غول‌‌های آنلاین در بازارهای در حال توسعه
ندا لهردی- تکنولوژی و عرصه رقابتی آن آنقدر روند رشد با سرعتی دارد که حتی رکود و بحران اقتصادی هم کمترین تاثیر را روی آن داشت.

درست به همین دلیل هم هست که تکنولوژی در سال‌‌های اخیر به عنوان یک فرصت تجاری و سرمایه‌گذاری مورد توجه سرمایه‌گذاران در شرکت‌‌ها و حتی کشورهای مختلف هم قرار گرفته است. در این میان، اما اینترنت گویا بیشتر مورد توجه بوده و هست تا زمینه باشد برای حضور سرمایه‌گذاران و فعالانی با نام‌‌های نه چندان آشنا، اما با پشتوانه و سابقه کار مناسب.
آنها ممکن است نام‌‌های شناخته شده‌‌ای مانند Google و Yahoo را نداشته باشند، اما می‌‌توانند ادعا کنند که به همان دسته و گروه تعلق دارند. این روزها گویا سه شرکت DST، Naspers و Tencent تصمیم دارند به مبارزان جدید عرصه سرمایه‌گذاری در اینترنت تبدیل شوند. آنها به دنبال سرمایه‌گذاری در بسیاری از بازارهای کشورهای در حال توسعه هستند تا جایی که حالا حتی بعضی از سرمایه‌گذاران غربی هم به تقلید از آنها پرداخته و سعی دارند وارد بازار کشورهای در حال توسعه شوند.
اما بهتر است زود قضاوت نکنیم و کمی هم درباره این سرمایه‌گذاران جدید بدانیم. DST یا Digital Sky Technologies در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد سهم بازدید صفحات اینترنت به زیان روسی را در اختیار دارد. Naspers هم بزرگ‌‌ترین گروه رسانه‌‌ای آفلاین یا آنلاین در آفریقا است و بالاخره Tencent هم بزرگ‌‌ترین شرکت اینترنتی چین از نظر میزان سرمایه و البته سومین شرکت بزرگ اینترنتی در سطح جهان است.
این شرکت‌‌ها، اما حالا به دنبال فعالیت در بازارهایی خارج از کشور خود هستند. جالب است بدانید که شرکت DST از مدت‌‌ها پیش با سرمایه‌گذاری در شرکت‌‌های بزرگ و سودآور آمریکایی مانند Facebook که بزرگ‌‌ترین شبکه اجتماعی جهان است، به این عرصه وارد شده است. در نگاه اول شاید این شرکت‌‌ها متفاوت از یکدیگر به نظر برسند. DST در سال 2005 و با سرمایه‌گذاری مشترک دو سرمایه‌گذار روسی و با راه‌‌اندازی پورتال وب mail.ru تاسیس شد. این شرکت امروزه بسیاری از وب سایت‌‌های بزرگ این کشور را کنترل می‌‌کند و توجه سرمایه‌گذاران بزرگی مانند «آلیشر عثمانف» را به خودش جلب کرده است.
Naspers که نزدیک به ۱۰۰ سال است که به عنوان ناشر Daily Sun بزرگ‌‌ترین روزنامه آفریقای جنوبی در شهر کیپ تاون فعالیت می‌‌کند، یکی از فعال‌‌ترین شرکت‌‌های رسانه‌‌ای جهان به حساب می‌‌آید. این شرکت در سال مالی ۲۰۰۹ فروشی برابر ۶/۳ میلیارد دلار از مطبوعات و برنامه‌‌های تلویزیونی خودش داشته است که این درآمد را صرف خرید شرکت‌‌های اینترنتی می‌‌کند تا زودتر وارد عرصه رسانه‌‌ای آنلاین بشود. Tencent هم در شهر «شنزن» در هنگ کنگ و در سال ۱۹۹۸ تاسیس شده است و تا پایان سال میلادی گذشته درآمدی برابر ۸/۱ میلیارد دلار داشته است. این شرکت حالا به خاطر سرویس‌‌های متفاوتش مانند QQ (یک سرویس پیام کوتاه پر طرفدار با ۵۶۷ میلیون کاربر) و البته محبوب‌‌تر از آن Q Coins که یک سرویس خرید و فروش ارز آنلاین است، در میان کاربران این کشور و بسیاری از کشورهای آسیایی دیگر شناخته می‌‌شود.
