جلسه علنی مجلس به صحنه مناقشه کلامی بین نمایندگان تبدیل شد
پاسخ لاریجانی به مخالفان وقف دانشگاه آزاد
توکلی هیات‌رییسه را تهدید به استیضاح کرد
طرح دو فوریتی لغو مصوبه مجلس تهیه شد
عکس: حمید جانی‌پور
توکلی هیات‌رییسه را تهدید به استیضاح کرد
طرح دو فوریتی لغو مصوبه مجلس تهیه شد هادی چاوشی- پس‌لرزه‌های مصوبه مجلس در قانونی کردن وقف دانشگاه آزاد، در جلسه و حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس ادامه یافت. از یک سو علی لاریجانی تمام قد از مصوبه قانونی مجلس دفاع کرد و اعتراض مخالفان قانونی شدن وقف دانشگاه آزاد را وارد ندانست و از سوی دیگر احمد توکلی با غیرقانونی خواندن روند تصویب طرح وقف دانشگاه آزاد، هیات‌رییسه را به استیضاح تهدید کرد. در همین حال ۱۱ عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در اعتراض به آنچه «نقض آییننامه داخلی مجلس» از سوی رییس این کمیسیون خواندند، اعلام آبستراکسیون کرده و از حضور در جلسات این کمیسیون خودداری نمودند. همزمان خبرهایی از تهیه طرحی دو فوریتی برای لغو مصوبه روز یکشنبه مجلس در راهروهای پارلمان شنیده شد.
جنجال‌ها بر سر وقف دانشگاه آزاد و ماجرای لغو اساسنامه مصوب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای این دانشگاه پس از آن شدت گرفت که روز یکشنبه، طرحی با نظر مثبت ۱۳۴ نماینده مجلس به تصویب رسید که وقف اموال دانشگاه آزاد را قانونی تلقی می‌کرد و هرگونه تغییر در اساسنامه این دانشگاه را منوط به نظر مثبت هیات موسس می‌دانست، اما پس از تصویب این طرح، جمعی از نمایندگان و رسانه‌های حامی دولت با انتقاد شدید از مجلس شورای اسلامی، اتهاماتی را نثار نمایندگان رای دهنده به این طرح کردند و از «پشت پرده‌های» این رای سخن گفتند. صبح دیروز هم جمعی حدودا ۲۰۰ نفری که خود را «دانشجویان انقلابی» می‌خواندند در برابر مجلس تجمع کرده و با سردادن شعارهایی تند علیه اکبر هاشمی رفسنجانی و عبدالله جاسبی (رییس هیات امنا و رییس دانشگاه آزاد) و نیز رییس مجلس، خواهان لغو مصوبه روز یکشنبه قوه‌مقننه شدند.
دفاع تمام قد رییس از مصوبه مجلس
در پاسخ به این موج شدید تبلیغاتی علیه مصوبه مجلس، علی لاریجانی در نطق پیش از دستور خود در جلسه علنی دیروز، به مصوبه اخیر مجلس درباره موسسات آموزشی غیردولتی اشاره کرد و گفت: «به نظر می‌رسد فهم ابعاد موضوع آنقدر مشکل نبود که عده‌ای را برآشفت تا تیغ سخن بر خانه ملت کشند و آرامش خلق را تباه کنند تا خزینه مخدومان خویش آباد نمایند.»
وی با بیان اینکه ورود به بحث یادشده طبق ماده ۱۴۵ آییننامه به درستی با رای مجلس سامان یافت، افزود: «آنچه مجلس محترم به عنوان نمایندگان ملت برگزینند، مورد احترام است و وقتی با تایید شورای محترم نگهبان همراه شود، لازم‌الاجرا خواهد بود و همچنان که روال مجلس هشتم بر آن مستقر است در موارد اصلاحی شورای نگهبان، علی‌الاغلب نظرات آن شورا با همراهی و همفکری کمیسیون مربوطه به سرانجام می‌رسد و مجلس نشان داده است که به جد مقید به تحقق احکام شریعت و اصول قانون اساسی است و بر صدر عزم مجلس ولایت‌مداری نقش بسته است.»
