عاطفه چوپان: با وجود اینکه برخی از نمایندگان مجلس در دفاع از بند«س» تبصره‌6 قانون بودجه ‌سال‌جاری گفتند؛ «با لغو این مصوبه 40همت درآمد دولت کم می‌شود!» اما در نهایت اصلاح این مصوبه روزگذشته اکثریت آرا را کسب کرد و به این ترتیب سایه یکی از صد ریسک از بازار سرمایه ‌برداشته شد. هرچند که از این اتفاق به‌عنوان نقطه‌عطفی از پیروزی یک خواست جمعی بر سیاست‌های ضد‌تولید سیاستگذار یاد می‌شود اما مساله بی‌‌‌‌‌پولی دولت به‌عنوان بزرگ‌ترین قاتل نقدینگی‌‌‌‌‌های اندک موجود در بورس همچنان پابرجاست و آنطور که منظور؛ رئیس سازمان برنامه و بودجه ‌گفته؛ قرار است فقط در ابتدای سال ‌254همت نقدینگی از بازار سهام تامین نقدینگی شود. مانند اینکه با ده‌‌‌‌‌ها تانکر خالی و به قصد برداشت آب به دریاچه ارومیه برویم! بورس در حالی روزهای بی‌محصول را طی دو هفته گذشته پشت‌سر گذاشته که از فصل برداشت می‌گذرد. فصل بر‌‌گزاری مجامع رو به اتمام است و بازار سرمایه نتوانسته رونقی که موردانتظار بود را در این فصل محقق کند. در این میان هرچند برخی از کارشناسان وضعیت نسبتا بهتری را در هفته آینده پیش‌بینی می‌کنند اما هیچ‌یک از آنها با توجه به پابرجا‌بودن ریسک‌های اصلی از قبیل نرخ بهره بالا ، عدم‌افزایش دلار نیما، بی‌اعتمادی مردم و قیمت‌گذاری دستوری شروع روند مثبتی را متصور نیستند.

کاهش انگیزه فروش

نیما میرزایی copy

نیما میرزایی، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه بازار سهام در روزهای اخیر در وضعیت اصلاحی قرارگرفته و شاهد افت پیاپی قیمت‌ها طی دوهفته اخیر بودیم، گفت: به‌نظر می‌رسد این موضوع با افزایش نرخ بهره مرتبط است تا آنجا که اوراق اخزا تا مرز 35‌درصد هم رشد داشتند و اوراق با نرخ‌های بالاتر نیز در بازار عرضه می‌شوند که جذابیت سهام و قیمت آنها را به‌رغم ارزندگی شدید و ارزش دلاری بسیار ارزنده همچنان پایین نگه‌داشتند. وی ادامه داد: انتشار نامه مربوط به

16 اردیبهشت درخصوص تامین مالی 4هزار همتی در سال‌جاری در بازار سرمایه و همچنین صحبت‌های رئیس سازمان برنامه و بودجه ‌مبنی‌بر تامین حدود 250همت از بازار سرمایه در بهار سال‌جاری مجموعه اخباری بود که دلایل بنیادی افت اخیر بازار سرمایه را رقم زد. علاوه‌بر این سردرگمی درخصوص تصویب بند ‌مالیاتی بودجه‌1403 نیز موجب افزایش نگرانی سهامداران شده‌بود که بعضا اقدام به‌فروش سهام خود در کف‌های قیمتی نیز کردند. با این همه اخبار مثبتی درخصوص تصویب معافیت مالیاتی از مجلس، امیدواری‌ها را در بازار رقم زد و دست‌کم توانست انگیزه فروش را در بازار کاهش دهد و ما شاهد سبزپوشی هرچند اندک بازار در روزهای اخیر باشیم. این تحلیلگر گفت: به‌نظر می‌رسد با توجه به عزم جدی دولت مبنی‌بر فروش اوراق در بازار سرمایه و روش‌های کنترل تورم و تامین کسری‌بودجه، بازار در روزهای آینده با چالش‌هایی مواجه باشد و به‌مرور بتواند از این وضعیت خارج شود. هرچند با توجه به افت شاخص به کمترین ارزش دلاری خود و همچنین پایین‌ترین نسبت‌های P/E در سال‌های اخیر انتظار افت بیشتر را متصور نیستم و بازار شانس حرکت رو به بالا را دارد اما با توجه به مواردی که مرور شد، این حرکت به‌صورت آرام است تا به‌مرور همگام با افزایش اعتماد مجدد سهامداران بازار بتواند عقب‌ماندگی خود را از سایر بازارها جبران کند.

