«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
شتاب بورس در آغاز سال ۹۰
دنیای اقتصاد- بورس تهران در ادامه روند رشد پرشتاب خود، سال جدید را نیز با افزایش قابل ملاحظه در حجم معاملات و قیمت‌های سهام آغاز کرد، به نحوی که طی دو هفته معاملاتی، شاخص کل با رشد ۱/۱۱ درصدی موفق به عبور از سطح ۲۵ هزار واحد و ثبت رکورد جدیدی شد. رونق کنونی بازار سهام که با پشتوانه حمایت مسوولان و تشویق عمومی افراد جهت ورود به بازار سرمایه صورت می‌پذیرد، منجر به ترغیب سرمایه‌گذاران جدید و ایجاد جو خوش‌بینی عمومی نسبت به جذابیت بازار سهام به عنوان بهترین حوزه سرمایه‌گذاری کشور شده است. یک هفته با تپیکس
آغاز بی‌پروای بورس در سال ۹۰
شروین شهریاری
بورس تهران در ادامه روند رشد پرشتاب خود، سال جدید را نیز با افزایش قابل ملاحظه در حجم معاملات و قیمت‌های سهام آغاز کرد به نحوی که طی دو هفته معاملاتی، شاخص کل با رشد ۱/۱۱ درصدی موفق به عبور از سطح ۲۵ هزار واحد و ثبت رکورد جدیدی شد.
رونق کنونی بازار سهام که با پشتوانه حمایت مسوولان و تشویق عمومی افراد جهت ورود به بازار سرمایه صورت می‌پذیرد، منجر به ترغیب سرمایه‌گذاران جدید و ایجاد جو خوش‌بینی عمومی نسبت به جذابیت بازار سهام به عنوان بهترین حوزه سرمایه‌گذاری کشور شده است. این روند در صورتی که با هیجان فعلی ادامه یابد می‌تواند با افزایش غیر منطقی قیمت سهام بدون توجه به پتانسیل سودآوری شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران را در میان مدت با آثار زیان بار تشکیل حباب قیمتی در بازار سرمایه رو به رو سازد؛ روندی که با تدبیر دست‌اندرکاران بورس در زمینه پذیرش شرکت‌های جدید و نیز ورود دولت به عنوان عرضه‌کننده سهام، می‌توان به تعدیل آن امیدوار بود.
رونق فراگیر در اکثر صنایع
رشد بازار سهام در سال جدید به نحو دامنه‌داری در کلیه گروه‌های صنعتی روی داده است و به ندرت می‌توان سهام شرکتی را از رونق ایجاد شده، بی‌نصیب دانست. پیشتاز افزایش قیمت‌ها همچون سال گذشته گروه خودرویی است که با حجم معاملات بالا، رشد روزانه قیمتی را تجربه می‌کند. بازده سهام سه شرکت شاخص این گروه یعنی سایپا، زامیاد و گروه بهمن از ابتدای سال به ترتیب ۱/۳۳، ۹/۱۶ و ۶/۱۶ درصد بوده است. گروه پیمانکاری نیز که به عنوان سهام پرریسک نزد سرمایه‌گذاران شناخته شده‌اند، رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. بازدهی سهام مپنا، ماشین‌سازی اراک و آذرآب در سال جاری تا کنون به ترتیب ۶/۱۸، ۹/۲۳ و ۲/۳۴ درصد بوده است. حفاری شمال هم از جو روانی کنونی بی‌نصیب نمانده و به‌رغم عرضه‌های سنگین از سوی دولت و سرمایه‌گذاری صبا تامین، افزایش۲۰ درصدی را در قیمت سهام خود به ثبت رسانده است، اما ملی مس با وجود ثبات قیمت‌های جهانی در سطح بالای ۹۰۰۰ دلار در هر تن و نسبت قیمت به درآمد معقول، با رشد ۶/۱۰ درصدی تا حدودی از قافله بازار مثبت عقب مانده است که علت آن را باید در عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی در این نماد جستجو کرد. از سوی دیگر، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز به سرعت در حال افزایش قیمت و کاهش فاصله قیمت روز با ارزش ذاتی (NAV) هستند. فعالان قدیمی تر بازار به خوبی به یاد دارند که پس از طی یک دوره رشد شدید در قیمت سهام شرکت‌ها در سال ۸۲، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری با یک فاز تاخیر در سال ۸۳ مورد اقبال شدید بازار قرار گرفتند. در شرایط فعلی نیز شرکت‌های سرمایه‌گذاری در صورت ثبات قیمت‌های کنونی سهام در معرض جهش سودآوری به ویژه از محل درآمد فروش سهام و بازگشت ذخیره‌های اخذ شده ناشی از کاهش ارزش سهام در سال‌های قبل قرار دارند. شاخص این صنعت از ابتدای سال تا کنون ۷/۱۷ درصد جهش داشته است. سهام چادرملو و گل گهر نیز در این دوره رشد فزاینده‌ای به ترتیب معادل ۲/۲۶ و ۵/۱۵ درصد را در قیمت سهام خود به نمایش گذاشتند تا بدین ترتیب دوقلوهای سنگ آهنی هم به باشگاه P/Eهای دو رقمی بپیوندند. جو رشد پرشتاب بازار در روز گذشته تا حدودی تعدیل شد و برخورد پرحجم عرضه و تقاضا (به ارزش ۲۰۰ میلیارد تومان) پس از یک دوره افزایش ممتد و سریع قیمت سهام نشان از امکان ورود بازار به فاز استراحت دارد؛ رویدادی که مشابه آن در سال گذشته پس از جهش ۱۲ درصدی شاخص بورس در ماه فروردین و تجربه ماه‌های آرام اردیبهشت و خرداد عملا وجود داشته است.