لاریجانی همچنین خاطرنشان کرد: «شگفت است که عده‌ای تلاش می‌کنند با غلبه دهل، صدای رسای انقلابی و ولایی مجلس را نشنوند.» وی با تاکید بر اینکه شاید نیاز به توضیح بیشتر نباشد، در عین حال گفت که تذکر چند نکته را لازم می‌‌داند و ادامه داد: «اولا نقد قوا اگر آداب آن صورت پذیرد، امر حسنی است و باعث رشد آن نهاد می‌شود؛ اما نه فحاشی و آلوده کردن فضا با توهمات.»
رییس مجلس با اشاره به اینکه عده‌ای بیان داشته‌اند که نامه‌ای خدمت رهبری معظم داده شده است، افزود: «برخی از اقدامات پشت پرده سخن گفته‌اند، حال آنکه این نامه چیزی جز ارسال نظرات مکتوب کثیری از نمایندگان محترم نبود که چندی پیش ارائه شد و دفتر رهبر معظم هم روز یکشنبه پاسخ آن را این گونه اعلام نمودند که «معظم له در تایید وقف دانشگاه آزاد اسلامی هیچ نظری ابراز نفرمودند» که در جلسه قبل هم بنده همین معنا را خدمت همکاران عرض کردم.»
لاریجانی خاطرنشان کرد: «ثانیا تصور نمودند رییس مجلس به مجرد فهم خویش از خروج موضوعی از چارچوب قانون اساسی مختار است که طرح یا لایحه را از دستور خارج کند. چنین تصوری غلط و خلاف آییننامه مجلس است و به نظر می‌رسد برخی ناقدان رسانه‌ای مسلط بر موضوع نیستند.»
وی گفت: «ثالثا در این مجال سخن در باب برخی تشابهات و تعابیر وهن‌آمیز و کینه‌توزانه به ساحت محترم مجلس شورای اسلامی را به صلاح نمی‌دانم که متاسفانه بدون رعایت حد امور و به ناحق مطالبی نوشتند و گفتند. این سخنان درباره همان مجلسی است که بر مواضع و تصمیمات آن می‌بالیدند و تیتر نخست جریده خود می‌نمودند و این همان مجلسی است که چندی پیش رهبر معظم از خدمات و مواضع داخلی و خارجی آن با عزت یاد نمودند.»
لاریجانی تاکید کرد: «چطور به خاطر یک موضوع که آن را راست نپنداشتند آسمان و زمین را به هم بافتند و با درشتی سخن ناحق بر زبان راندند. مطمئن باشند مجلس شورای اسلامی وقت خود را صرف این امور نمی‌کند و قطعا بدانید این نوع تحرکات تاثیری بر اراده مجلس نخواهد داشت، مگر بر سیاق حق سخن بگویند و نقد کنند.»
رییس مجلس در پایان گفت: «قطعا در مسیر مذاکرات با شورای محترم نگهبان، اصلاحات مورد نظر آن شورا انجام و منطبق بر تدابیر رهبری معظم، مشکل نهایی حل خواهد شد.»
هیات‌رییسه به استیضاح تهدید شد
اما این پایان جنجال‌های مربوط به دانشگاه آزاد در جلسه دیروز مجلس نبود. بلافاصله پس از نطق رییس مجلس، احمد توکلی، نماینده تهران در تذکری آیین‌نامه‌ای، لاریجانی را به زیر پا گذاشتن مفاد آییننامه داخلی مجلس متهم و هیات‌رییسه را به استیضاح تهدید کرد.توکلی با اشاره به مصوبه روز یکشنبه مجلس مبنی بر طرح حمایت از تاسیس مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی خطاب به لاریجانی گفت: «اتفاقی که روز یکشنبه پیش آمد بسیار نامناسب بود و به آبروی مجلس لطمه زد.»وی با استناد به آییننامه داخلی مجلس یادآور شد: «براساس ماده ۱۴۵، حق نماینده این است که برای یک طرح تقاضای اولویت کند، اما فقط همین «تقاضا» می‌تواند در اولویت قرار گیرد نه خود طرح.»
