دگردیسی نسل‏های تلفن همراه در جهان

مهاجرت گسترده اپراتورها به نسل چهارم موبایل

تجارت فردا- محمدرضا ازلی‏صفت- ۲۰۰ سال به عقب برگردید، تصور کنید در آن زمان زندگی می‏کردید و برای برقراری ارتباط با دوستان و آشنایان، باید آنها را حضوری می‏دیدید یا در آخرین مرحله نامه برای آنان می‌فرستادید. به سال ۱۸۴۴ بیایید در این زمان تازه تلفن ابداع شده بود و عده بسیار کمی از آن استفاده می‏کردند تا دهه ۱۹۳۰ که تقریبا تلفن تجاری شد و استفاده از آن کم‌کم رو به همگانی شدن رفت و مردم دیگر می‏توانستند به‌راحتی درون خانه‏هایشان بدون نامه‏نگاری و حضور فیزیکی با شخص مورد نظر خود تلفنی صحبت کنند.

تجارت فردا- محمدرضا ازلی‏صفت- ۲۰۰ سال به عقب برگردید، تصور کنید در آن زمان زندگی می‏کردید و برای برقراری ارتباط با دوستان و آشنایان، باید آنها را حضوری می‏دیدید یا در آخرین مرحله نامه برای آنان می‌فرستادید. به سال ۱۸۴۴ بیایید در این زمان تازه تلفن ابداع شده بود و عده بسیار کمی از آن استفاده می‏کردند تا دهه ۱۹۳۰ که تقریبا تلفن تجاری شد و استفاده از آن کم‌کم رو به همگانی شدن رفت و مردم دیگر می‏توانستند به‌راحتی درون خانه‏هایشان بدون نامه‏نگاری و حضور فیزیکی با شخص مورد نظر خود تلفنی صحبت کنند. به سال ۱۹۷۳ بیایید در این زمان اولین تلفن همراه در شرکت موتورولا رونمایی شد که دو کیلوگرم وزن داشت و در سال ۱۹۸۳ اولین تلفن همراه به‌صورت تجاری عرضه شد. از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۱۴ مشترکان تلفن همراه از ۴/۱۲ میلیون به رقم هفت میلیارد اشتراک رسیدند که این رقم معادل ۵/۹۵ درصد از جمعیت فعلی جهان است.

اولین نسل شبکه تلفن همراه یا ۱G در سال ۱۹۸۰ شروع به کار کرد، این شبکه نقش ارتباط صوتی آنالوگ را داشت، اما به دلیل مشکلاتی که داشت طی ۱۰ سال بعد جای خود را به نسل دوم شبکه تلفن‌های همراه یا ۲G داد.

اولین شبکه ۲G در فنلاند در سال ۱۹۹۱ راه‏اندازی شد. ۲G سه مزیت اصلی نسبت به نسل قبلی داشت:

۱- در این شبکه مکالمات تلفنی به صورت دیجیتالی رمزنگاری شده بودند. سیستم‏های ۲G در طیف کاری خود بسیار کارآمدتر بودند و اجازه ضریب نفوذ بیشتری را می‌دادند.

۲- ۲G خدمات داده را برای تلفن‏های همراه معرفی کرد که با پیام متنی یا همان اس ام اس شروع شد. تکنولوژی ۲G شبکه‏های تلفن همراه را قادر ساخت تا بتوانند به مشترکان خود خدمات پیام متنی، پیام تصویری و پیام چندرسانه‏ای یا همان ام‏ام‏اس را بدهند. تمام پیام‏ها در شبکه ۲G به صورت دیجیتالی رمزنگاری می‏شدند به این صورت که داده تنها به دست گیرنده مورد نظر می‏رسید.

۳- شبکه‏های ۲G به طور کلی برای خدمات صوتی و انتقال داده کند طراحی شده بودند و از نظر عموم به‌عنوان ۲/۵G و ۲/۷۵G شناخته می‌شدند به این دلیل که بسیار کندتر از خدمات ۳G بودند.

۲/۵G با معرفی خدمات GPRS اولین قدم در راه تکامل به سوی ۳G بود. سرعت انتقال داده در این سرویس حدود ۵۶ تا ۱۱۴ کیلوبیت بر ثانیه بود. خدمات نامه صوتی نیز جزو خدمات ارزش افزوده دیگری بود که روی بستر نسل دوم ارائه شد. قدم بعدی پیاده‏سازی نسل ۲/۷۵G بود، زیرا نیاز به سرعت انتقال داده بیشتر احساس می‏شد، این کار با استفاده از روش‏های رمزگذاری پیشرفته‏تر انجام شد. سرعت انتقال داده در این نسل حدود ۲۳۷ کیلوبیت بر ثانیه بود. اپراتورهای مختلفی همانند AT&T اعلام کرده‏اند که شبکه‏های ۲G خود را تا سال ۲۰۱۶ به‌طور کامل غیرفعال می‏کنند تا بتوانند از باندهای رادیویی آزادشده آنها در مصارف دیگری استفاده کنند.

