شماره روزنامه ۶۰۰۶
|

آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد

  • دکترعلی ططری- مهم‌ترین تاثیر برقراری نظام مشروطیت در ایران، تولد مجلس شورا بود. این فرزند خلف مشروطیت هم‌اکنون یکصد و هفت‌سالگی خود را سپری می‌کند و با اینکه فراز و فرودهای فراوانی داشته، اما تا به امروز، به‌ویژه به لحاظ پژوهش‌ها و بررسی‌های تاریخی، پارلمان در ایران مورد بی‌توجهی واقع شده است، شاید بتوان گفت کم توجهی و غفلت پژوهشگران و محققان تاریخ معاصر و به‌خصوص کمبود اسناد و مدارک مستند و دسته اول، عمده‌ترین دلایل ضعف کمی و کیفی تاریخ‌نگاری مجلس است؛ البته بیشترین اسناد پیرامون مجلس در آرشیو قوه‌مقننه[1] قرار دارد که مهم‌ترین عناوین آن شامل اسناد عرایض[2]، انتخابات، کمیسیون‌ها[3] و.
  • گروه تاریخ اقتصاد- مقرب‌الخاقانا نورچشما؛ در این وقت که نیمه شعبان المعظم و چاپار دولتی عازم و روانه ممالک محروسه است، با اینکه کاغذی و نوشته‌ای از آن نور چشم نرسیده بود، با میل و محبت قلبی لازم شد که مختصری به آن نور چشم بنویسم، و در باب انجام امورات محوله و اتمام اسباب کارخانه کاغذسازی و غیره که سابقا نوشته بود، معلوم است کمال مراقبت به عمل آورده با حسن کفایت و کاردانی خود صورت انجام خواهد داد، و تفصیل حالات آنجا و اروپا را از روی نهایت بصیرت و آگاهی به طور واقع به جهت استحضار اولیای دولت قاهره خواهد نگاشت و می‌باید در اتمام اسباب کارخانه خیلی مراقبت و اهتمام نماید که به زودی و به خوبی به دارالخلافه الباهره بفرستد، و از قراری که عالیجاه میرزا حسین خان کارپرداز نوشته بود در دوازدهم شهر رجب‌المرجب وارد تفلیس…
  • ششم دسامبر سال 189 میلادی کومودوس امپراتور وقت رم که با اعتراض شدید مردم شهر «رم» و شورش ایشان به خاطر کمبود گندم و گران شدن نان رو‌به‌رو شده بود، برای جلب نظر اتباع کشور نسبت به خود و به علاوه راحت شدن از دست معاونش که از سوی سنای رم به او تحمیل شده بود هنگامی که شنید رمی های خشمگین پشت دیوار کاخ او اجتماع کرده و تظاهرات می‌کنند به اتفاق معاونش «کلیاندر» به بالکن کاخ رفت و خطاب به مردم حق را به جانب آنان داد و گفت که عامل کمبود گندم را تا چند لحظه دیگر به شما می‌سپارم و سپس به محافظانش دستور داد که «کلیاندر» را از بالکن به میان مردم افکنند و مردم هم او را قطعه قطعه کردند.
  • گروه تاریخ اقتصاد- روزنامه اطلاعات در 13 آذر 1352 خبری از شهر آبادان دارد با عنوان «200 نوع غذا از ماهی تهیه می‌شود» در شرح خبر آمده است که «صمد» سرآشپز معروف که اولین فستیوال «ماهی» را در ایران برگزار می‌نماید، پنج صیاد معروف جنوبی را مامور کرد تا انواع ماهی و میگوهای خلیج فارس را صید نمایند، وی از پوست میگو نوعی نان تهیه کرده که در این فستیوال عرضه می‌کند! خبرنگار در ادامه افزوده: وی که در آبادان به «شف‌صد» معروف است می‌گوید وقتی که من در جنوب و شمال ایران انواع ماهی‌ها را مطالعه کردم با توجه به علاقه روز‌افزون مردم به خوراک ماهی و غنی بودن خلیج فارس از لحاظ انواع و اقسام ماهی‌ها تصمیم گرفتم تمام تجربیات حرفه خود را طی فستیوالی به نمایش بگذارم.
  • از قرار معاهده فیمابین دولتین قوی شوکتین ایران و انگلیس، همیشه اوقات مال‌التجاره خارجه که به هر نقطه‌ای از ایران حمل می‌کردند، با جواز بالیوزگری (کنسولگری) و کارگذاری بوده. الحال مدتی است که حضرات خارجه آنچه تنخواه از بوشهر حمل می‌نمایند، بدون جواز کارگذاری است و این مطلب، مغایر معمول سابقه و معاهدات فیمابین دولتین قوی‌شوکتین است. و دیگر ثبت جواز امتعه محموله رعایای خارجه در کارگذاری برای این است که اگر زمانی خدای نخواسته مال‌التجاره در بین طرق و شوارع واقعه در خاک ایران، ناقص شود، وقتی که رجوع به مقام رسمی آن می‌شود، ثبت آن جواز در دفتر کارگذاری که اول مصدق آن بار و مال‌التجاره است، باشد که بعدها اسباب زحمتی برای امنای دولت قوی شوکت فراهم نگردد.
  • تا سال ۱۹۱۴ میلادی فرش یک هشتم کل تجارت خارجی ایران و عمده‌ترین قلم صادراتی کشور را تشکیل می‌داد (و اندکی بعد نفت جای آن را گرفت)؛ به گونه‌ای که در سال ۱۹۱۰ تعداد ۶۵ هزار کارگر در صنایع فرش کار می‌کردند. در همین دوره، تولید صنعتی به یاری تجهیزات ماشینی در ایران آغاز شد. منبع: موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری درایران ودوره قاجاریه، احمد اشرف.

    .
  • گروه تاریخ اقتصاد- دومین بخش از مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی در روز یکشنبه، 17 آبان 1286 شمسی را می‌خوانید؛ گفت‌وگو درباره تعیین اولین بودجه مالی سالانه مملکت: وکیل‌التجار: بدوا تشکر خودم را به اعضاى کمیسیون تجدید می‌نمایم، خصوصا به جناب وثوق‌الدوله و انظار اعضاى کمیسیون را متوجه می‌کنم در باب تسعیر که تخمینا ملاحظه کرده‌اند، گویا کم ملاحظه شده است فقره دیگر عمل تذکره است آنچه در راپورت بود؛ در حقیقت از یک محل بود و حال آنکه در خارج از تجار مقیمین تقریبا پنج تومان و از عمله‌ها دو تومان می‌گیرند.
  • گروه تاریخ اقتصاد - بنا به برخی روایت های جغرافی‌دانان قدیم ، آسیاب بادی نخست در ایران ساخته و به کار گرفته شده است. مسعودی در کتاب « مروج الذهب و معادن الجواهر» ، سده چهارم هجری شمسی ، می نویسد : «سیستان دیار باد و ریگ‏ است و همان شهر است که گویند باد آن‏جا آسیاها را می‏‌گرداند و آب را از چاه می‌کشد، باغ‏ها را سیراب می‏‌کند و در همه دنیا شهری نیست که بیشتر از آن‏جا از باد سود برد و خدا داناتر است». استخری، دیگر جغرافیدان بزرگ سده چهارم هجری شمسی نیز با تایید این موضوع می‌گوید:« در آنجا بادهای‏ قوی می‌وزد به ‏طوری‏که به آن سبب، چرخ‏‌هایی که با باد می‌چرخند، ساخته شده‌است».