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس افزود: «براساس ماده ۱۵۰ آییننامه، پیشنهادها هنگامی می‌توانند چاپ شوند که کلیات طرح در کمیسیون رای آورده باشد که کلیات این طرح در کمیسیون رای نیاورده بود، اما شنبه؛ یعنی یک روز قبل از طرح موضوع در صحن علنی مجلس، دو پیشنهاد چاپ و منتشر شد که به نظر می‌رسد نشانه یک نوع توافق بین کمیسیون و طراحان طرح و هیات‌رییسه مجلس و دستگاه اداری آن بوده که مجلس را در مقابل عمل انجام شده قرار دهند.»توکلی اظهار داشت: «این موضوع باید مورد رسیدگی قرار گیرد و به مجلس گزارش داده شود تا ما مجبور نباشیم از ماده ۲۵ آییننامه استفاده کرده و به استیضاح هیات‌رییسه دست بزنیم.»
در پاسخ به این تذکر، لاریجانی خطاب به توکلی گفت: «آنچه که در روز یکشنبه در مجلس صورت گرفت مطابق آییننامه بود.» لاریجانی سپس از جهانبخش محبی نیا، از منشیان هیات‌رییسه خواست تا روند در دستور کار قرار گرفتن طرح مورد مناقشه را توضیح دهد. محبی نیا در توضیحاتش به رویه مشابه اجراشده درباره یکی از طرح‌ها در مجلس هفتم استناد کرد و عملکرد هیات‌رییسه در مورد مصوبه وقف دانشگاه آزاد را «عمل به مر آییننامه» خواند. او همچنین خطاب به توکلی گفت: «جناب آقای توکلی! سخنان نسنجیده موجب وهن مجلس است نه رای مجلس.»
واکنش‌های حاشیه‌ای به وقف دانشگاه آزاد
در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس نیز دو اتفاق مهم به وقوع پیوست. اول آنکه ۱۱ نماینده عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات با انتشار نامه‌ای خطاب به رییس مجلس، اعلام آبستراکسیون کردند. این ۱۱ نماینده در اعتراض به آنچه «رفتارهای غیرقانونی و نقض آییننامه داخلی مجلس توسط عباسپور تهرانی فرد» خواندند، تاکید کردند که «تا تعیین تکلیف موضوعات پیش آمده در ساعات جلسه کمیسیون در هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی حضور می‌یابند.»
در تحول مهم دیگری، چندین نماینده مجلس از تهیه طرح دوفوریتی برای لغو مصوبه روز یکشنبه مجلس خبر دادند. هرچند درباره متن این طرح و تعداد امضاکنندگان آن در میان نمایندگان وحدت نظر وجود نداشت؛ اما ظاهرا مهم‌ترین کارکرد این طرح قرار است، لغو مصوبه مربوط به دانشگاه آزاد باشد. حسین فدایی در این باره گفت: «برای ارائه دو فوریتی لغو طرح وقف دانشگاه آزاد بیش از ۱۰۰ نماینده نامه‌ای امضا کردند تا درصورت رد شورای نگهبان، از شورای‌عالی انقلاب فرهنگی دفاع کنیم.»؛ اما زهره الهیان این طرح دو فوریتی را این گونه توصیف کرد: «طرح دو فوریتی معتبر بودن مصوبات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در خصوص دانشگاه آزاد با بیش از ۸۰ امضا تقدیم هیات‌رییسه مجلس شده است.»
با این وجود، بعید است که در جلسه امروز قوه‌مقننه چنین طرحی در دستور کار قرار بگیرد؛ چراکه بر اساس یک روال داخلی در مجلس، نمایندگان در روزهای چهارشنبه که آخرین روز کاری هفته در مجلس است، وارد بررسی طرح‌های دوفوریتی نمی‌شوند. ضمن اینکه هنوز شورای نگهبان در رد یا تایید مصوبه روز یکشنبه مجلس اظهار نظری نکرده است.مگر اینکه مجلسیان درصدد باشند درباره این موضوع به گونه‌ای ویژه تصمیم‌گیری کنند.
