مناقشه فرهنگی ایران و اعراب

عکس: ایرنا

دنیای اقتصاد- بی‌حرمتی به زائران ایرانی در فرودگاه جده عربستان‌، اظهارات توهین آمیز امام جمعه مسجد الحرام نسبت به مذهب شیعه و ساخت و پخش سریالی تاریخی در کویت واکنش مقام‌های رسمی و روحانی ایران را در پی داشته است. سازمان حج و زیارت اعلام کرده است که به شدت از اقدامات گستاخانه ماموران سعودی نسبت به لمس دست زنان زائر ایرانی به هنگام انگشت نگاری معترض است و نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد.

عبدالله نصیری مدیرکل روابط عمومی سازمان حج و زیارت روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا، اظهارکرد: دستگاه‌های مختلف ذی‌ربط در کشور پیشتر در خصوص این گونه اقدامات به وزارت خارجه و وزارت کشور عربستان نامه نوشته و سفارت ایران در عربستان نیز نسبت به این وضعیت اعتراض کرده است. وی در خصوص برخی از گزارش‌های منتشره در خصوص شدت یافتن اقدام گستاخانه ماموران مرد سعودی در انگشت نگاری از زنان زائر ایرانی در فرودگاه جده گفت: این گزارش‌ها درحال بررسی است و مسوولان ذی‌ربط سرگرم پیگیری این موضوع هستند.

نصیری درباره این که واکنش نسبت به این اقدام چه خواهد بود؟ گفت‌: اطلاعات سازمان حج و زیارت هنوز در حد گزارش‌های رسانه‌ای است و تا بررسی تمام زوایای این اقدام، نمی توان اظهار نظر دقیقی کرد. وی تاکید کرد: مسوولان ذی‌ربط پیشتر در مواردی که با زائران ایرانی بد رفتاری شده بود به طرف سعودی نامه نوشتند و آنها نیز قول دادند که رسیدگی کنند‌، اما سعودی‌ها سلیقه‌ای عمل می‌کنند و در برخی موارد به قول‌های خود نیز وفادار نیستند. نصیری درباره احتمال قطع اعزام زائران ایرانی به عمره مفرده نیز گفت‌: سازمان حج و زیارت در صدد پیگیری موضوع اهانت ماموران سعودی به زائران ایرانی است و هنوز هیچ چیز مشخص نیست. شنبه شب بخش خبری ۲۰:۳۰ با گفت و گو با برخی از زائران خانه خدا گزارش داد که ماموران مرد فرودگاه جده در اقدامی گستاخانه از زنان زائر ایرانی که قصد ورود به این کشور برای انجام اعمال عمره مفرده را داشتند، انگشت نگاری کردند که این حرمت شکنی ماموران سعودی با خشم زائران ایرانی و خانواده‌های آنان روبه‌رو شده است. در همین رابطه، دیروز مصطفی کواکبیان نماینده‌ سمنان در مجلس تذکر داد و گفت: برای یک بار هم که شده مسوولان سازمان این مساله را بررسی کنند که چرا از زائران ما انگشت‌نگاری می‌کنند و از سویی امام جماعت مسجدالحرام نیز به شیعیان توهین می‌کند، به نظر من باید در این موارد تذکر لازم به مسوولان سازمان حج و زیارت داده شود تا عزت نظام جمهوری اسلامی مخدوش نشود. علی لاریجانی رییس مجلس نیز با بیان این‌که دولت مذاکراتی را با دولت سعودی داشته و در حال پیگیری است، پاسخ داد: این تذکر شما منتقل می‌شود تا با دقت بیشتری مسائل حل شود.

افزون بر این‌، دیروز سید جلال یحیی زاده عضو مجمع روحانیون مجلس شورای اسلامی با انتقاد از مواضع اخیر امام جمعه مکه از واکنش قریب الوقوع روحانیون مجلس هشتم به این اظهارات خبر داد.

یحیی زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: امام جمعه مکه اخیرا شیعیان را تکفیر کرده است و سخنان وی به شدت از سوی آمریکا و اسرائیل مورد استقبال قرار گرفته است. ما این اظهارات تفرقه افکنانه را محکوم می‌کنیم.

نماینده مردم تفت و میبد با بیان این که علمای اهل سنت نیز صحبت‌های امام جمعه مکه را نکوهش کرده‌اند، تصریح کرد: روحانیون مجلس شورای اسلامی به زودی در قالب بیانیه‌ای این مواضع را محکوم خواهند کرد.

این نماینده مجلس در پایان گفت: تعدادی از نمایندگان پیرامون این موضوع تذکری به وزیر خارجه داده‌اند که به زودی قرائت خواهد شد.