با وجود این تفاوت‌‌ها، اما این سه شرکت می‌‌توانند به عنوان یک بلوک متحد به حساب بیایند. مهم‌‌ترین دلیل این اتحاد هم وابستگی و درهم پیچیدگی این شرکت‌‌ها از نظر مالی به یکدیگر است. Naspers بخشی از سهام mail.ru را در اختیار داشته و 35 درصد از اولین سهم‌‌های Tencent را هم خریده است. این در حالی است که Tencent در ماه آوریل سرمایه‌گذاری 300 میلیون دلاری در DST انجام داده است و بیش از 10 درصد از سهام آن را خریده است. Tencent هم بخشی از سهام بازوی هندی Naspers یعنی تلویزیون MIH را در اختیار دارد.
با این اوصاف این شرکت‌‌ها هدف و ماموریت مشترکی را دنبال می‌‌کنند: یافتن شرکت‌‌های اینترنتی در کشورهایی که سرمایه‌گذاران غربی کمتر جرات ورود به آنها را دارند.
DST حالا روسیه و کشورهای همسایه را پوشش داده و خدماتی مانند شبکه‌‌های اجتماعی را عرضه می‌‌کند تا به این ترتیب تجربه‌‌های جدیدتری را در کشورهای دیگر به سابقه کاری‌‌اش اضافه کند. Naspers هم بیشترین سهام شرکت‌‌های اینترنتی در کشورهای در حال توسعه مانند برزیل (سایت مقایسه و خرید BuscaPe)، هند (شبکه اجتماعی ibibo) و در کشور خودش یعنی آفریقای جنوبی (پورتال 24.com) را دارد. Tencent، اما کمی محتاط‌‌‌‌ تر از این دو شرکت دیگر است. صرف‌نظر از سرمایه‌گذاری اخیرش در DST، سهام کمی هم در شرکت‌‌های بازی‌‌های کامپیوتری مانند VinaGame در ویتنام دارد.
به این ترتیب این حضور بین‌المللی می‌‌توانند تجربه و درس‌‌هایی باشند برای این شرکت‌‌ها که از یک کشور به کشور دیگر منتقل می‌‌کنند. درست به همین دلیل هم هست که حالا DST به راحتی می‌‌تواند تشخیص دهد که کدام وب سایت تجاری سود بیشتری را به همراه خواهد داشت. این شرکت خیلی زود متوجه شد که شبکه‌‌های اجتماعی در روسیه رشد خوب و سریعی خواهند داشت، چون بسیاری از کاربران روسی ترجیح می‌‌دهند به جای استفاده از ایمیل از شبکه‌‌های اجتماعی برای ارتباطات آنلاین خودشان استفاده کنند. حالا این شرکت با ارائه خدمات جالبی مانند بازی‌‌های آنلاین و فروش آنلاین محصولات درآمد خوبی کسب کرده و ابزارهای ارتباطی رایگان در اختیار کاربرانش قرار می‌‌دهد تا به این ترتیب با افزایش تعداد کاربرانش، آنها را برای استفاده از خدمات پولی دیگر هم مجاب کند.
جهان فردا
