شرکت‌های فولادی نیمه اول سال را چگونه گذراندند؟
افزایش تولید و صادرات فولاد در بازار آرام
با وجود آنکه همچنان آمار ۶ ماهه تولید و صادرات شرکت‌های فولادی منتشر نشده است، اما آمار ۵ماهه نشان از افزایش تولید و صادرات نه‌چندان بالا در نیمه نخست سال‌جاری نسبت به سال گذشته دارد. به اعتقاد کارشناسان فولاد به نظر می‌رسد که روند تولید و صادرات برای نیمه دوم نخست سال‌جاری بر همین منوال، روند آرامی را در پیش‌‌‌رو بگیرد.
آمار ۵ ماهه تولید فولاد
بنا بر آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تولید انواع محصولات میانی، تخت و طویل فولادی و همچنین تولید آهن اسفنجی کشور در ۵ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشت. بر اساس این آمار تولید محصولات میانی زنجیره در ۵ ماهه امسال به ۱۳ میلیون و ۲۵هزار تن رسید، این حجم از تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳درصد رشد داشت.
مجموع تولید محصولات تخت و طویل هم در ۵ ماهه امسال نسبت به ۵ ماهه سال گذشته ۴درصد افزایش پیدا کرد و به ۹ میلیون و ۴۲۰هزار تن رسید. در میان محصولات طویل تولید تیرآهن در این مدت ۹/ ۲۸درصد و تولید میلگرد ۴/ ۱درصد رشد سالانه را تجربه کردند. حجم تولید انواع ورق نیز در این بازه زمانی از سال ۱۴۰۲ به ۴ میلیون و ۲۱هزار تن رسید و ۸/ ۳درصد نسبت به سال گذشته رشد کرد.
تولیدکنندگان آهن اسفنجی نیز در ۵ ماهه امسال ۱۵ میلیون و ۶۹۴هزار تن تولید داشتند. این حجم از تولید نسبت به ۵ ماهه سال گذشته بیشتر از ۷درصد افزایش پیدا کرد.
آمار ۵ ماهه واردات و صادرات فولاد
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اعلام آمار واردات و صادرات فولاد میانی و محصولات فولادی در ۵ ماهه سال ۱۴۰۲، از رشد ۸/ ۲۴درصدی صادرات فولاد میانی در سال‌جاری خبر داد و اعلام کرد، صادرات آهن اسفنجی از ۷۰۰هزار تن فراتر رفت.
همچنین انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اعلام کرد، بر اساس این آمار صادرات فولاد میانی در ۵ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۸/ ۲۴درصد رشد کرد و به ۳ میلیون و ۹۳هزار تن رسید. بر اساس این گزارش، صادرات محصولات تخت و طویل فولادی نیز در ۵ ماه نخست ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵درصد رشد داشته است. در بخش محصولات طویل نیز در ۵ ماه نخست امسال ۷۸هزار تن تیرآهن و ۹۹۲هزار تن میلگرد از ایران صادر شد. صادرات آهن اسفنجی در سال‌جاری افزایش چشمگیری داشت و از ۲۱۳هزار تن در ۵ ماهه سال ۱۴۰۱ به ۷۰۸هزار تن در ۵ ماهه سال ۱۴۰۲ افزایش پیدا کرد.
بازار داخلی در آرامش نسبی
زکریا نایبی کارشناس فولاد در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با مرور تولید و صادرات فولاد در ۶ ماه نخست ۱۴۰۲ عنوان کرد: بازار فولاد هم‌‌‌اکنون در یک آرامش نسبی به‌‌‌سر می‌‌‌برد، در نیمه نخست سال‌جاری نیز شرکت‌های فولادی قادر شده‌‌‌اند نسبت به سال گذشته هم میزان تولید خود را افزایش بدهند و هم قادر به صادرات بیشتری شده‌‌‌اند. البته در زمینه بازار داخلی، باید به میزان میانگین مصرف سرانه کشور نیز توجه داشت و مصرف سرانه داخلی را جداگانه در نظر گرفت، چراکه ممکن است شرکت‌های فولادسازی ۱۰درصد افزایش تولید داشته باشند، اما از سوی دیگر صادرات، ۱۵درصد رشد پیدا کرده باشد، از همین‌‌‌رو شاهد کاهش مصرف داخلی خواهیم بود؛ اما به صورت کلی آمارهای تولید و صادرات در نیمه نخست سال‌جاری افزایش یافته‌‌‌اند. نایبی در ادامه خاطرنشان کرد: با وجود افزایش تولید و صادرات باید اذعان کرد که بازار در ابتدای سال تاکنون در یک آرامش نسبی و در اصطلاح رکود به‌‌‌سر برده است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان ادعا کرد که واحدهای جدید وارد مدار تولید شده‌‌‌اند که میزان آمار تولید را افزایش داده‌‌‌اند، گفت: در سال‌جاری واحدهای جدیدی به آن صورت وارد مدار تولید نشده‌‌‌اند که افزایش تولید را به حساب این واحدها گذاشت. البته باید یادآور شد که ۵۰درصد فولاد ایران را سه شرکت بزرگ؛ دو شرکت در اصفهان و یک شرکت در استان خوزستان تولید می‌کنند که بیشترین وزنه تولید فولاد در کشور را به خود اختصاص داده‌‌‌اند و بیشتر این شرکت‌ها تعیین‌‌‌کننده آمار تولید و صادرات فولاد هستند.
