صندوق اهرمی؛ ابزار سرمایه‌گذاری همرنگ با سبز و قرمز‌‌‌‌‌‌های بازار سرمایه

یگانه اقبال‏‏‌نیا/ عضو هیات‏‏‌مدیره سبدگردان گروه مالی فیروزه صندوق‌های اهرمی نوعی از صندوق‌های سهامی هستند که واحدهای آن، هم برای افراد ریسک‌‌‌پذیر و هم ریسک‌‌‌گریز طراحی شده‌اند. به عبارتی، با توجه به شرایط بازار سرمایه کشور که از دوره‌‌‌های رکود طولانی و دوره‌‌‌های رونق و رشدهای تند کوتاه‌‌‌مدت برخوردار است، صندوق‌های اهرمی ابزاری متناسب برای سرمایه‌گذاران با سطح ریسک‌پذیری مختلف هستند که با وجود جدید بودن این ابزارها، با استقبال خوبی مواجه شده‌‌‌اند.

اگرچه همواره از صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان ابزار سرمایه‌گذاری غیرمستقیم که از بازدهی معقولی با توجه به نوع خود و درجه ریسک‌‌‌پذیری سرمایه‌گذاران برخوردار هستند یاد می‌شود؛ اما یکی از مشکلات صندوق‌های سهامی و مختلط عادی، عدم‌امکان استفاده از اهرم است. همین موضوع سبب شد تا سازمان بورس در راستای تنوع‌‌‌بخشی به ابزارهای بازار سرمایه، صندوقی را راه‌‌‌اندازی کند که قابلیت استفاده از تکنیک اهرم مالی حتی برای سرمایه‌‌‌های خرد را داشته باشد؛ چرا که تکنیک اهرم مالی، امکان به‌‌ دست آوردن سود مضاعف را برای سهامداران صندوق در زمان رشد بازار میسر می‌‌‌سازد. هرچند باید در نظر داشت که داشتن اهرم در زمان‌‌‌های رکود بازار می‌‌‌تواند ضرر و زیان مضاعفی برای سرمایه‌گذاران داشته باشد. بنابراین سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید با آگاهی کامل از نوسانات قیمت صندوق و تعیین حد ضرر انجام شود.

براین اساس، صندوق‌های اهرمی نوعی از صندوق‌های سهامی هستند که واحدهای آنها هم برای افراد ریسک‌‌‌پذیر و هم برای افراد ریسک‌‌‌گریز طراحی شده است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی از دو نوع واحد برای سرمایه‌گذاری برخوردارند که برای دو طیف مختلف سرمایه‌گذاران مناسب هستند؛ یک طیف، دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری عادی که افراد کم‌‌‌ریسک هستند و طیف دوم، دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز که افراد پرریسک به شمار می‌‌‌روند. واحدهای سرمایه‌گذاری عادی به صورت صدور و ابطالی معامله می‌‌‌شوند و این نوع واحدها، مناسب سرمایه‌گذارانی هستند که ریسک‌‌‌پذیری پایین و انتظار بازدهی امن و مطمئن دارند. بازدهی واحدهای سرمایه‌گذاری عادی صندوق اهرمی تقریبا مشابه بازده اوراق درآمد ثابت و سپرده بانکی است.

در مقابل واحد‌های عادی، واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز صندوق‌های اهرمی قرار دارند. این نوع واحدها، مناسب افراد جسور و ریسک‌‌‌پذیری هستند که قصد استفاده از اهرم را برای سرمایه‌گذاری خود دارند. بنابراین بازدهی بالاتری را برای سرمایه‌گذاری خود در شرایط فضای رشدی بازار و شاخص بورس انتظار دارند. واحدهای ممتاز به صورت قابل معامله (ETF) هستند. براین اساس، واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز صندوق‌های اهرمی از طریق سامانه‌‌‌های آنلاین کارگزاری با جست‌‌‌وجوی نماد مورد نظر قابل دادوستد هستند. بنابراین، هر سرمایه‌گذار با توجه به میزان ریسک‌‌‌پذیری خود می‌‌‌تواند‌ میزان اختصاص دارایی‌‌اش در هر یک از دو واحد یادشده را تعیین کند. برای نمونه، یک سرمایه‌گذار محافظه‌‌‌کار می‌‌‌تواند ۸۰‌درصد از دارایی خود را به بخش درآمد ثابت و مابقی دارایی‌‌اش را به بخش اهرمی صندوق که دست مدیر پرتفوی در گزینش سهم‌‌‌ها باز است، اختصاص دهد.

نکته قابل‌توجه این است که جذابیت صندوق‌های اهرمی سبب شده است تا طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران از مبتدی تا حرفه‌‌‌ای با هر سطحی از ریسک‌‌‌پذیری به صندوق‌های اهرمی علاقه‌مند شوند. این ویژگی‌های صندوق‌های اهرمی در نهایت باعث شد تا گروه مالی فیروزه به سمت راه‌‌‌اندازی صندوق اهرمی برود تا ضمن تنوع‌‌‌بخشی به محصولات خود، با بهره‌‌‌گیری از دانش تیم متخصص مدیریت پرتفوی بتواند سرمایه‌گذاران بیشتری را همراه خود کند.صندوق‌های اهرمی امکان دریافت بازدهی مضاعفی را فراهم کرده‌‌‌اند؛ اما نباید فراموش کنیم همان‌طور که در زمان رشد بازار شاهد سودآوری مضاعف آنها هستیم، در زمان رکود یا نزول بازار نیز احتمال کاهش ارزش واحدهای این صندوق‌ها از سایر صندوق‌های معمولی بیشتر است.