با افتخار اسمم را زیر نام بهروز افخمی می‌گذارم
پیمان قاسمخانی و محسن تنابنده در صحنه‌هایی از فیلم «سن پترزبورگ»
چندی پیش اختلاف بین حمیدرضا اعتباریان تهیه کننده و بهروز افخمی کارگردان فیلم سینمایی «سن‌پترزبورگ» در محافل سینمایی مطرح شد.

در مجادله‌های اعتباریان و افخمی پای پیمان قاسم‌خانی نویسنده فیلمنامه و بازیگر این فیلم هم به میدان کشیده شد، اما قاسم‌خانی در گفت‌وگو با «فارس» اعلام کرد: خیلی دوست ندارم وارد دعوای تهیه‌کننده و کارگردان «سن‌پترزبورگ» شوم و چندان هم از دلایل و جزئیات اختلافات‌شان خبر ندارم. او معتقد است تنها چیزی که این وسط به او ارتباط پیدا می‌کند، موضوع کیفیت نهایی فیلم «سن‌پترزبورگ» است که دوست ندارد فیلم وسط این اختلاف‌ها قربانی شود. آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی خبرگزاری فارس با این نویسنده و بازیگر است. گفتنی است «سن‌پترزبورگ» قرار است عید فطر به اکران عمومی در بیاید.

نسخه نهایی فیلم را که قرار است اکران عمومی شود، دیده‌اید؟
بله، طبعا دیده‌ام. چیزی که باید در موردش از خودم دفاع کنم این است که برخلاف نظر آقای افخمی در مصاحبه‌شان، وظایف مربوط به نمایندگی معنوی کارگردان را تمام و کمال انجام دادم. وقتی این پیشنهاد از جانب افخمی رسید، می‌دانستم چه مسوولیت سختی ا‌ست، ولی به خاطر اعتقادی که به «سن‌پترزبورگ» داشتم قبول کردم و تا همین الان که دارم با شما صحبت می‌کنم، هنوز درگیر مسائل مختلف فیلم هستم.
با این وصف، صحبت‌ها و گلایه‌های آقای افخمی چه دلایلی می‌تواند داشته باشد؟
دلایلش را نمی‌دانم. بعد از نامه آقای افخمی که در آن گفته بود نمی‌خواهم اسمم روی این فیلم باشد، با ایشان تماس گرفتم و درباره کیفیت خوب نسخه نهایی به او اطمینان دادم و گفتم «سن‌پترزبورگ» فیلمی شده که تمام آنهایی که دیده‌اند، از تماشایش حسابی کیف کرده‌اند؛ از تک‌تک عوامل پس از تولید و فنی و مسوولان ارشاد و فارابی تا بینندگان و مخاطبان عادی. همه اینها را تلفنی برای آقای افخمی توضیح دادم و ایشان به خاطر اعتمادی که به نظر من دارد، قبول کرد اسمش به عنوان کارگردان «سن‌پترزبورگ» باقی ‌بماند. انصافا هم حیف بود که اسم بهروز افخمی در تیتراژ نباشد، چون کارگردانی خیلی خوب فیلم در خور نام افخمی است.
همان‌طور که می‌دانید، مهم‌ترین اشکالی که افخمی مطرح می‌کند، نگرانی از بابت تدوین نهایی فیلم است که به قول ایشان بدون هماهنگی و نظارت‌شان انجام شده است. شما درباره تدوین «سن‌پترزبورگ» چه نظری دارید؟
من به قدری از تدوین سر درمی‌آورم که یک فیلمنامه‌نویس لازم دارد. با این اندازه دانش تدوین می‌توانم بگویم فیلم خوب مونتاژ شده و از آن مهم‌تر اینکه بسیار به نسخه تدوین اولیه آقای افخمی و پسرش نزدیک است. شک ندارم اگر افخمی فیلم را مونتاژ می‌کرد، ظرافت‌ها و ریزه‌کاری‌هایی می‌داشت که در حیطه تخصصی من نمی‌گنجد، ولی می‌خواهم به ایشان اطمینان بدهم که هیچ کدام از لحظه‌ها و شوخی‌های فیلم در مرحله تدوین هدر نرفته است. پس از سال‌ها کار کمدی فرق کات خوب و بد را در به ثمرنشستن یک شوخی خوب سینمایی می‌فهمم و می‌توانم بگویم در کار خانم مستانه مهاجر از این جور برش‌های غلط وجود ندارد. گمان می‌کنم نسخه تدوین خانم مهاجر با فیلمی که خود آقای افخمی در ذهن‌شان تدوین کرده‌اند، بیشتر از ده الی ۱۵ درصد تفاوت ندارد و این درصد اندک هم بیشتر موضوع سلیقه‌ای است تا ایراد و مشکلات تدوین.
