گروه بورس کالا : ‌۱۶ خرداد‌ماه با راه‌اندازی قراردادهای آتی کنجاله سویا در بورس کالای ایران، هم فعالان بازار از ابزار مالی طراحی شده برای این کالا منتفع می‌شوند و هم مصرف‌کنندگان نهاده‌های دام و طیور درخصوص تامین کنجاله سویای مورد نیاز خود از اطمینان کافی برخوردار خواهند شد. با توجه به جذابیت بسیار بالای این کالا و حجم وارداتی نزدیک به ۵/ ۲ میلیون تن در سال، به نظر می‌رسد آتی کنجاله رونق از دست رفته آتی سکه طلا را به بورس کالا باز‌گرداند. به گزارش روابط عمومی بورس کالای ایران، کنجاله سویا یکی از مهم‌ترین منابع تغذیه طیور و دام و منبع اصلی تامین پروتئین مورد‌نیاز طیور و در نتیجه از مهم‌ترین نهاده‌های تولید گوشت در ایران و بسیاری از کشورهای جهان است. این محصول که از دانه سویا استحصال می‌شود، در کنار ذرت بخش عمده خوراک طیور را در کشور تشکیل می‌دهد. این شرایط باعث شده تا هرگونه نوسان قیمت این محصولات از نگاه فعالان بازار آن به دقت و حساسیت پیگیری شود. در این میان بورس کالای ایران می‌تواند با استفاده از ابزار قراردادهای آتی نقش زیادی در رفع دغدغه و نگرانی فعالان بازار محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله کنجاله سویا داشته باشد. ویژگی مهم قراردادهای آتی در پوشش ریسک قیمت کالاها می‌تواند یکی از دغدغه‌های مهم فعالان بازار کنجاله سویا از جمله عرضه‌کنندگان و متقاضیان را تا حد زیادی مرتفع کند. در قراردادهای آتی کنجاله سویا اندازه هر قرارداد ۵ تن است. مزایای قراردادهای آتی کنجاله سویا ۱- مدیریت ریسک: در معاملات قراردادهای آتی سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید و فروش به موقع از قرار گرفتن دارایی‌هایشان در برابر نوسانات قیمت جلوگیری کنند. ۲- استفاده از اهرم مالی: معامله‌گران با یک وجه تضمین اولیه اندک می‌توانند کل ارزش دارایی را معامله کنند. ۳- کشف نرخ عادلانه: در این بازار تقابل عرضه و تقاضا منجر به کشف قیمت می‌شود همچنین به دلیل حجم بالای معاملات قیمت‌ها عادلانه و شفاف است. ۴- نقدشوندگی بالا: به دلیل تعداد زیاد خریداران و فروشندگان در این بازار مشتریان می‌توانند به راحتی اقدام به خرید یا فروش دارایی کنند. ۵- تضمین معاملات توسط بورس: اتاق پایاپای بورس در مقابل خریداران نقش فروشنده و در مقابل فروشندگان نقش خریدار را ایفا کرده و کلیه قراردادهای معامله شده را تضمین می‌کنند. ۶- معافیت مالیاتی شیوه اجرای این قرارداد قراردادهای آتی یک ابزار مالی است و جایگزین بازار نقدی نمی‌شود. این قراردادها همانطور که از نامش مشخص است از یک بازار نقدی مشتق شده است و واسطه‌های بازار نقدی را حذف نمی‌کند بلکه به تولیدکننده‌ای که برای تولید برنامه ریزی می‌کند این امکان را می‌دهد که برای مصرف چند ماه بعد با یک قیمت مشخص خرید کند و سود و زیان خودش را پیش‌بینی کند. ایجاد تعادل در نوسانات قیمت و پوشش ریسک خریداران یکی دیگر از مزایای این قراردادها است و با وجود سقف موقعیت باز، امکان سرمایه‌گذاری کلان در این قراردادها از بین می‌رود. بورس کالا فرآیند تحویل را در قراردادهای آتی کنجاله متفاوت دیده است و سازوکار وجه تضمین تحویل به نحوی است که فعالانی که واقعا قصد تحویل کالا را دارند در بدترین شرایط که ممکن است نکولی صورت گیرد، می‌توانند خسارت خود را دریافت کرده و کالای مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند. افراد حقیقی یا حقوقی برای شروع فعالیت در بازار معاملات قراردادهای آتی، ابتدا باید به یکی از کارگزاران بورس کالا که دارای مجوز معاملاتی قراردادهای آتی باشند، مراجعه و با ارائه مدارک مورد نیاز کد دریافت کنند. علاوه بر مدارک مورد‌نیاز هریک از مشتریان باید یک حساب عملیاتی نزد یکی از بانک‌های عامل (سامان یا ملت) افتتاح کنند. فرآیند انجام معاملات ۱- واریز وجه تضمین اولیه به حساب عملیاتی، ۲- ارائه سفارش خرید یا فروش به کارگزار مربوطه و اتخاذ موقعیت تعهدی خریدی یا فروش در بازار معاملات آتی کنجاله سویا و ۳- انجام معاملات روزانه روی موقعیت معاملاتی اتخاذ شده به نحوی که مشتری می‌تواند تا زمان سررسید قرارداد به دفعات، کالا را خرید و فروش کرده و با توجه به نرخ‌های روز از سود مورد نظر بهره مند شود. روش‌های خروج از بازار ۱- معاملات جبرانی: مشتریان می‌توانند با اخذ موقعیت تعهدی معکوس از بازار خارج شوند، به‌طور مثال چنانچه مشتری دارای موقعیت تعهدی خرید است می‌تواند با اخذ موقعیت تعهدی فروش موقعیت خود را بسته و از بازار خارج شود. ۲- تسویه نقدی قبل از شروع دوره تحویل: در صورتی‌که مشتریان فروشنده گواهی آمادگی تحویل به همراه رسید انبار را ارائه نکنند موقعیت تعهدی باز ایشان با قیمت تسویه روزانه، همان روز تسویه و موقعیت ایشان بسته می‌شود، همچنین در صورتی‌که مشتریان خریدار گواهی آمادگی تحویل ارائه نکنند یا وجه ارزش قرارداد براساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی را واریز نکنند موقعیت تعهدی باز ایشان با قیمت تسویه همان روز تسویه و موقعیت ایشان بسته می‌شود.