آرامش نسبی در بازارهای جهانی
هر چند روند رشد قیمت سهام در بورس تهران با شتاب زیادی دنبال می‌شود اما مطالعه وضعیت بازارهای مالی جهان از ثبات نسبی شرایط حکایت دارد؛ بدین ترتیب نمی‌توان رونق کنونی بازار سهام را به یکی از مهم‌ترین متغیرهای موثر یعنی شرایط اقتصاد جهانی مرتبط دانست. در یکی از مهم‌ترین تحولات، عبور قیمت نفت از سطح ۱۰۰ دلار منجر به نگرانی مجدد کارشناسان از احتمال آسیب دیدن روند احیای اقتصادی دنیا شده است. بانک مرکزی اروپا براساس گمانه‌زنی‌ها احتمالا ظرف هفته‌های آینده اولین افزایش نرخ بهره پس از بیش از ۳۰ ماه را تصویب خواهد کرد. اخبار دیگر از بزرگترین اقتصاد جهان یعنی ایالات متحده نیز از احتمال به اتمام رسیدن برنامه خرید اوراق قرضه از سوی فدرال رزرو ظرف دو ماه آتی حکایت دارد که به معنای عقب نشینی این کشور از سیاست انبساطی است. در چین، چهارمین افزایش ۲۵/۰ درصدی نرخ بهره در عرض کمتر از شش ماه اخیر تعجب کارشناسان را برانگیخت؛ به ویژه آنکه این اقدام حتی قبل از انتشار گزارش تورم ماه مارس انجام شد. برخی انتظار داشتند با توجه به زلزله ژاپن و نگرانی‌های اقتصاد اروپا، مقامات چینی حرکت به سوی سیاست انقباضی را متوقف کنند، اما تصمیم اخیر بانک مرکزی چین نشان از عزم جزم دومین اقتصاد بزرگ دنیا برای مهار رشد افسار گسیخته قیمت‌ها دارد. انتظار می‌رود با تشدید سیاست‌های انقباضی از سوی قدرت‌های اقتصادی جهان، افزایش بیشتر قیمت‌ها در بخش کالاها و فلزات با چالش بیشتری مواجه شود.
معمای تورم، بسته پولی و بازار سهام
گزارش نرخ تورم اسفند ماه در کنار انتشار جزئیات بسته پولی بانک مرکزی از مهم‌ترین اخبار اقتصادی موثر بر وضعیت بازار سهام در هفته جاری بود. بر مبنای گزارش رسمی بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه به نقطه (اسفند ماه ۸۹ نسبت به اسفند ماه ۸۸) به ۹/۱۹ درصد رسیده است که نشان از خیز مجدد تورم با شتاب نسبتا زیادی دارد.
نرخ تورم ماهانه در طول اسفند نیز ۷/۳ درصد بوده که بالاترین رشد ماهانه شاخص قیمت‌ها در سه سال اخیر است. این روند به طور حتم در ماه‌های آینده در افزایش نرخ میانگین ۱۲ ماهه تورم - که از آن تحت عنوان نرخ تورم رسمی کشور یاد می‌شود - منعکس خواهد شد. در این شرایط، مفاد بسته پولی سال جاری به ویژه در بخش نرخ سود با چشم انداز تورمی اقتصاد داخلی، ناهماهنگ به نظر می‌رسد.
کاهش ۵/۱ تا دو درصدی نرخ سود سپرده‌ها (که به عنوان مثال در بخش سود سپرده یکساله از ۱۴ به ۵/۱۲ رسیده است) در شرایط تورمی فعلی، به معنای کاهش ارزش پول سپرده‌گذاران (حداقل در افق کوتاه‌مدت) است؛ بنابراین سرمایه‌گذاران طبیعتا به دنبال فرصت‌های جایگزین جهت کسب بازده مناسب خواهند بود. در این میان، بازار سهام با نسبت ۸/۵ = P/E و میانگین تقسیم سود ۷۵ درصدی شرکت‌ها، کسب بازده نقدی حدود ۹ درصد در سال را در برابر سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد که از نرخ‌های فعلی سود بانکی کمتر است. بدین ترتیب حفظ جذابیت بورس برای سرمایه‌گذاران به طور منطقی منوط به افزایش سودآوری شرکت‌ها و کاهش نسبت میانگین قیمت بر درآمد کنونی بازار سهام خواهد بود.
ارسال نظر