در همین حال‌، جمعی از علما و مراجع عظام تقلید‌،ساخت سریال الاسباط و چهره‌پردازی ائمه اطهار(ع) را در کشور کویت محکوم کرده و آن را حرام دانستند. به گزارش ایرنا‌، چندی پیش خبری درخصوص تولید یک سریال تلویزیونی در کویت و چهره‌پردازی پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) منتشر و از سوی حجت الاسلام و المسلمین «محمد باقر مهری» نماینده شیعیان این کشور محکوم شد. در واکنش به این خبر و در پاسخ به استفتاء خبرگزاری جمهوری اسلامی‌، جمعی از مراجع عظام تقلید نیز ساخت این سریال را محکوم کرده آن را حرام اعلام کردند. آیت‌ا... ناصر مکارم شیرازی مرجع تقلید شیعیان در یادداشتی‌، تهیه و ساخت فیلم الاسباط از سوی کارگردان کویتی را حرام و مخالف مصالح اسلام دانست. آیت الله مکارم در پاسخ به استفتای ایرنا، مرقوم فرمود: «به طوری که آگاهان می‌گویند این سریال ضد شیعی است و هدف آن بی‌گناه جلوه دادن معاویه و یزید است که بر خلاف تمام مدارک تاریخی و مخالف اجماع علمای شیعه است و بعید نیست که هدف از آن ایجاد اختلاف بین شیعه و اهل سنت و درگیری میان آنها و بهره‌برداری دشمنان اسلام باشد، بنابراین تهیه چنین سریالی حرام و مخالف مصالح اسلام و از هر نظر محکوم است.» آیت ا... نوری همدانی نیز در زمینه ساخت این فیلم‌، تحریم این فیلم از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین مهری را تایید کرد.

در پی این ماجرا و با پیگیری‌های به عمل آمده، آیت‌ا... حسین نوری همدانی در استفتای صورت گرفته مرقوم فرمود: «امروز چون اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله و سلم- در کلیه عرصه‌های زندگی مسلمانان قدرت خود را به نمایش گذاشته است و روز به روز افق جدیدی از علم و عدالت و حقیقت و معنویت را به روی بشریت می‌گشاید، لذا کینه و عداوت دشمنان اسلام و استکبار جهانی و دنیای صهیونیستی سخت به غلیان آمده و به دست و پا افتاده‌اند و دست‌اندرکار نقشه‌هایی علیه اسلام و مسلمانان شده‌اند که یکی از آنها ساختن کاریکاتورها و فیلم‌های موهن علیه حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله یا اهل بیت آن حضرت که همتای قرآن کریم - طبق حدیث ثقلین - می‌باشند، می‌باشد؛ سریال تلویزیونی مذکور در فوق نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود، بنابراین لازم است همه مسلمانان از تکرار جریان امثال سلمان رشدی‌ها جلوگیری کنند و می‌کنند و در کشور کویت که همسایه ما و کشورهای اسلامی است هرگز چنین جریانی اتفاق نخواهد افتاد و اقدام حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید محمد باقر مهری دامت برکاته نیز مورد تایید است مستدعی است ما را باز در جریان قرار بدهید.»

آیت‌ا... العظمی صافی گلپایگانی نیز در این زمینه‌، نظر حجت الاسلام و المسلمین مهری در مورد تحریم این سریال را تایید کرد و مرقوم فرمود:

«از کیفیت این سریال اطلاعی نداریم، اما آنچه حجت الاسلام و المسلمین مهری گفته‌اند، مورد تایید است. خداوند متعال همه را از شرور و فتن آخرالزمان محافظت فرماید».

در همین زمینه آیت‌ا... العظمی جعفر سبحانی در پاسخ کتبی به این استفتا‌، خواستار جلوگیری از پخش سریال الاسباط شدند.

در پی این ماجرا و با پیگیری‌های به عمل آمده، آیت الله سبحانی چنین مرقوم فرمود: «اکنون که حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید محمد باقر مهری فیلم را مضر و موهن تشخیص داده‌اند، باید کوشش شود که از نمایش آن جلوگیری به عمل آید. و مسلما تهیه کنندگان این فیلم حسن نیت به خاندان رسالت ندارند. شایسته است مجمع جهانی تقریب بین المذاهب اسلامی در این مورد اقدام کند که مبادا مایه گسترش اختلاف شود.»

بنابر گزارش ایرنا، در این سریال تلویزیونی، هنرپیشگان عرب برای نخستین بار نقش نوادگان پیامبر (ص)، امام حسن(ع ) وامام حسین(ع) را بازی کرده‌اند. همچنین نقش‌هایی برای معاویه و یزید در این سریال طراحی شده است.

محمد العنزی، تولید کننده کویتی این سریال هدف از این کار تاریخی هنری را «براساس اصل فرض حسن نیت میان صحابه و وجود توطئه یهود در ورای اختلافات آنان» عنوان کرده است، این درحالی است که چهره پردازی ائمه معصومین (ع) از نظر مراجع عظام تقلید حرام است. سامر المصری، هنرپیشه سوری نقش امام حسین(ع) را بازی خواهد کرد، پییر داغر ومحمود سعید (در نقش ابو هریره) از لبنان، احمد راتب از مصر، فیصل العمیری از کویت، فتحی الهداوی از تونس، خالد القیش (درنقش یزید)، دیگر بازیگران این سریال هستند. فیلمنامه این سریال را محمد الیساری نوشته است وکارگردانی آن را عبد الباری ابو الخیر برعهده دارد. سه‌میلیون دلار برای این کار در نظر گرفته شده و برای فیلمبرداری از دوربین‌های سینمایی استفاده خواهد شد. این سریال را ناصر جلیلی صحنه‌پردازی کرده است و قرار است در ماه رمضان آینده به نمایش گذاشته شود‌.