معمولا در هر ۱۰ سال نسل جدید شبکه

تلفن همراه ظهور می کند، در سال ۲۰۰۱ در ژاپن اولین شبکه نسل سوم یا همان ۳G راه‌اندازی شد. ۳G تکنولوژی بود که تقریبا سرعت به‌کارگیری آن در دنیا کُند بود زیرا شبکه‏های ۳G دارای فرکانس رادیویی یکسان با فرکانس رادیویی نسل ۲G نبود و اپراتورها مجبور به ساخت دوباره شبکه‏های خود و گرفتن مجوز برای فرکانس‏های جدید برای دستیابی به سرعت بالاتر بودند. دیگر تاخیرها ناشی از هزینه‏های ارتقای سخت‏افزارها بود. با توجه به این مشکلات و هزینه‏ها بعضی از اپراتورها قادر به انتقال به ۳G نبودند و بعضی هم با تاخیر این کار را انجام دادند. در سال ۲۰۰۳ این تکنولوژی به صورت گسترده در دنیا به کار گرفته شد. سرعت انتقال داده در این شبکه حداقل ۲۰۰ کیلوبیت بر ثانیه است. بعد از ارائه نسل سوم، ۳/۵G و ۳/۷۵G هم معرفی شدند. بیشترین سرعت دانلود در نسخه‏های جدید حدود ۳۳۷ مگابیت بر ثانیه و برای آپلود حدود ۳۴ مگابیت بر ثانیه است. از کاربردهای ۳G که در نسل‏های قبل وجود نداشته است و در این نسل به وجود آمده‌اند می‏توان به موارد زیر اشاره کرد:

سیستم موقعیت‏یاب جهانی یا همان GPS که می‏توان با استفاده از اینترنت همراه از نقشه‏های آنلاین استفاده کرد و موقعیت خود را به‌صورت دقیق مشاهده کرد.

خدمات مبتنی بر سرویس: خدمات برنامه‏های کامپیوتری که با استفاده از موقعیت مکانی عمل می‏کند و به شما اطلاعات می‏دهد. این خدمات در شبکه‌های اجتماعی و به طور کلی در موضوعاتی مانند بهداشت و سلامت، سرگرمی، کار و زندگی شخصی کاربرد دارد. به‌طور مثال به شما می‌گوید نزدیک‌ترین خودپرداز به شما در کجا قرار دارد.

تلویزیون همراه: تلویزیون همراه یا تلویزیون موبایل در واقع تلویزیونی است که روی یک دستگاه کوچک دستی یا تلفن همراه تماشا می‌شود که می‌تواند شامل سرویس‌های تلویزیونی باشد که از طریق شبکه‏های تلفن همراه یا از طریق کانال‌های تلویزیونی که مناطق مختلف را پوشش می‏دهد دریافت می‏شود. امکانات افزوده‏شده روی این دستگاه‏ها عبارتند از: دانلود برنامه‏های تلویزیون و پادکست‏ها از اینترنت و توانایی ذخیره‏سازی برنامه‌ها برای بازبینی مجدد.

نسل چهارم یا ۴G جایگزین نسل سوم شبکه‏های تلفن همراه است. نسل چهارم علاوه بر خدمات معمول نسل سوم مانند صدا و دیگر خدمات ذکر شده، اتصال به اینترنت بسیار پرسرعت‏تری را برای مودم‏های بی سیم یواس‏بی تا تلفن‏های همراه هوشمند و دیگر دستگاه‏های همراه فراهم می‏کند. اتحادیه بین‏المللی مخابرات، مرجع تعیین نسل‏های شبکه تلفن همراه است، البته این سازمان به تدوین استاندارد یا توسعه فناوری‏ها نمی‏پردازد، بلکه این سازمان رهنمودهایی ارائه می‌کند که فناوری‏های آینده چه ویژگی‏هایی داشته باشند. حداقل‏های لازم برای اطلاق نسل چهارم عبارتند از:

- شبکه نسل چهارم باید کاملا مبتنی بر پروتکل اینترنت (آی‌پی) باشد.

- کاربر باید هنگام تحرک بالا (در ماشین و قطارهای تندرو) حداقل به اینترنتی با سرعت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه دسترسی داشته باشد و هنگام تحرک پایین (هنگام پیاده‌روی و در منزل) به‌سرعتی معادل یک گیگابیت بر ثانیه دسترسی داشته باشد.

- کاربردهای قابل تصور نسل چهارم شامل دسترسی به وب همراه، تلفن مبتنی بر آیپی، خدمات بازی، تلویزیون همراه باکیفیت بالا، ویدئو کنفرانس، تلویزیون سه‏بعدی و رایانش ابری است.