شما در دوره‌ای که مسوولیت نمایندگی افخمی را داشتید، با ایشان در تماس بودید؟ در مصاحبه‌ها و نامه‌ها خیلی از بی‌خبری و بی‌جواب ماندن پیگیری‌هایش گفته است.
من با ایشان در تماس بودم و هر تغییری در مرحله تدوین را با ایشان هماهنگ می‌کردم. مثلا قرار شد به جای چند سکانس فلاش‌بک فیلمنامه که دیگر امکان فیلمبرداری آنها وجود نداشت، از تصاویر آرشیوی مستند با یک نریشن خاص استفاده کنیم. من جزئیات این چند بخش اضافه‌شده را تلفنی برای ایشان توصیف کردم. آقای افخمی از این اضافات خوشش آمد و اعلام رضایت کرد. قطعا اگر با این بخش‌ها مخالفت می‌کرد یا از آنها خوش‌شان نمی‌آمد، به فیلم اضافه‌اش نمی‌کردیم. اگر فاصله بین تماس‌های ما زیاد بوده دلیلش طولانی‌بودن روند تدوین است. طبعا با توجه به اینکه نماینده ایشان بودم، برای هر تغییر جزئی یا جابه‌جایی پلان‌ها نیازی به تماس و هماهنگی نبود و فقط موارد کلیدی و نتایج کار را به ایشان اعلام می‌کردم.
شما گفتید هنوز هم درگیر کارهای «سن‌پترزبورگ» هستید. مگر فیلم قرار نیست دو سه هفته دیگر اکران شود؟
یکسری اصلاحات از طرف اداره نظارت و ارزشیابی رسیده و من برای اینکه به کلیت فیلم لطمه نخورد، چند بار با مسوولان ارشاد مذاکره کردم و خوشبختانه به نتیجه مشترکی رسیدیم. دو سه جای فیلم کوتاه شد و یکی دو مورد هم تغییر دیالوگ لازم است که دیالوگ‌های جدید را نوشته‌ام و منتظر صداگذاری مجدد این صحنه‌ها هستم.
آقای افخمی خیلی درباره دخالت تهیه‌کننده در شکل‌گیری نسخه فعلی حرف می‌زنند. شما که از نزدیک درگیر فیلم هستید، چقدر با این حرف موافقید؟
در تمام مدتی که گرفتار کارهای مختلف فیلم هستم، چهار پنج بار بیشتر آقای اعتباریان را ندیدم و تلفنی هم حرف زیادی نزدیم، چون ایشان اغلب اوقات در ایران نیستند. تهیه‌کننده مطلقا در تدوین فیلم دخالت نکرد و حتی جالب است بدانید که تنها مورد اختلاف من و آقای اعتباریان در تدوین فیلم مربوط به صحنه‌ای بود که آقای افخمی نوشته بود و دوست داشت در فیلم باشد، ولی من در موردش دودل بودم. اما به خاطر علاقه و درخواست آقای اعتباریان در نسخه نهایی باقی مانده است. حتی می‌خواستم برای حذف این سکانس از آقای افخمی اجازه بگیرم، منتها در نهایت آقای اعتباریان زیر بار حذف این صحنه نرفت. این تنها مورد دخالت مستقیم ایشان در تدوین بود. از حرف‌های افخمی این‌طور به نظر می‌رسد که نگران است فیلم ضعیفی به کارنامه‌اش اضافه شود. این فقط نگرانی کارگردان نیست. کارنامه این سال‌های من نشان می‌دهد که به شدت روی اسم و اعتبار خودم حساس هستم. مطمئنا اگر احساس می‌کردم «سن‌پترزبورگ» فیلم خوبی نشده، اولین نفری بودم که اسمم را حذف می‌کردم. الان با افتخار اسمم را روی این فیلم زیر نام بهروز افخمی می‌گذارم و شک ندارم که آقای افخمی هم با تماشای فیلم همین نظر را خواهد داشت.