حضور 8/ 8 میلیون سهامدار در بازار سهام

گروه بورس: مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اعلام این مطلب که در حال حاضر ۸/ ۸ میلیون سهامدار و همچنین شماری سهامدار از ۳۰ کشور در بازار سرمایه ایران فعالیت دارند از پذیره‌نویسی ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق رهنی بانک مسکن برای نخستین بار در بورس تهران خبر داد و افزود: چنانچه همین امروز سهام عدالت آزاد‌سازی شود، سپرده‌گذاری مرکزی، ساز‌و‌کار قانونی، اجرایی، فنی و سخت‌افزاری برای معاملات این دارایی را دارد.

محمدرضا محسنی با اشاره به تعداد کدهای فعال در بازار سرمایه گفت: بر‌اساس آخرین آمارها، تعداد کل سهامداران بازار سرمایه ایران به رقم ۸ میلیون و ۸۶۳ هزار و ۸۷۹ کد معاملاتی بالغ شده است که از این رقم تعداد ۳۶ هزار و ۹۸۴ کد معاملاتی مربوط به سهامداران حقوقی بازار است. وی ادامه داد: از لحاظ جنسیت نیز از مجموع کد‌های معاملاتی صادر شده، تعداد ۴ میلیون و ۵۲۰ هزار نفر مرد و تعداد ۲ میلیون و ۸۸ هزار نفر از جمعیت زن هستند.وی در ادامه افزود: در حال حاضر در مجموع ۵۹۰ کد معاملاتی سرمایه‌گذاری خارجی وجود دارد که ۲۲۵ کد معاملاتی آن در سال ۹۴ صادر شده است، همچنین ارزش کل معاملات سرمایه‌گذاران خارجی در سال ۹۴ نیز ۲۰۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بوده که بیشتر آن پس از برجام ایجاد شده است.

محسنی در ادامه توضیح داد: سرمایه‌گذاران خارجی از ۳۴ کشور مختلف از جمله ایالات متحده آمریکا، انگلیس، روسیه، آلمان، نروژ، سوئیس، سوئد، اتریش، رومانی، لهستان، ازبکستان، چین، هلند، هند، ترکیه، لبنان، آفریقای‌جنوبی، ژاپن، قبرس، ایتالیا، امارات، نروژ، یونان، اندونزی، مالدیو، هنگ‌کنگ، قطر، عراق، پاکستان، سوریه، لوکزامبورگ، کویت، نیوزیلند، مالزی و افغانستان هستند که در این فهرست نام ۳۳ سرمایه‌گذار ایرانی مقیم خارج از کشور نیز دیده می‌شود.وی با اشاره به این موضوع که فرآیند حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران بسیار آسان است، گفت: این سرمایه‌گذاران به‌صورت انفرادی یا از طریق کارگزاران وارد این بازار شده‌اند. در حال حاضر اوراق خزانه اسلامی برای این دسته از سهامداران بسیار جذاب است. این موضوع نشان‌دهنده کاهش ریسک سیاسی ایران است. به گفته محسنی، اوراق خزانه اسلامی با چنین نرخ سودی، برای سرمایه‌گذاران خارجی بی‌نظیر است و ریسک سیاسی ایران قابل مقایسه با دیگر کشورهای منطقه نیست.

آمادگی همه‌جانبه برای «عدالت»

محسنی در ادامه با اشاره به وضعیت سهام عدالت و آمادگی سمات برای آزادسازی آن گفت: سمات با هر مدل و الگویی توان انجام عملیات مربوط به آزادسازی سهام عدالت را دارد. این شرکت با به‌روز‌رسانی و سامان دادن بسترها و سامانه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، خود را آماده این موضوع می‌کند و چنانچه همین امروز سهام عدالت آزاد‌سازی شود، سپرده‌گذاری مرکزی، ساز‌و‌کار قانونی، اجرایی، فنی و سخت‌افزاری برای معاملات این دارایی را دارد. در این راستا محسن خدابخش، معاون عملیات سمات نیز اظهار کرد: نکته اساسی درخصوص سهام عدالت، ثبت درست (رجیستری) اطلاعات سهامداری است. بحث اصلی در این زمینه ارائه اطلاعات دقیق و ثبتی از جمله کد ملی و مشخصات شناسنامه‌ای و میزان دقیق دارایی‌های آن است. چون تعداد سهامداران در این زمینه زیاد است، مستلزم دقت و صحت بالایی است که باید از سوی نهادهای متولی به سمات داده شود. وی ادامه داد: در ثبت دارایی و سهامداری هم‌اکنون هیچ مشکلی وجود ندارد و شرکت‌های جدید اطلاعات خود و سهامدارانشان را به ما می‌دهند و عملیات ثبت انجام می‌شود.