این کارشناس فولاد در ادامه با اشاره به مهم‌ترین موضوع فولادسازان در کشور عنوان کرد: همچون دو سال گذشته یکی از مهم‌ترین موضوعات فولادسازان، محدودیت‌های انرژی و برق بوده است و می‌توان ادعا کرد که روی‌‌‌هم‌‌‌رفته فولادسازان در این ۶ ماه، دو ماه برق نداشته‌‌‌اند. اگر افزایش تولید را نسبت به سال گذشته در نظر بگیریم، باید توجه کنیم که سال گذشته نیز به دلیل محدودیت‌های مصرف انرژی، فولادسازان نسبت به سال‌های قبل‌‌‌تر با کاهش تولید روبهرو شده بودند.
روند صادراتی
نایبی همچنین در پاسخ به این پرسش که وضعیت بازارهای صادراتی در سال‌جاری چگونه بوده است، عنوان کرد: بازارهای صادراتی شرکت‌های فولادی متفاوت است، برخی بازارهای فرامنطقه‌‌‌ای دارند و برخی بازارهای منطقه‌‌‌ای دارند و شرکت‌های فولادی هر یک مشتریان ثابت خود را دارند. افزایش صادرات در سال‌جاری ممکن است ناشی از ایجاد بازارهای هدف جدید مربوط به کشورهای شرق آسیا و بازار فرامنطقه‌‌‌ای باشد یا چین و ترکیه نیز از ایران شمش وارد می‌کنند. در حالت کلی نیز شاهد تغییر محسوسی در زمینه بازارهای صادراتی ایران نیستیم. به طور معمول، شرکت‌ها بازارهای صادراتی مشخص خود را دارند و اگر شرکت‌ها محصول باکیفیت صادر کنند، معمولا مشتریان خود را از دست نمی‌‌‌دهند. برای افزایش میزان صادرات هم باید به فکر ایجاد بازارهای جدید بود که این امر نیز نیازمند فرآیندی بلندمدت است.
بازار در نیمه دوم سال‌جاری
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که روند بازار را در نیمه دوم سال چگونه پیش‌بینی می‌‌‌کنید، عنوان کرد: در ایران نمی‌توان چندان بازارها را پیش‌بینی کرد؛ چراکه هر بار با مسائل جدیدی روبهرو می‌‌‌شویم که تمام پیش‌بینی‌‌‌ها را برهم می‌‌‌زند؛ اما به صورت کلی در نیمه دوم سال فولادسازان معمولا با قطعی گاز مواجه می‌‌‌شوند که مسائل و مشکلات خودش را به همراه می‌‌‌آورد. البته باید یادآور شد که تولید بهتر از نیمه نخست خواهد بود، چراکه هرچند فولادسازان در نیمه دوم با محدودیت‌های گاز روبهرو هستند، اما برای فولادسازان تامین گاز راحت‌‌‌تر از تامین برق است که در نیمه نخست سال با مشکل تامین آن روبهرو هستند. با توجه به این موضوع که گاز از زمین استخراج می‌شود، اما باید این موضوع را در نظر گرفت که برق را باید تولید کرد که روندی بلندمدت و دشوارتر خواهد داشت و همچنین در زمینه نگهداری نیروگاه‌‌‌ها با مشکلات اورهال شدن روبهرو هستند. در کل تامین گاز، راحت‌‌‌تر از برق است، ایجاد نیروگاه نیازمند سرمایه‌گذاری و هزینه است. در نظر بگیرید در کشور ۳۰ سال است که نتوانسته‌‌‌ایم یک نیروگاه هزار مگاواتی ایجاد کنیم، در حالی که پارس‌‌‌جنوبی ۲۲ فاز بود که همه آنها راه‌‌‌اندازی شد. از همین‌‌‌رو در زمستان فولادسازان روند بهتری را برای تولید در پیش‌‌‌رو دارند. بنابراین به نظر می‌رسد در نیمه دوم سال روند سال گذشته تکرار شود و در کل بازار آرامش نسبی خود را به همان روال نیمه نخست ادامه خواهد داد.
