گروه تاریخ و اقتصاد: آنچه می‌خوانید بخشی از نامه امین‌الضرب است در مسکو که برای امین‌السلطان در تهران نوشته است. این نامه در تاریخ ۲۳ خردادماه ۱۲۶۶ نوشته شده و کاملا آشکار است که به‌خاطر شرایط سخت و ناگوار ایران و فقدان امنیت و مصادره آزادانه اموال بازرگانان و مردم آن دوره، روسیه با وجود اشتهار به حکومت مستبد و فقدان نهادهای آزاد که سرانجام هم منجر به انقلاب شد، در نظر امین‌الضرب منطقه‌ای امن و تحسین‌برانگیز جلوه کرده است:

«صاحب منصب‌های نظامی و سرباز و وزرا و حکام هریک ذره‌ای از حد خود نمی‌توانند خارج شوند... اگر بخواهم شرح راه آهن و کارخانجات و وضع این مملکت را عرض نمایم، پنجاه من ورق هم تمام نمی‌شود. با وجود این می‌گویند این ولایت روسیه ظلم و جور و عدوان است و مردم او حیوان هستند.عدالت را می‌گویند در فرنگستان است.

یکی دیگر وضع تجارت این مملکت است. مردم می‌دانند مال دارند یا ملک دارند. کسی را قدرت اینکه مال کسی را بگیرد و تعطیل نماید یا آنکه طمع کند یا ملک کسی را دست اندازی نماید ابدا. نظام قانون را طوری قرار داده است که امکان ندارد کسی بتواند به مال و اموال کسی نگاه کند. حکم هر معصیتی معلوم است، لازم به حکم ثانی نیست. بعد از آنکه تقصیر معلوم شد جزای آن واضح است، واسطه و وسیله ابدا در کار نیست. کسی حق ممانعت ندارد ولو که او برادر امپراتور باشد.»

از نامه‌های امین‌الضرب، آرشیو مهدوی، تهران