اوپک به «تنش» واکنش نشان نمی‌دهد

گروه انرژی- به دنبال گسترش تنش‌های سیاسی در برخی کشورهای نفت خیز منطقه و اعضای اوپک از جمله لیبی‌، قیمت جهانی نفت در شرایطی که ایران ریاست اوپک را برعهده دارد، به بالاترین حد خود در دو سال اخیر رسیده است. این در حالی است که به گفته اعضای اوپک‌،بعید به نظر می‌رسد که وزرای نفت حاضر در این سازمان که حدود ۴۲ درصد از نفت مورد نظر جهان را عرضه می‌کند‌، به خاطر عوامل روانی و غیر فیزیکی‌، تصمیمی‌در خصوص تغییر سقف تولید خود اتخاذ کند. به گزارش خبرنگار ما،در شرایطی که قیمت نفت برنت دریای شمال به مرز ۱۰۷دلار و قیمت نفت سبک آمریکا نیز به ۹۷ دلار رسیده‌، اعضای اوپک اعلام می‌کنند، بازار جهانی نفت در شرایط کنونی از نظر عرضه نفت کاملا اشباع است‌، نیازی به افزایش تولید نیست. این در شرایطی است که طرف مصرف‌کننده نسبت به تداوم افزایش بهای نفت ابراز نگرانی می‌کنند.

از سوئز تا طرابلس

سیر افزایش بهای نفت در شرایطی آغاز شد که خیزش‌های سیاسی در «مصر»، انتظارات روانی برای افزایش بهای نفت از محل دشواری عبور نفتکش‌ها از کانال «سوئز» در میان معامله‌گران تقویت شد. بعد از آن‌، این تنش‌های عمیق سیاسی در «لیبی» کشور عضو سازمان اوپک و کشتار طرابلس دومین شهر بزرگ این کشور بوده است که افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی را تقویت کرد. لیبی با تولید روزانه ۶/۱ میلیون بشکه نفت در روز، بزرگ‌ترین ذخایر نفت آفریقا را در اختیار دارد. در این شرایط‌، نگاه مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به تهران به عنوان رییس جدید؛ اما یک ساله اوپک، دوخته شده است.

واکنش رییس

نماینده‌ایران در اوپک ضمن مخالفت با افزایش تولید اوپک در واکنش به افزایش اخیر قیمت نفت تاکید می‌کند: «اوپک نمی‌تواند هر روز بر اساس تحولات جدید سیاسی جهان تصمیم‌گیری کند.» بعد، این اظهارنظر، گزارش خبرگزاری «فارس» به نقل از «رویترز» نماینده‌ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک حاکی است: «تحولات اخیر خاورمیانه و افزایش چشمگیر قیمت نفت در بازارهای جهانی، شرایط بی‌ثباتی را برای اوپک به وجود آورده است‌.» محمدعلی خطیبی سپس تصریح می‌کند: «شرایط برای هر گونه تصمیم‌گیری اوپک به شدت بی ثبات است‌.»وی در حاشیه کنفرانس انرژی «ریاض» افزود: «ما به شرایطی کاملا با ثبات نیاز داریم تا تاثیرات تحولات اخیر خاور میانه را بر بازار جهانی نفت ارزیابی کنیم‌. در چنین شرایط ناآرام و بی ثباتی، اوپک نمی‌تواند تصمیم‌گیری درست و دقیقی داشته باشد‌. باید آمارهای دقیقی در خصوص میزان کاهش تولید و عرضه نفت داشته باشیم‌.»وی تاکید کرد: «اوپک نمی‌تواند هر روز بر اساس تحولات جدید سیاسی جهان تصمیم‌گیری کند‌.»این خبرگزاری آنگاه می‌افزاید: «ایران هم‌اکنون ریاست دوره‌ای اوپک را بر عهده دارد؛ ولی وزیر نفت ‌این کشور در کنفرانس انرژی ریاض شرکت نکرده است‌.»

خطیبی تاکید کرد: «هنوز خیلی زود است تا اوپک بخواهد تصمیم گیری جدیدی اتخاذ کند‌. ما به شرایط باثباتی نیاز داریم تا تاثیرات تحولات اخیر منطقه را بر بازار نفت ارزیابی کنیم‌.»

«رویترز» سپس به نقل از منابع آگاه اوپک اعلام کردند: «اعضای‌ این سازمان هیچ تصمیم جدیدی در خصوص تولید خود در واکنش به تحولات لیبی اتخاذ نخواهند کرد.»

نشست «ریاض» رسمی ‌نیست

نظرات تهران در خصوص تحولات اخیر بازار نفت‌، از سوی عربستان به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در اوپک، پشتیبانی می‌شود.

وزیر نفت و معادن عربستان در‌این رابطه می‌گوید: «عواملی غیر از عرضه و تقاضا مثل افزایش تنش‌های سیاسی و سفته‌بازی مهم‌ترین علل افزایش قیمت نفت به شمار می‌روند. هرگونه رایزنی در خصوص تغییر سقف تولید اوپک، در نشست ریاض غیررسمی‌خواهد بود.»«علی‌النعیمی» که دوره چهار ساله وزارتی‌اش اخیرا تمدید شد، با تاکید بر‌این که بازار نفت از نظر عرضه اشباع است، اضافه می‌کند: «نگرانی‌های سیاسی مهم‌ترین علت افزایش قیمت نفت در روزهای اخیر بوده که عاملی موقتی است.»