در این میان، اما سوالی که وجود دارد این است که این شرکت‌‌ها برای به کار بستن درس‌‌هایشان از بازار کشورهای در حال توسعه در کشورهای پیشرفته غربی چه باید بکنند؟ این همان چیزی است که بعضی از این شرکت‌‌ها سعی کرده‌‌اند قبل از تجربه جدی، بعضی از راه‌‌ها را امتحان کنند. شرکت DST یکی از این شرکت‌‌ها است که از چند سال پیش وارد بازار کشورهای غربی شده است. در حقیقت بزرگ‌‌ترین برد DST استفاده از فرصتی بود که از نظر بسیاری از شرکت‌‌های رقیب فرصت به حساب نمی‌‌آمد. این شرکت درست بعد از بحران اقتصادی که سرمایه‌گذاران بسیار محتاط عمل می‌‌کردند و ترجیح می‌‌دادند تا رسیدن بازارها به ثبات هیچ سرمایه‌گذاری انجام ندهند، به سادگی تشخیص داد که شبکه‌‌های اجتماعی به خاطر همراه شدن اقبال عمومی کاربران در سرتاسر دنیا رشد خوب و سریعی را خواهند داشت. به این ترتیب DST سرمایه‌گذاری مناسب و به موقعی را در Facebook یعنی بزرگ‌‌ترین شبکه اجتماعی جهان انجام داد. این شرکت با سرمایه ۸۰۰ میلیون دلاری تنها توانست حدود ۱۰ درصد از سهام این شبکه اجتماعی را بخرد، اما با این کار ارزش مالی DST تا ۲۳ میلیارد دلار هم رسید. حالا DST همچنان دارد سود و اعتبار حاصل از این سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌‌اش را
به دست می‌‌آورد و سعی دارد این تجربه را در بازار کشورهای در حال توسعه هم تکرار کند؛ راهی که دو شرکت دیگر هم تصمیم دارند دنبال کنند تا علاوه بر بازار کشورهای در حال توسعه، بازار کشورهای پیشرفته غربی را هم داشته باشند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، موفقیت مشهود این سه شرکت در بازار اینترنت کشورهای در حال توسعه ممکن است به دنبال به فعالیت دوباره واداشتن سرمایه‌گذاران غربی باشد که سود آن بازار کشورهای در حال توسعه را هم بی‌نصیب نخواهد گذاشت. به این ترتیب است که شرکت سرمایه‌گذاری Tiger Global Management در نیویورک که یکی از سهامداران DST هم هست، حالا اعلام کند که تصمیم دارد به طور ویژه به سرمایه‌گذاری در شرکت‌‌های اینترنتی نه چندان شناخته شده غیر غربی بپردازد.
با این اوصاف سرمایه‌گذاری در اینترنت به سمت جهانی شدن پیش می‌‌رود تا کشورهای پیشرفته غربی انحصار خودشان را در این عرصه از دست بدهند. در حقیقت زمان ایده‌‌های متفاوت و موفق است که می‌‌توانند تکنولوژی را به تجارتی پر سود تبدیل کنند.
منبع: اکونومیست

مشخصات سه غول سرمایه‌گذار اینترنتی
Naspers


تاسیس در سال 1915 در کیپ تاون در آفریقای جنوبی
بزرگ‌ترین گروه رسانه‌ای آفریقا و یکی از فعال‌ترین شرکت‌های رسانه‌ای آنلاین و آفلاین دنیا
فعال در زمینه تجارت الکترونیک و رسانه‌های آنلاین درآمد سالانه در سال 2009 برابر 6/3 میلیارد دلار
Tencent


تاسیس در سال ۱۹۹۸ در شهر شنزن در هنگ کنگ
بزرگ‌ترین شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی در چین و سومین شرکت اینترنتی بزرگ دنیا از نظر حجم سرمایه
فعال در زمینه خدمات اینترنتی و سرویس‌های ارزش افزوده موبایل
درآمد سالانه در سال 2009 برابر 8/1 میلیارد دلار
DST


تاسیس در سال ۲۰۰۵ در روسیه
یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری روسی در زمینه اینترنت و تجارت آنلاین و یکی از سهامداران شبکه اجتماعی بزرگ Facebook
ارزش مالی شرکت تا پایان سال ۲۰۰۹ برابر ۲۳ میلیارد دلار