنین تونلی درون کوهستان، حفاظتی عالی را در برابر یک حمله‌ هوایی فراهم می‌کند.

براساس این گزارش، تاسیسات جدید برای انبار کردن ایمن اورانیوم طبیعی و غنی‌ شده و تجهیزات ویژه لازم برای غنی‌سازی ایده‌ال خواهد بود.

به گفته‌ این موسسه‌، یک احتمال کم هم وجود دارد مبنی بر این که ممکن است ایران به دنبال استفاده از تونل‌ها برای جا دادن سانتریفیوژهایی باشد که در غنی‌سازی اورانیوم به کار می‌رود.سانتریفوژهای موجود در نطنز در ساختمان‌های بسیار مستحکم واقعند که بخشی از آنها زیرزمینی است.