تعلیق حکم دادگاه درباره دانشگاه آزاد با موافقت آیت‌ا... لاریجانی
آیت‌الله صادق آملی لاریجانی با درخواست اعمال ماده ۱۸ اصلاحی تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب (رسیدگی مجدد به آرای قطعی به تشخیص رییس قوه‌قضائیه) درباره پرونده دانشگاه آزاد اسلامی موافقت کرد.
به گزارش ایسنا، در نامه دادستان کل کشور به رییس قوه‌قضائیه آمده است: ریاست معظم قوه‌قضائیه، با احترام، بدین وسیله به استحضار می‌رساند دادنامه شماره ۸۹۰۹۹۷۰۲۲۸۹۰۰۱۸۲ مورخ ۱۷/ ۳/ ۸۹ صادره از شعبه ۲۹ دادگاه عمومی (حقوقی) تهران مبنی بر صدور دستور موقت دایر بر توقف اجرای همه مواد مندرج در اساسنامه مصوب جلسات ۵۹۷، ۶۵۱، ۶۵۴، ۶۵۶، ۶۶۰ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی که در تاریخ ۲۹/۳/۸۹ مورد تایید رییس کل دادگاه‌های عمومی و انقلاب تهران قرار گرفته ملاحظه شد. نظر به اینکه مصوبات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در دایره وظایف و اختیارات آن شورا از بدو تاسیس در زمان امام راحل (رضوان ا... تعالی علیه) و در ادامه آن در دوران زعامت مقام معظم رهبری (حفظه ا... تعالی) به استناد امر ولی فقیه در حکم قانون بوده و آثار قانونی بر آن مترتب است؛ علیهذا دستور موقت صادره به گونه‌ای که شامل تمام مواد اساسنامه باشد خلاف موازین شرعی بوده و پیشنهاد اعمال مقررات ماده ۱۸ اصلاحی قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب نسبت به رای مذکور می‌شود. بدیهی است بر اساس اصول ۱۵۶ و ۱۵۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران این امر نافی تظلم خواهی افراد حقیقی و حقوقی از محاکم دادگستری در موارد ادعای خروج از دایره وظایف و اختیارات، نمی‌باشد. بنا به این گزارش، ماده ۱۸ اصلاحی تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب به شرح زیر است: آرای قطعی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، نظامی و دیوان عالی کشور جز از طریق اعاده دادرسی و اعتراض ثالث به‌نحوی که در قوانین مربوط مقرر شده، قابل رسیدگی مجدد نیست، مگر در مواردی که رای به تشخیص رییس قوه‌قضائیه خلاف بین شرع باشد که در این‌صورت این تشخیص به عنوان یکی از جهات اعاده دادرسی محسوب و پرونده حسب مورد به مرجع صالح برای رسیدگی ارجاع می‌شود.
گفتنی است هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی ۲۹ خردادماه اعلام کرده بود که در پی ارائه دادخواست هیات موسس دانشگاه به طرفیت شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، شعبه ۲۹ دادگاه عمومی - حقوقی مجتمع قضایی شهید بهشتی تهران با احراز حصول ارکان و شرایط قانونی و با موجه دانستن درخواست هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی مستندا به مواد۳۱۰ الی ۳۲۵ از قانون آیین دادرسی مدنی دستور موقت مبنی بر منع و توقف اجرای اساسنامه جدید دانشگاه آزاد اسلامی مصوب جلسات ۵۹۷، ۶۳۶، ۶۵۱، ۶۵۲، ۶۵۴، ۶۵۶ و ۶۶۰ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را صادر و ابلاغ کرد.
اما اکنون با توجه به مراتب مذکور اجرای اساسنامه اخیر‌التصویب دانشگاه آزاد اسلامی تا رسیدگی و صدور رای ماهوی و قطعی دادگاه متوقف خواهد ماند و دانشگاه بر اساس اساسنامه فعلی به کار خود ادامه خواهد داد.
ارسال نظر