ریسک‌های اساسی همچنان پابرجاست

برزو حق شناس copy

برزو حق‌شناس، تحلیلگر بازار سرمایه نیز با تاکید بر اینکه در هفته معاملاتی که گذشت ما چند عامل منفی در بازار سرمایه داشتیم، گفت: یکی از این موارد جلسه مجلس بود که نهایتا موضوع بند‌مالیاتی بودجه‌1403 حداقل در سال‌جاری ختم به خیر شد و این ریسک از روی بازار برداشته شد، اما باید توجه داشت که ریسک اصلی بازار این نیست، مساله اساسی برای بورس سیاست‌های پولی بانک‌مرکزی است که همچنان ادامه دارد و سایه آن بر بازار هست و از طرف دیگر دولت به‌شدت به‌دنبال تامین نقدینگی از بورس است. وی ادامه‌داد: به‌دنبال تامین مالی خارج از ظرفیت بورس هستند و آقای منظور هم صراحتا گفت که در همین ابتدای سال ‌انتظار دارند 254همت از بازار تامین مالی کنند و این موارد برای بازار ریسک است، چراکه بازار در حال‌حاضر توان تامین مالی را ندارد و این واقعیت است چون اصلا چنین پولی در بازار موجود نیست و این موارد باعث‌شده بازار در هفته‌ای که گذشت حال و روز خوشی نداشته‌باشد. هرچند عامل مالیات برطرف شده اما عامل‌های اصلی رکود همچنان پابرجاست و بر بازار تاثیر می‌گذارد. حق‌شناس گفت: بازار در هفته‌ای که گذشت ریزش زیادی داشته و هفته آینده به احتمال زیاد متعادل و مثبت خواهد بود، اما نمی‌توان گفت این تعادل و رشد به روند تبدیل شود؛ مادامی‌که با دولت بی‌پول طرف هستیم و سیاست‌های رکودی بر بازار اجرا می‌شود، برای پیش‌بینی روند مثبت مردد هستم.

تهدید حاشیه سود شرکت‌ها

مهدی دلبری copy

مهدی دلبری، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه این هفته با بر‌‌گزاری برخی از مجامع شرکت‌ها و انتشار صورت مالی برخی از بنگاه‌ها همزمان بود، گفت: برداشت من این است که امسال احتمالا‌ درصد تقسیم سود برخی از بنگاه‌ها کم شود و به‌طور خاص شرکت‌های زیرمجموعه تامین‌اجتماعی که همیشه تقسیم سود 90‌درصدی داشتند به‌نظر می‌رسد امسال سیاست تقسیم سود کمتری داشته باشند. یک دلیل آن‌هم تنگناهای مالی بنگاه‌ها و از طرفی افزایش نرخ بهره است که باعث‌شده بابت سرمایه‌درگردش شرکت‌ها ترجیح دهند از منابع داخلی مانند سود انباشته بهره ببرند. وی ادامه‌داد: از طرفی انتشار صورت مالی برخی صنایع به‌نظر نگران‌کننده می‌آید، به‌طور خاص صنعت دارو در برخی از شرکت‌ها کاهش حاشیه سود داشته و این دو خبر در مورد کاهش حاشیه سود برخی از بنگاه‌ها و کاهش تقسیم سود بخشی از سهامداران را نگران کرده‌است. دلبری بیان کرد: از طرفی شاهد رفت و برگشت‌های اصلاح بودجه‌ در مورد سقف معافیت مالیاتی بودجه‌ سال‌1403 بودیم که دست‌انداز بزرگی برای صنایع بزرگ صندوق‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها بود و خوشبختانه حل شد و روز گذشته برگشت مثبت بازار را شاهد بودیم. به‌نظر می‌رسد اتفاقی که روز گذشته در مجلس افتاد نقطه‌عطفی برای بازار سرمایه بود و همه قانون‌ها، رسانه‌ها، مدیران دارایی، سازمان بورس و... در مورد یک منفعت جمعی تلاش کردند و توانستند به نتیجه برسند. ما نباید برای قیمت سهام بجنگیم و قیمت سهام حاصل عرضه و تقاضاست اما اینکه بنگاه‌ها و صنایع حاشیه سود منصفانه داشته باشند، فارغ از اینکه این سهام سهامدار خرد یا عمده دارد، حق همه سهامداران است. این تحلیلگر گفت: به‌نظر می‌رسد اتفاق روز گذشته تا حد خیلی کمی آرامش را به بازار برمی‌گرداند ولی دلیل نگرانی من این است که دولت با کسری‌بودجه روبه‌روست و صنایع در صورت‌های مالی سودی نشان می‌دهند که واقعی نیست و جوابگوی طرح‌های توسعه و استهلاک صنایع بنگاه‌ها و کارخانه‌ها هم نیست. فکر می‌کنم در هفته بعد جو  بهتری نسبت به این هفته را تجربه خواهیم کرد.