داستان بانک ملی یونان

‌هاله گیوری

بانک ملی یونانNBG ، از زمان آغاز به کار در بهار ۱۸۴۱، نقطه مرکزی تجارت یونان در طول عمر فعالیت‌های مالی در‌ این کشور است. آغاز به کار‌این بانک به صورت فعالیت در اوراق قرضه و وام‌های رهنی بود و به سرعت توانست به تنها منتشر کننده اوراق بانکی تبدیل شود. البته بعدها در سال ۱۹۲۸ با آغاز به کار بانک مرکزی یونان، مجبور شد که از آن فعالیت چشم پوشد، اما بزرگ‌ترین موسسه مالی یونان باقی ماند. اکنون NBG دارای بیش از ۶۰۰ شعبه در ۱۶ کشور جهان در ۴ قاره است و همچنین ۳۵ زیرمجموعه دارد. در پایان قرن بیستم، NBG به فعالیت زیادی برای تسلط بر بانکداری کشورهای ناحیه شامل یوگسلاوی، آلبانی و بلغارستان پرداخت.

در مارچ ۱۸۴۱،NBG شروع به کار نمود. البته NBG به عنوان بانک ملی یونان افتتاح نشد، ولی‌این شرکت در طول سال‌ها رشد مستمر توانست نقش عمده‌ای در فعالیت‌های مالی یونان داشته باشد. مدت کوتاهی از افتتاح ‌این شرکت نگذشته بود که NBG شروع به توسعه دادن فعالیت‌های بانکداری تجاری خود کرد و سرانجام وارد فعالیت در زمینه‌های کشاورزی، حمل و نقل و املاک شد و برنامه‌ای برای توسعه امور املاک در یونان پایه ریزی کرد و‌این اجازه را یافت تا در صنایع یونان سرمایه‌گذاری نماید.

گاه‌به گاه بانک اقدام به انتشار اوراق قرضه عمومی نیز ‌می‌کرد. ‌این بانک تنها بانک یونان بود که اجازه صدور اوراق بانکی را داشت و‌این مساله‌ تاثیر زیادی در موفقیت آن داشت. موسساتی مانند بانک ملی یونان نه تنها از نظر خدمات قابل ارائه بلکه از نظر تاثیر شدیدی که روی اقتصاد داشتند، برای کشور مهم بودند. در طول قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم، NBG به رشد خود ادامه داد. در سال ۱۸۸۰ بورس آتن راه‌اندازی شد و NBG یکی از اولین شرکت‌هایی بود که درون لیست قرار گرفت. همچنین NBG به تصاحب سایر بانک‌ها اقدام نمود. پس از پایان جنگ جهانی اول، یونان یکی از کشورهایی بود که از جنگ سود یافته بود و مساحت آن دوبرابر مساحت قبل از جنگ بود. اتحادیه ملل، بر‌این باور بود که NBG نقش مهمی‌ در بازرگانی و بانکداری ‌ایالتی دارد. در قبول سیاست‌های اتحادیه که تحت نام پروتکل ژنو مطرح شد، یونان پذیرفت که یک بانک ‌ایالتی جدید راه‌اندازی نماید.‌

این بانک در سال ۱۹۲۸ راه‌اندازی شد. اتفاقات دهه ۱۹۳۰ تاثیرات عمیقی بر چهارگوشه دنیا داشت با رکود شدید اقتصادی آغاز شد و با آشوب برای آغاز جنگ جهانی دوم ادامه یافت. در سال ۱۹۳۹ که وقوع جنگ بدیهی می‌نمود اداره بانک‌های تجاری آغاز به کار کرد و در بین ماه‌های جولای و سپتامبر گردش مالی آن از ۸ به ۱۰ میلیون دراخمای یونان رسید. بانک یونان تلاش می‌کرد که وجه نقد بیشتری را در اختیار بانک‌ها قرار دهد.

در سال ۱۹۴۰‌ایتالیا به یونان حمله کرد و با کمک دولت بریتانیا که وام‌هایی به یونان اعطا نمود تا اقتصاد گردش داشته باشد، بحران به خوبی مدیریت شد. علاوه بر آن، یونان توانست در مقابل ‌ایتالیایی‌ها مقاومت نماید و در نتیجه‌این سال، سالی آرام از نظر اقتصاد برای یونان بود.

اما در سال ۱۹۴۱ زمانی که آلمان تصمیم گرفت به یونان حمله کند همه چیز تغییر کرد. در مدت یک ماه آلمان‌ها آتن را تسخیر کردند. در آن زمان NBG تنها ۱۰۰ سال داشت و دولت، خانواده سلطنتی و مدیران بانک تبعید شدند.

به‌رغم نقش برجسته بانک یونان در‌ این زمان، NBG همچنان بزرگ‌ترین بانک تجاری در یونان بود. در سال ۱۹۵۳، NBG با بانک آتن ادغام شد و بانک یونان آتن را تاسیس نمود و از سال ۱۹۵۸ مجددا علامت اختصاری NBG برای بانک استفاده شد. در سال ۱۹۷۷ کمیته‌ای برای آرشیو فعالیت‌های بانک تاسیس شد. البته از ابتدای آغاز به کار خود، NBG آرشیو تاریخی خود را داشت. با توجه به اهمیت و ارزشی که‌ این آرشیو می‌توانست داشته باشد، NBG به گردآوری داده‌های تاریخی پرداخت.در طول دهه ۱۹۸۰-۱۹۷۰ یونان به سمت داشتن دولت دموکراتیک متمایل شد و دولت محافظه کار دموکرات کنترل کشور را از سال ۱۹۸۱ به دست گرفت.

یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که یونان در طول‌این مدت می‌بایست اخذ می‌کرد، عضویت در اتحادیه پولی اروپا بود. در طول‌این مدت، NBG به دنبال کردن استراتژی خود برای رشد ادامه داد. سپس به تجدید ساختار سازمانی و مدرنیزه کردن پرداخت. به علاوه ‌این بانک تکنولوژی‌های جدید را در زیرساخت‌های خود به کار برد و‌این مساله حضور در صحنه‌های جهانی را برای بانک ساده کرد. در سال ۲۰۰۰، NBG ۶۵ درصد از سهام بانک استپانسکا را که بزرگترین بانک تجاری یوگسلاوی بود از آن خود نمود. در اوایل قرن ۲۱‌ این بانک به گشایش شعب در سایر کشورهای دنیا اقدام نمود و در شهرهای نیویورک، لندن و فرانکفورت دفتر مرکزی ‌ایجاد کرد.

ورود به اتحادیه پولی اروپا به معنای حضور چشمگیرتر جهانی برای NBG بود و البته باعث رقابت بیشتر با سایر بانک‌های اروپایی نیز می‌شد. امری که با پیوستن یونان به منطقه پولی یورو در سال ۲۰۰۱ محقق شد.