مسکن؛ موتور محرک اقتصاد

محسنی در ادامه اظهاراتش به وضعیت مسکن و خانه‌دار شدن افراد از طریق تسهیلات مسکن اشاره کرد و گفت: بخش مسکن می‌تواند به‌عنوان موتور محرک در عرصه اقتصاد کشور باشد. چون در این حوزه این ظرفیت وجود دارد که در یک دوره حدود یکساله پروژه‌ای تکمیل شود و حجم زیادی از صنایع را با خود همسو کند. بازار سهام در این فرآیند می‌تواند نقش ویژه‌ای داشته باشد. این بازار و ارکان آن تلاش می‌کنند که تامین منابع مالی مناسب برای بخش مسکن را فراهم کنند به‌طوری‌که تاکنون یک میلیون و ۱۱۰ هزار نفر از طریق خرید اوراق حق‌تقدم تسهیلات مسکن، خانه‌دار شده‌اند. وی در ادامه تصریح کرد: همچنین برای اولین بار اوراق رهنی بانک مسکن به حجم ۳۰۰ میلیارد تومان در بورس تهران پذیره‌نویسی می‌شود که مبتنی بر وام‌های بانک مسکن به‌عنوان پشتوانه این اوراق است.

فرآیند ورود سرمایه‌گذار خارجی

مدیر‌عامل سمات در ادامه به فرآیند صدور کد برای سهامداران خارجی اشاره کرد و گفت: چنانچه مشکل خاصی برای سرمایه‌گذار وجود نداشته باشد، به‌طور معمول طی ۱۰ روز کد معاملاتی به اسم متقاضی حقیقی یا حقوقی خارجی صادر می‌شود. مجوز صدور کد معاملاتی از سازمان بورس به سمات ارسال می‌شود و به سرعت پس از اخذ برخی استعلام‌ها، کد معاملاتی صادر می‌شود. وی در ادامه تصریح کرد: البته سرمایه‌گذاران خارجی از کانال کارگزاران هم می‌توانند این درخواست را ارائه دهند. محسنی ادامه داد: در این میان احراز هویت همواره یکی از موضوعات اصلی برای سپرده‌گذاری است. در این زمینه مسائل پولشویی جزو مواردی است که اگر با مشکل مواجه شود، قدر مسلم فرآیند را با بن‌بست مواجه می‌کند. در واقع احراز هویت از منبع معتبر بسیار مهم است و البته باید اقداماتی در زمینه متولی حساب‌ها انجام شود. تا این موارد تسهیل یابد. همچنین خدا‌بخش معاون سمات در راستای خدمات پس از معاملات برای سرمایه‌گذاران خارجی، گفت: دراین زمینه باید نهادهای مورد‌نیاز در بازار سرمایه کشور شکل بگیرد که سمات نیز در همین زمینه دنبال انجام مطالعات و ارائه راهکارهای لازم است ولی بحث اصلی در این مقوله رعیات اصل تحویل در برابر پرداخت یا اصطلاحا رعایت DVPاست. در این‌خصوص که ما بتوانیم چند ارزی تسویه کنیم مشکلی وجود ندارد و بانک‌ها باید سرویس‌های لازم را ارائه دهند. وی ادامه داد: در این راستا ایجاد نهاد مالی متولی حساب از مهم‌ترین‌ و ابتدایی‌ترین اقدامات لازم است که برای تحقق این موضوع از بانک‌ها درخواست کرده‌ایم که اقدامات و همکاری‌های لازم را انجام دهند.

طرح‌های توسعه‌ای در سال جاری

محسنی در ادامه به طرح‌های توسعه‌ای سمات برای سال جاری اشاره کرد و گفت: برای امسال برنامه‌های مختلفی از جمله بستر‌سازی برای بین‌المللی شدن بازار سرمایه هم‌راستا با اقدام‌های سازمان بورس در دستور کار قرار گرفته که در این رابطه اقدام‌هایی برای اصلاح برخی قوانین و مقررات در راستای تسهیل فرآیند دریافت کد معاملاتی، استفاده از ظرفیت‌های نهاد متولی حساب (custodian) و ارائه مدل‌های ارتباطی با نهاد‌های سپرده‌گذاری در بازارهای سرمایه جهان به‌عنوان درگاه ورود سرمایه‌گذاران انجام خواهد شد. وی ادامه داد: همچنین اقداماتی برای انتقال فرآیند‌های تسویه و پایاپای بورس کالا به سمات و افزایش ارائه خدمات الکترونیکی به ذی‌نفعان بازار سرمایه در کنار تدوین دستور‌العمل‌های مورد‌نیاز سمات برای تسهیل عملیات مختلفی همچون توقیف، توثیق و احراز هویت صورت خواهد گرفت.

به گفته محسنی، سمات برای تسهیل ورود سرمایه‌گذاری خارجی موضوعاتی همچون انتشار گواهی سپرده سهام (DR) در کشورهای هدف با همکاری نزدیک با شرکت‌های سپرده‌گذاری در کشورهای مزبور و همچنین آماده‌سازی بستر‌های لازم برای ارائه خدمات الکترونیکی در زمینه اقدام‌های شرکتی را در سال جاری دنبال خواهد کرد. وی در زمینه دیپلماسی مالی و اقدامات لازم درخصوص معرفی ظرفیت‌های بازار سرمایه ایران به دنیا نیز اظهار کرد: در آبان ماه امسال، بیستمین اجلاس جهانی نهادهای سپرده‌گذاری آسیا و اقیانوسیه (ACG) در تهران برگزار می‌شود که مهم‌ترین اجلاسی است که ایران عضو آن است. وی ادامه داد: این مهم‌ترین اجلاس رسمی نهادهای سپرده‌گذاری آسیا و اقیانوسیه است که طی سه روز برگزار می‌شود و در آن نفراتی از حدود ۲۵ کشور حضور خواهند داشت.