خشکسالی باعث قطع آب کشاورزان شد
دنیای‌اقتصاد- با افزایش دامنه خشکسالی و کاهش بارش‌ها در دو ماه آبان و آذر، وزارت نیرو تصمیم گرفته که آب کشاورزی را برای 4 استان قطع کند.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در این زمینه می‌گوید: «به دلیل کاهش شدید بارش و پایین بودن حجم ذخایر آبی برای برخی استان‌ها مثل فارس، خوزستان، بوشهر و اصفهان توزیع آب کشاورزی انجام نشده است.» «محمدرضا عطارزاده» در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: «در دو ماه و نیم گذشته فصل پاییز کمبود شدید بارش‌ها باعث شده تا حجم آب پشت سدها کاهش قابل ملاحظه‌ای پیدا کند.» وی ادامه داد: «حجم آب پشت سدها در حال حاضر حدود ۱۶ میلیارد متر مکعب است که برداشت از آنها حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب نسبت به سال گذشته بیشتر بوده است.»
محدودیت تامین آب کشاورزی
وی خاطرنشان کرد: «در برخی از استان‌هایی که ذخایر آبی آنها کاهش یافته مثل استان‌های فارس، برخی از مناطق خوزستان، بوشهر و اصفهان موفق نشدیم که توزیع آب انجام دهیم؛ چرا که ذخایر آبی بسیار پایین است و تنها به مصرف آب شرب اکتفا کردیم.» «عطارزاده» گفت: «در حال حاضر تامین آب کشاورزی به‌شدت محدود است؛ بنابراین ناچار به استفاده و تغذیه از آب‌های سطحی هستیم.» به گفته وی، در ستاد خشکسالی استان‌ها هماهنگی‌هایی شده تا استفاده از آب‌های سطحی برای بخش کشاورزی کمتر شود و اولویت با آب شرب باشد. به گزارش خبرنگار ما، همزمان با اعمال محدودیت برای تامین آب کشاورزی در برخی از استان‌های کشور، یک مقام مسوول در استان خوزستان نیز با اشاره به کاهش شدید بارندگی در فصل پاییز در این استان و افزایش برداشت آب از رودخانه‌ها، اعلام کرده است که ذخایر آبی موجود در خوزستان به مرز هشدار و حالتی نگران کننده رسیده است.
ذخایر آبی خوزستان در مرز هشدار
در همین حال «فتح‌الله دهکردی» معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع سازمان آب و برق خوزستان در گفت‌وگو با خبرگزاری «مهر» می‌گوید: «هم اینک وضعیت آورد رودخانه‌های خوزستان به هیچ وجه راضی‌کننده نیست و ما نسبت به تداوم این وضعیت و آینده استان برای سال آینده به شدت نگران هستیم.» معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان تاکید کرد: «در عین حال گزارش‌های سازمان هواشناسی هم ما را به آینده امیدوار نمی‌کند؛ چرا که طبق این گزارش‌ها تا دو هفته آینده خبری از بارش باران در استان خوزستان نیست.»
وی تصریح کرد: «شواهد و قرائن موجود نشان می‌دهدکه استان خوزستان باید خود را برای یک فصل خشک و سخت از نظر بی آبی و خشکسالی آماده کند؛ به همین دلیل باید از هم اینک سازمان‌های متولی این بخش با برنامه ریزی مطلوب، خسارت‌ها را به حداقل برسانند.»
توصیه به کشاورزان
وی همچنین به کشاورزان خوزستانی توصیه کرد با توجه به ادامه این روند، توسعه و استفاده از روش‌های نوین آبیاری را در دستور کار خود قرار دهند. «دهکردی» گفت: «متاسفانه آبیاری به روش سنتی در استان خوزستان باعث شده ما هر ساله میزان قابل توجهی از آب رودخانه‌های استان را صرف این امر کنیم؛ در حالی که با استفاده از روش‌های نوین آبیاری ضمن افزایش محصول، می‌توان نهایت صرفه‌جویی در مصرف را به عمل آورد.»
معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان از سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان درخواست کرد برای توسعه روش‌های نوین آبیاری در مزارع کشاورزی استان توجه بیشتری داشته باشد.
