گروه خبر: روز پنج‌شنبه مکه در جریان برگزاری مراسم رمی جمرات در منا، شاهد یکی از تلخ‌ترین حوادث دنیای اسلام بود. حادثه‌ای که حدود2هزار کشته بر جا گذاشت.


دستور دولت برای پیگیری فاجعه خونین منا

تاکنون131زائر ایرانی در مراسم رمی جمرات کشته و 85 نفر مجروح شدند



هر چند روایت‌های مختلفی درباره این حادثه مطرح شده است اما هر چه هست ازدحام میلیونی زائران در مراسم رمی جمرات حادثه‌ای را آفرید که می‌تواند در ردیف یکی از فاجعه‌بارترین حوادث مکه طی سال‌های گذشته محسوب شود. آخرین باری که مراسم حج بیش از هزار کشته بر جا گذاشت، سال ۱۹۹۰ (۱۳۶۹)بود که به دنبال ازدحام جمعیت در یک زیرگذر در منا و قطع سیستم تهویه ۱۴۲۶ نفر در اثر خفگی جان باختند. با این حال مراسم حج امسال را به دلیل تعدد حوادث و مرگ حجاج می‌توان درردیف یکی از بدترین مراسم حج طی سال‌های گذشته جای داد. حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام، سقوط پنکه سقفی،آتش سوزی در هتل محل اقامت زائران و خرابی درهای قطار در مکه مکرمه، از جمله حوادثی بود که زائران خانه خدا در مراسم حج امسال شا هد آن بودند. اما در حالی که همه در شوک حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و کشته شدن بیش ۱۰۷ نفر و مجروح شدن ۲۳۸ نفر دیگر بودند، روز پنج‌شنبه حادثه منا نشان داد که حوادث حج امسال تمامی ندارد. به این ترتیب در جریان برگزاری مراسم رمی جمرات در منا که میلیون‌ها زائر در آن شرکت کرده بودند، صد‌ها تن به دلیل ازدحام جمعیت، زیر دست و پا ماندند و کشته و زخمی شدند. این حادثه در شرایطی رخ داد که تیم‌های تحقیق در عربستان و متخصصان شرکت سازنده جرثقیلی که در مکه سقوط کرد سرانجام پس از چند روز بررسی علت این حادثه را عدم رعایت نکات ایمنی و مهار نبودن آن اعلام کردند و با اعلام این نتیجه تحقیق، پرونده سقوط جرثقیل و مرگ ده‌ها زائر با تعیین میزان دیه از سوی دولت عربستان در حال بسته شدن بود.


مرگ ۱۳۱ زائر ایرانی

اگر در حادثه سقوط جر ثقیل در مسجدالحرام 11 زائر ایرانی کشته شدند، این بار درحادثه منا شمار کشته شدگان ایرانی به 131 نفر و تعداد مجروحان ایرانی به 85 نفر رسیده است. برخی منابع موثق هم معتقدند تعداد تلفات حادثه منا به مرز 2هزار نفر خواهد رسید. روز گذشته نیز سیدعلی قاضی‌عسگر، نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در یک گفت‌وگوی تلویزیونی اعلام کرد: از 395 زائر مفقود ایرانی 30 نفر پیدا شدند، ولی هنوز 365 زائر دیگر مفقود هستند و اطلاعی از وضعیت آنها نداریم. از سوی دیگر رهبر معظم انقلاب در بیانیه‌ای به مناسبت حادثه منا سه روز عزای عمومی اعلام کردند. همچنین حسن روحانی، رئیس‌جمهوری که پنج‌شنبه برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده است پیش از ورود به این شهر، ضمن تسلیت در توییتر خود، وزارت بهداشت و هلال احمر را مامور پیگیری امور درمانی مجروحان کرد. رئیس‌جمهوری همچنین در تماس تلفنی با اسحاق جهانگیری، معاون اول خود دستورات لازم را برای تشکیل جلسه فوق‌العاده هیات دولت به منظور بررسی ابعاد مختلف این حادثه صادر کرد. او همچنین به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه برای تماس با مقامات سعودی جهت انجام اقدامات لازم دستور داد. ظریف نیز ضمن ابراز تسلیت و همدردی با بازماندگان حادثه اعلام کرد علاوه بر تشکیل ستاد ویژه‌ای در وزارت خارجه، تماس‌های سیاسی فشرده خود را از نیویورک برای تسریع در شناسایی قربانیان و مداوای فوری مجروحان آغاز کرده است. در خبری دیگر به گزارش «ایسنا» روز گذشته کیوان خسروی، سخنگوی شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد که حادثه منا در عالی‌ترین سطح جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری است. به گزار ش «ایسنا»، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در نامه‌ای به وزیر کشور عربستان خواستار بررسی و اعلام دقیق علت اتفاقات رخ داده برای حجاج شد و آمادگی ایران را برای اعزام نیروهای امدادی و کمک‌های پزشکی لازم اعلام کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، او در نامه‌ای به استانداران هم خواستار سرکشی آنان به خانواده‌های داغدار و مصیبت‌دیده حجاج و ارائه تسهیلات لازم برای تشییع و مراسم ترحیم باشکوه پیکر مطهر جان‌باختگان و درمان مجروحان و آسیب‌دیدگان این حادثه شد. به دنبال این حادثه حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه از احضار کاردار عربستان به وزارت خارجه و ابلاغ اعتراض ایران خبر داد. به گزارش خبرگزاری فارس، مرتضی بختیاری، معاون دادستان کل کشور هم از پیگیری دادستان کل کشور به استناد ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری در مورد حادثه تلخ و ناگوار منا خبر داد. حسن قشقاوی، معاون پارلمانی و کنسولی وزارت امور خارجه نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم،از پیگیری وزارت امور خارجه خبر داد.


