تخفیف‌های خارج از اصول عامل ضرر‌دهی کارگزاران شرکت بورس کالای ایران است گروه بورس کالا - در جریان برگزاری نشست مشترک اعضای کانون‌های بورس و اوراق بهادار و نهادهای مالی که در حاشیه مراسم سومین نمایشگاه تخصصی بورس، بانک و خصوصی‌سازی برگزار شد علی‌اکبر‌هاشمیان، مدیرعامل شرکت بورس کالا به سوالات شرکت‌کنندگان در این نشست پاسخ داد.

وی در ابتدا در پاسخ به سوال یکی از کارگزاران مبنی بر اینکه دلیل زیان‌ده بودن نیمی از شرکت‌های کارگزاری بورس کالا چیست، گفت: تخفیف‌های خارج از اصول کارگزاری‌ها به مشتریان عامل زیان‌دهی تعداد زیادی از آنها در جریان معاملات بورس کالا است.وی با تاکید بر اینکه بورس کالا سودآورترین بورس کشور است و به طور طبیعی برای کارگزاران سود دارد، گفت: اما به دو دلیل شرکت‌های کارگزاری دچار زیان می‌شوند ابتدا رقابت منفی کارگزاران و دادن تخفیف‌های خارج از اصول به عرضه‌کننده‌ها و دیگری نگرفتن ۱۰ درصد تضمین معامله که باید از مشتریان بگیرند. هاشمیان در این خصوص گفت: طبق قانون بورس کالا حداکثر جریمه یک معامله ۴ درصد است از این رو این ۱۰ درصد را پیش‌بینی کردیم تا ریسک کمتری به کارگزاری‌ها وارد شود، اما متاسفانه شاهدیم که کارگزاران این روش را اعمال نمی‌کنند و ۱۰ درصد را نمی‌گیرند.

رقابت ناسالم کارگزاران

مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه اخیرا به سازمان بورس پیشنهاد دادیم تا این ۱۰ درصد را به ۵ درصد کاهش دهد، گفت: کارگزاران با نگرفتن این ۱۰ درصد ریسک معامله را خودشان قبول می‌کنند و خودشان خسارت می‌دهند که علت آن نیز برمی‌گردد به رقابت ناسالم شرکت‌های کارگزاری در این بخش.وی یادآور شد: ما خواستار این هستیم تا مسوولان کارگزاری‌ها و کانون کارگزاران به طور جدی این وضعیت را ساماندهی کنند؛ چراکه شرکت بورس کالا و بورس اوراق نمی‌توانند در این مورد دخالت کنند.

در ادامه، یکی از کارگزاران در خصوص درج نام شرکت کارگزاری به عنوان خریدار در برخی معاملات و دریافت مالیات از کارگزار پرسید که ‌هاشمیان در این خصوص گفت: این مساله ارتباطی به بورس ندارد و تنها در مورد فولاد مبارکه اتفاق افتاد که این شرکت با پیگیری‌هایی که انجام داد به وزارت اقتصاد و دارایی اعلام کرد که این معامله مابین این شرکت و خریداران است و ارتباطی با کارگزار ندارد که وزارت اقتصاد نیز قبول کرد. در ادامه وی در خصوص مساله تلورانس و متفاوت بودن آن در مورد کالاهای مختلف گفت: تلورانس برای هر کالایی متفاوت است و هر کسی که معامله می‌کند با آگاهی از تلورانس وارد معامله می‌شود؛ چراکه قبلا از سوی عرضه‌کننده اعلام شده است و این طور نیست که خریدار اطلاع نداشته باشد.