خشکسالی تهدید جدی برای گندم
گفتنی است همزمان با افزایش خشکسالی و کاهش بارش‌ها در بیشتر استان‌های کشور، یک موسسه تحقیقاتی بین‌المللی نیز در تازه‌ترین گزارش خود با هشدار نسبت به خشکسالی و کمبود شدید بارندگی در سال ۲۰۱۱ اعلام کرد: «تداوم این خشکسالی به شدت تولید گندم در منطقه خاورمیانه از جمله ایران را تهدید خواهد کرد.» بر اساس گزارش خبرگزاری «فارس»، موسسه تحقیقاتی «مارتل» در گزارش خود نوشت: «میزان بارندگی در جنوب ترکیه، سوریه، عراق و شمال ایران که مناطق مهمی‌برای تولید گندم به شمار می‌روند طی ۶۰ روز منتهی به هفتم دسامبر ۲۰ درصد بارندگی نرمال سال‌های گذشته را داشته‌اند که این مساله کشت گندم در این منطقه را با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد کرد.» بر اساس این گزارش، خشکسالی و کمبود شدید تولید گندم بحران بزرگی را برای تولید جهانی گندم نیز به وجود خواهد آورد. این در حالی است که میزان تولید گندم در روسیه، قزاقستان و اوکراین نیز طی سال زراعی آینده با کاهش چشمگیری روبه‌رو خواهد شد.
بر اساس این گزارش قیمت جهانی گندم در بورس شیکاگو در سال 2010 تاکنون 46 درصد رشد داشته است. میزان بارندگی در ماه‌های اکتبر و نوامبر (مهر و آبان) که زمان حیاتی برای تولید و کشت گندم به شمار می‌رود به شدت کاهش داشته است. کشورهای خاورمیانه در سال زراعی 2009-2008 بیش از 40 میلیون تن گندم وارد کردند که این رقم دو برابر میانگین 5 ساله بوده است. کارشناسان اقتصادی به شدت نگران تکرار تجربه تلخ سال 2008 برای خاورمیانه هستند. ایران و ترکیه مجموعا 60 درصد گندم خاورمیانه را تولید می‌کنند. ایران در سال 2010 بیش از 5/14 میلیون تن گندم تولید کرد، اما در سال 2008 به دلیل خشکسالی تولید گندم این کشور به کمتر از 10 میلیون تن رسیده بود.
توقف واردات گندم!
به گزارش دنیای اقتصاد، نگرانی‌ها در خصوص تداوم خشکسالی و کاهش تولید گندم به عنوان یک محصول استراتژیک در حالی افزایش یافته که بر اساس تازه‌ترین گزارش‌ها ایران واردات گندم را از آبان ماه سال جاری به دلیل پیش‌بینی خودکفایی در تولید گندم متوقف کرده است. به گزارش خبرگزاری «فارس»، در حالی تا پایان مهر ماه سال جاری 744 هزار تن گندم وارد کشور شده بود که کار واردات گندم از آبان ماه سال‌جاری متوقف شد و در این ماه هیچ محموله گندمی ‌وارد کشور نشده است.
بنابراین گزارش، واردات ۷۴۴ هزار تنی گندم به کشور طی هفت ماهه امسال در حالی است که خرید تضمینی گندم امسال با عبور از مرز ۱۱ میلیون تن رکورد جدیدی بر جای گذاشت و با تولید بیش از ۱۴ میلیون تن گندم در سال جاری از مرز خودکفایی عبور کردیم.
بر اساس پیش‌بینی‌ها، واردات بیش از 700 هزار تنی گندم در سال‌جاری احتمالا برای پر کردن ذخایر استراتژیک در آستانه اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها انجام شده است، و گرنه از لحاظ مصرف طبیعی داخل نیازی به واردات نبوده است. ارزش گندم وارداتی به کشور طی هفت ماهه امسال بیش از 167 میلیون دلار بوده و این گندم‌ها عمدتا از کشورهای امارات، هلند، قزاقستان، روسیه، ازبکستان و اتریش وارد کشور شده است.