از سوی دیگر به گزارش «ایرنا»، هیاتی متشکل از مدیران ارشد وزارت امور خارجه و هلال احمر به سرپرستی حسن قشقاوی به زودی عازم عربستان می‌شود. در همین حال ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت با بیان اینکه سفر وزیر بهداشت به عربستان از طرف ما قطعی است، گفت: اما طرف مقابل نیز باید آماده باشد تا این سفر انجام شود.


به گزارش «ایسنا» وی همچنین ازاعلام آمادگی کشور برای پذیرش مجروحان این حادثه و نیز اعزام گروه پزشکی به عربستان درصورت نیاز خبر داد. در همین حال به گزارش انتخاب، منوچهر سیاسی، سرپرست عملیات حج شرکت فرودگاه‌های کشور گفت: با توجه به انجام فرآیند اداری و حقوقی شناسایی پیکر مرحومان، احتمالا پیکر حجاج با نخستین پرواز بازگشت از سرزمین وحی که روز دوشنبه ۶ مهرماه خواهد بود به ایران منتقل می‌شوند.


جلسه ویژه دولت

در همین حال جلسه ویژه هیات دولت عصر روز گذشته به ریاست اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری برای پیگیری حادثه منا و اجرای دستور رئیس‌جمهوری تشکیل شد. به گزارش «ایرنا» در این جلسه گزارشی از آخرین وضعیت جان باختگان و مجروحان حادثه منا ارائه و تصمیمات لازم برای این موضوع اتخاذ شد.


واکنش مقامات ایرانی

به دنبال حادثه منا آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی درپیام‌های جداگانه‌ای ضمن مسوول دانستن دولت سعودی خواستار توضیح قانع‌کننده به امت اسلام شدند. همزمان روز گذشته آیت‌الله امامی‌کاشانی، امام جمعه موقت تهران پیشنهاد کرد که سازمان کنفرانس اسلامی به دلیل بی‌لیاقتی عربستان در برگزاری مراسم حج، مدیریت حج را به دست گیرد. به گزارش «ایسنا» آیت‌الله محمد یزدی، رئیس مجلس خبرگان رهبری با انتشار پیامی با تسلیت و محکوم کردن مسوولان سعودی در حادثه تلخ منا خواستار موضع‌گیری مناسب از سوی سران کشورهای اسلامی و تدبیر آنان برای اداره صحیح و کارآمد حرمین شرفین شد. به گزارش خبرگزاری فارس، آیت‌الله صادق آملی لاریجا‌نی، رئیس قوه قضائیه هم با تسلیت حادثه منا تصریح کرد: رژیم سعودی باید مسوولیت مدیریت غلط خود را که سبب این فاجعه شد، بپذیرد. به گزارش خبرگزاری مهر، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری هم روز گذشته گفت: مسوولیت امنیت و حفاظت از جان حجاج بر عهده دولت عربستان سعودی است که باید به وظایف خود عمل کند و عواقب هرگونه اهمال و بی‌توجهی به این امر متوجه دولت عربستان خواهد بود. وی همچنین دستور تشکیل فوری ستادی ویژه در وزارت امور خارجه برای تسریع در انجام هماهنگی‌های لازم و امدادرسانی موثرتر را صادر کرد. علی جنتی، وزیر ارشاد نیز روز گذشته از برزمین ماندن پیکر جان‌باختگان حادثه منا و نحوه عملکرد عربستان در این خصوص انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری مهر، روز گذشته علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی هم در واکنش به حادثه منا و کشته شدن ۱۳۱ زائر ایرانی گفت: تغییر اولویت امنیتی عربستان و به‌کارگیری نیروهای امنیتی خبره برای تجاوز به یمن و سرکوب مردم بحرین و کاهش کمی و کیفی عوامل انتظامی درحج امسال نقش تعیین‌کننده در بروز فاجعه داشت. از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری تسنیم،روز گذشته سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به جست‌وجوی بیمارستان‌های سعودی، از اعزام کمیته‌ای برای شناسایی حجاج مصدوم ایرانی به شهرهای ریاض، طائف و جده خبر داد.


علت حادثه

هر چند هنوز دلیل اصلی حادثه منا در مراسم رمی جمرات مشخص نیست اما برخی گزارش‌ها بستن یکی از مسیرهای عبور زائران را به دلیل عبور کاروان «سلمان بن عبدالعزیز» جانشین ولیعهد سعودی، پسر شاه و وزیر دفاع در مرکز منا، به‌عنوان علت اصلی تغییر حرکت زائران بیت‌الله‌الحرام و مرگ حدود ۲۰۰۰ نفر در سرزمین منا اعلام کرده‌اند. به گزارش فرارو ظاهرا عربستانی‌ها سه مسیر را برای رسیدن حجاج به منا تعیین کرده‌ بودند که مسیر اول برای حجاج عربستانی، مسیر دوم برای حجاج عرب و مسیر سوم برای حجاج آسیایی و آفریقایی است که حادثه روز پنج‌شنبه در مسیر سوم روی داده است. از سوی دیگر دولت عربستان گرمای هوا و ازدحام زائران را دلیل این حادثه ذکر کرده است. برخی نیز از سوء مدیریت مسوولان عربستان در جریان برگزاری مراسم حج امسال به‌عنوان دلیل اصلی حوادث مراسم حج عنوان می‌کنند. حوادث مختلف مراسم حج امسال در مجموع منجر به کشته شدن ۱۴۲ زائر ایرانی شد.


صفحات ۲ و ۴ را بخوانید