وزیر نفت عربستان تاکید کرد: «اوپک همواره برای افزایش تولید نفت آماده است، ولی این مساله تنها زمانی خواهد بود که بازار به نفت بیشتری نیاز داشته باشد‌.»

امسال ۲۰۰۸ نیست

وی در جمع خبرنگاران تصریح می‌کند: «در شرایط کنونی بازار نفت از لحاظ عرضه اشباع است و هیچ نیازی به افزایش تولید نفت نیست‌. شرایط بازار نفت تحت تاثیر آثار روانی و نگرانی‌های سیاسی است که‌این مساله در کوتاه مدت خواهد بود و تاثیر بلند مدت نخواهد داشت‌.»وی ادامه می‌دهد: «شرایط فعلی با شرایط سال ۲۰۰۸ که قیمت نفت به ۱۴۷ دلار در هر بشکه رسید، متفاوت است‌. امروز عرضه و تقاضای نفت در حالت تعادل قرار دارند‌.» یک مقام آگاه قطری هم تاکید می‌کند: «شرایط سیاسی لیبی موقتی خواهد بود و ما هیچ نگرانی‌‌ای در خصوص وضعیت بازار نفت نداریم و اوپک هیچ تصمیم جدیدی اتخاذ نمی‌کند‌.»

مصرف‌کنندگان: خطر جدی است

اما مصرف‌کنندگان از زاویه دیگری به تحولات روز بازار نفت می‌نگرند. آنها بر این باورند که اوپک باید وارد شود، کاری بکند و بی‌تفاوت نباشد.

«نوبو تاناکا»، رییس سازمان بین‌المللی انرژی نیز براین باور است که اگرچه عرضه نفت در شرایط کنونی برای تامین تقاضا کافی است‌، ولی اگر سطح قیمت نفت در شرایط کنونی باقی بماند، خطر جدی علیه رشد و رونق اقتصادی جهان خواهد بود و می‌تواند اقتصاد جهانی را با بحرانی شبیه سال ۲۰۰۸ روبه رو کند‌.

وی معتقد است: «اگر قیمت نفت در سال ۲۰۱۱ به بیش از ۱۰۰ دلار برسد، شرایطی مشابه بحران مالی ۲۰۰۸ اتفاق خواهد افتاد‌. سازمان بین‌المللی انرژی حافظ منافع مصرف‌کنندگان نفت در جهان محسوب می‌شود.»

ایتالیا:یک جلسه فوری برگزار کنید

در همین حال، وزیر صنایع ایتالیا خواستار تشکیل یک جلسه فوری درباره تامین نفت موردنیاز این کشور تشکیل شود.

کاهش تولید «او.ام.وی»

گروه نفت و گاز اتریشی «او.ام.وی» نیز اعلام کرد که در پی بروز ناآرامی‌های سیاسی در لیبی تولید نفت خود را در این کشور کاهش می‌دهد.

به گزارش «ایسنا»، این شرکت روزانه حدود ۳۳ هزار بشکه نفت در لیبی تولید می‌کند که این رقم ۱۰ درصد از کل تولید این شرکت را شامل می‌شود.این شرکت با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که وضعیت بی‌ثبات سیاسی در لیبی باعث شده این شرکت اتریشی تصمیم به توقف برخی از فعالیت‌هایش در لیبی بگیرد.

در همین حال، سهام شرکت نفت و گاز

«او.ام.وی» بعد از انتشار بیانیه این شرکت دو درصد کاهش یافت.

احتمال افزایش قیمت نفت تا ۱۴۰ دلار

از سوی دیگر،پیش بینی ها ی متفاوتی در خصوص روند افزایشی قیمت نفت مطرح می‌شود. مشاور موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با اشاره به احتمال افزایش قیمت نفت به ۱۲۰ تا ۱۴۰ دلار در صورت قطع صادرات لیبی، گفت: «با توجه به کاهش تقاضای فصلی نیازی به افزایش تولید نفت اوپک احساس نمی‌شود.»«مهران امیر معینی» در گفت‌وگو با «مهر» با اشاره به افزایش بحران‌های سیاسی در لیبی به عنوان یکی از کشورهای عضو سازمان اوپک، گفت: «هم اکنون لیبی با تولید و صادرات روزانه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت یکی از اعضای تاثیر گذار اوپک به شمار می‌رود.»

مشاور موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با تاکید بر اینکه در صورت قطع صادرات نفت لیبی و احتمال افزایش بحران‌های سیاسی در الجزایر قیمت‌های جهانی نفت افزایش قابل توجهی در کوتاه مدت پیدا می‌کنند، تصریح کرد: «برای قیمت نفت محدوده افزایشی بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ دلار قابل پیش‌بینی است.»

«امیرمعینی» با تاکید بر اینکه هر گونه نگرانی در بازار نفت منجر به افزایش قابل توجه بهای جهانی طلای سیاه خواهد شد، بیان کرد: «قطعا عرضه مازاد نفت عربستان نمی‌تواند در کوتاه مدت نگرانی‌ها را کاهش دهد.»