اوراق متحدالشکل وارد بورس کالا می‌شود

در ادامه این نشست‌ هاشمیان در پاسخ به این سوال که کارگزاران جدید چه زمان می‌توانند فعالیت خود را آغاز کنند، گفت: بورس کالا به لحاظ ساختاری با دیگر بورس‌ها متفاوت است و معاملات آن به صورت الکترونیک و حراج کامل انجام می‌شود و تعداد معاملات آن نیز کم است، اما وزن و ارزش آن بالا است. با این شرایط و به دلیل محدودیتی که ساختمان و تالار فعلی بورس کالا دارد امکان فعالیت کارگزاران بیشتری در این تالار وجود ندارد. از این رو ما از یک سو به دنبال این هستیم تا اوراق متحدالشکل سلف را در بورس عرضه کنیم و از سوی دیگر به دنبال این هستیم تا هر چه زودتر ساختمان جدید بورس کالا را راه‌اندازی کنیم. وی در خصوص عملکرد این اوراق متحدالشکل گفت: در این روش برای مثال شرکتی مانند ذوب‌آهن به جای این که ۲ میلیون تن کالا را عرضه کند می‌تواند آن را به صورت اوراق به صورت ۱۰۰ هزار برگه ۲۰ تنی به فروش برساند. وی در خصوص مزایای این طرح گفت: با این روش تعداد کارگزارانی که می‌توانند مشارکت کنند بیشتر شده و ضمنا خریداران می‌توانند این اوراق را تا سررسید سلف در بازار خرید و فروش کنند و هر کسی که به انتهای سلف می‌رسد کالای مربوطه را از تولیدکننده تحویل می‌گیرد.وی با تاکید بر اینکه این اوراق صوری نیست و منجر به تحویل می‌شود، گفت: این روش به ما امکان می‌دهد در قالب یک حراج الکترونیک معاملات را سامان دهیم و با تعداد نامحدود کارگزار کارکنیم و حتی احتیاج به حضور دائم کارگزاران در تالار ندارد و معاملات بورس کالا همانند دیگر بازارهای دنیا مثل بورس لندن تنها یک ساعتی را حراج حضوری انجام داده و بقیه الکترونیک می‌شود.

وی خاطرنشان ساخت: علاوه بر اینکه در تالار اصلی امکان حضور کارگزاران بیشتری وجود دارد با رییس سازمان بورس مذاکره کردیم تا ساختمان موجود فلزات را به بورس کالا بفروشند تا از آن به عنوان تالار فرعی استفاده کنیم که احتمالا در جلسه بعدی شورای عالی بورس این درخواست بررسی خواهد شد.هاشمیان یادآور شد: طبق آخرین آمار ۱۰ کارگزاری بند (الف)و (ب) در تالار جدید بورس کالا امکان اسکان دارند و اگر بتوانیم تالار اصلی فرعی را ادغام کنیم ۱۴ تا از کارگزاران گروه (ج) را نیز می‌توانیم در بورس داشته باشیم.وی با دادن این اطمینان به کارگزاران که بورس کالا به دنبال جذب کارگزاران بیشتری است و حضور آنها را سودآور می‌داند قول داد تا هر چه سریع‌تر حضور کارگزاران جدید که رتبه‌بندی شده‌‌اند، انجام گیرد.

معاملات فیوچر نفت کوره در بورس کالا

هاشمیان در ادامه با بیان اینکه در صورت آمادگی شرکت نفت بورس کالا آمادگی راه‌اندازی فیوچر نفت کوره را دارد، گفت: در مورد رینگ بین المللی پتروشیمی بورس کالا آمادگی معامله ۸ میلیارد دلاری را دارد و تنها موردی که وجود دارد رینگ کشاورزی است که تنها نیم درصد معاملات بورس کالا را دارد. این درحالی است که عمده معاملات دنیا مربوط به معاملات محصولات کشاورزی است، اما مشکلات ساختاری کشاورزی در ایران سبب شده تا به اندازه کافی این بخش در بورس کالا رشد نداشته باشد البته مجوز عرضه ۸ میلیون تن محصولات کشاورزی در بورس کالا در حال نهایی شدن است.

مزایای لایحه ابزارهای مالی در بورس کالا

علی صالح‌آبادی، رییس سازمان بورس نیز در این نشست از نهایی شدن لایحه ابزارهای مالی هفته آینده در شورای نگهبان خبر داد و در مورد مزیت‌های آن گفت: یکی از مزیت‌های این لایحه جدید معافیت مالیاتی برای بورس کالا است، به طوری که ۱۰ درصد از درآمد ناشی از فروش کالاهای عرضه شده در بورس از معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند.