نوروز۹۵، ایران را بگردید

در سال‌های اخیر چند عادت سفری در میان ایرانی‌ها شکل گرفته است؛ عادت‌هایی که شاید بتوان گفت نادرستند. خیلی از ما سالانه در فرصت تعطیلات عید، پیش از آنکه جاذبه‌ها، شهرها و روستاهای سرزمین پهناورمان را دیده باشیم راهی مقاصد خارجی می‌شویم؛ آن هم مقاصدی اگر با ایران و جاذبه‌های گردشگری‌اش در دو کفه ترازو قرار گیرند، اغلب به لحاظ جاذبه‌ها و تاریخ و فرهنگ، سبک‌تر خواهند بود. اما گویا ما ترجیح می‌دهیم به مقاصدی که نظیر ترکیه و دبی برویم که بعضا برای ما ارزان‌تر هستند؛ بدون آنکه در نظر داشته باشیم ارزی که به این ترتیب از کشور خارج می‌کنیم، صرف چه می‌شود و حتی بدون آنکه برایمان مهم باشد آیا در مقاصد انتخابی‌مان، امنیت حاکم و همچنین رفتار مسوولان سفر در آن مقاصد با گردشگران ایرانی مناسب است یا نه؟

اما حالا می‌دانیم شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد هزینه ۶میلیارد دلاری هموطنان ما در دبی و ترکیه آشکارا و پنهانی به سمت حمایت از داعش حرکت می‌کند. از سوی دیگر، با حمله چندباره نیروهای داعش به مراکز تفریحی و گردشگری ترکیه، تهدیدی جدی متوجه امنیت گردشگران در این کشور است. در کنار همه اینها، رفتارهای بعضا مغرضانه و توهین‌آمیزی که در این مقاصد با گردشگران ایرانی صورت می‌گیرد، حالا حتی صدای برخی از هموطنانمان را هم درآورده است.

پس به نظر می‌رسد «زمان آن رسیده که هشیارانه‌تر نسبت به مقاصدی که برای سفر انتخاب می‌کنیم، تصمیم بگیریم»؛ این صدای کمپینی مردمی است که هموطنانمان را دعوت می‌کند امسال در ایام عید نوروز به جای آنکه به ترکیه و دبی سفر کنند، ایران را بگردند. از سوی دیگر، سفر به مقاصد تکراری داخلی نیز یکی دیگر از این عادات غلط سفری است که برای عبور از آن هم، کارشناسان مقاصد جدید را معرفی می‌کنند. حالا بر همین اساس، «دنیای اقتصاد» طی یک نظرسنجی از ۳۰نفر از کارشناسان، مسوولان عالی‌رتبه گردشگری کشور، فعالان بخش خصوصی، اساتید دانشگاه و اقتصاددانان، از آنان خواسته تا این پیشنهادات را با مردمان علاقه‌مند به سفر درمیان بگذارند؛ مردمی که تصمیم دارند نوروز ۹۵ ایران را بگردند، به مقاصد جدید سفر کنند و با هویت، فرهنگ، تاریخ و طبیعت خود بیش از پیش آشنا شوند.

در این نظرسنجی، بیشترین پیشنهادها درباره سفر به استان‌های سیستان و بلوچستان (به ویژه چابهار)، کرمان و خوزستان است؛ استان‌هایی که به گفته این کارشناسان اغلب مقصد اصلی گردشگران داخلی به ویژه گردشگران نوروزی نیستند. اکثر کارشناسان و فعالان گردشگری در جریان این نظرسنجی تاکید کرده اند که اغلب گردشگران برای سفرهای نوروزی خود، شهرهای شمالی، اصفهان، شیراز، مشهد و نظایر آن را به‌عنوان مقصد سفر انتخاب می‌کنند و از جذابیت‌های دیگر نواحی غربی و جنوبی و جنوب شرقی کشور غافل می‌شوند. علاوه بر سه استانی که عنوان شد، سفر به کردستان، کرمانشاه، خراسان جنوبی، سمنان، هرمزگان و... از دیگر پیشنهادهای این کارشناسان است. در ادامه نظرات و پیشنهادهای هر کدام از این کارشناسان را برای سفرهای نوروزی از نظر خواهیم گذراند و سه مقصد برتر را که این کارشناسان و فعالان اقتصادی و گردشگری برآنها اجماع داشته‌اند، به‌صورت تکمیلی معرفی خواهیم کرد.

مسعود سلطانی‌فر

معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

من به‌عنوان رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نمی‌توانم محلی را انتخاب کنم. توصیه من سفر به کل ایران است.

دکتر سعید شیرکوند

معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

بنده استان‌های یزد، خراسان جنوبی و کرمان را برای سفرهای نوروزی پیشنهاد می‌ کنیم. شرایط مساعد آب و هوایی این مناطق در نوروز، موقعیت اقلیمی و جغرافیایی و همچنین جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی این مقاصد و ازسوی دیگر وجود زیرساخت‌های مناسب برای گردشگران داخلی از جمله دلایل اصلی برای پیشنهاد این سه مقصد هستند.

مرتضی رحمانی موحد

معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

در مسوولیت بنده همه ایران مقصد مورد علاقه است.

محمدحسن طالبیان

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

به اعتقاد من تمام استان‌های ایران برای سفر جالب است. اما اگر به شخصه بخواهم در ایام نوروز سفر کنم، به جاهایی می‌روم که یا آنجا را ندیده باشم یا اینکه کمتر دیده باشم. با این دیدگاه من فکر می‌کنم استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، ایلام و کردستان (به‌ویژه مناطق مرزی) و همچنین خراسان جنوبی از جمله مناطقی هستند که کمتر دیده شده‌اند. این مناطق جاذبه‌های طبیعی ویژه‌ای دارند و در مقابل برخی استان‌ها مانند فارس، خوزستان، یزد، اصفهان و مشهد بسیار کمتر شناخته شده‌اند. با این همه در مجموع می‌توانم بگویم همه ایران این پتانسیل را دارد که میزبان خوبی برای گردشگران داخلی باشد.

دکتر بهمن نامور مطلق

معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

ما می‌توانیم براساس سه شاخص کلی، مقاصد نوروزی را به گردشگران داخلی معرفی کنیم. اولین شاخص تمرکززدایی از مراکز عمده گردشگری است. ما باید بتوانیم در مدت زمان عید نوروز که بیشترین بسامد گردشگری را شاهد هستیم، گردشگران را در شهرها و مقاصد مختلف توزیع کنیم. این موضوع هم از نظر بهبود کیفیت خدمات بهتر است و هم از نظر آشنایی با مناطق گوناگون و فرهنگ‌های مختلف. دومین شاخص این است که سفر را به‌عنوان جریانی برای کسب تجربه تعریف کنیم؛ تجربه چیزهایی که در جریان زندگی عادی نمی‌توانیم آنها را به دست بیاوریم. اما وقتی مردم ما هرسال فقط به یک مقصد (مثل شمال کشور) سفر می‌کنند، در این صورت نمی‌توانند تجارب جدید داشته باشند و آن تازگی و طراوت حاصل از سفر را کسب نخواهند کرد. شاخص سوم نیز این است که ایام عید به مقاصدی سفر کنیم که در ایام دیگر نمی‌توانیم یا کمتر می‌توانیم به آنجا برویم. اعتدال بهاری این ویژگی را دارد که کمک می‌کند به مناطقی که در تابستان و زمستان نمی‌توان به آنها سفر کرد، سفر داشته باشیم. براساس این شاخص‌ها، من خودم علاقه‌مندم که در عید هرمزگان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی را ببینم. در اولویت‌های بعدی من هم کرمان، بوشهر و سمنان قرار دارد. در مجموع پیشنهاد می کنم که گردشگران نوروزی جنوب و جنوب شرقی کشور را از دست ندهند.

سیدمحمد بهشتی شیرازی

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

به نظر من مردم برای سفرهای نوروزی باید به مقاصد و جاذبه‌هایی سفر کنند که همیشه نمی‌توانند به آنجا بروند. پیشنهاد من سفر به غرب ایران و همچنین خراسان است. در این مناطق کردستان و کرمانشاه و خراسان جنوبی گزینه‌های ایده‌آلی می‌توانند باشند. در این مناطق دیدنی‌های بکری وجود دارد، ولی عادتی که گردشگران داخلی ما دارند سفر به اصفهان یا شمال کشور است که موجب غفلت از چنین مناطق بکر و ناشناخته‌ای می‌شود. از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین دلایلی که برای پیشنهاد چنین مقاصدی دارم این است که سوءتفاهم های ایجاد شده نسبت به این مناطق برطرف شود؛ درصورتی که آثار بسیار جذاب طبیعی و تاریخی در این منطقه یافت می‌شود. دیدن این مناطق به رفع این سوء تفاهم‌ها خواهد انجامید. در مجموع باید به یاد داشته باشیم که هیچ جای ایران بدون جاذبه توریستی نیست؛ پس پیشنهاد می‌کنم مردم ایران برای سفر نوروزی خود مقصدی را درنظر بگیرند که فکر می‌کنند جاذبه‌ای در آنجا مشاهده نخواهند کرد تا به جاذبه‌های نهفته منطقه
موردبازدیدشان پی ببرند.

احمد محیط طباطبایی

کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری و مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی

در مقام کسی که به میراث فرهنگی کشور علاقه دارد، نخستین توصیه‌ام به مردم این است که هر کسی در ایام عید به زادگاه خودش بازگردد. در حقیقت اگر بخواهیم آیین نوروز را به درستی به‌جا آوریم، یکی از رسوم همین است که هرکدام از ما به زادگاهمان بازگردیم. اما اگر کسی می‌خواهد از این فرصت برای گشت و گذار و سفر بهره بگیرد، باید بگویم که بهتر است به مقاصدی سفر کند که همه به آنجا نمی‌روند. مثلا سعی کنند مقاصدی مثل شیراز و اصفهان و یزد را انتخاب نکنند و به جای آن به جنوب کشور بروند. دومین مقصد پیشنهادی من، بعد از زادگاه افراد، محور ایذه به شهرکرد است که زیبایی‌های بسیاری دارد. سومین مقصد پیشنهادی نیز جاده ساحلی جنوب و باند ساحلی چابهار- جاسک است.

دکتر موسی غنی نژاد

اقتصاددان

بهتر است در نوروز به شهرهای کوچک و کمتر دیده شده سفر کنیم؛‌ شهرهایی که امکان دیدن چیزهای نو و جدید را به ما داده و فراخنای تجربه ما را گسترش می‌دهند. یزد، کرمان و کیش از این دسته‌اند و با توجه به اینکه اغلب افراد، شهرهای شمالی و شهرهای اصفهان و شیراز را برای سفر خود انتخاب می‌کنند،‌ این مقاصد در ایام نوروز تراکم و ترافیک کمتری داشته و از این رو فرصت یک تعطیلات آرام و دلپذیر را برای دوستداران سفر فراهم می‌کند.

دکتر محمدرضا فرزین

اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

کیش، قشم و چابهار سه مقصد پیشنهادی من برای کسانی است که می‌خواهند در نوروز به سفرهای داخلی بپردازند. این سه نقطه به دلیل واقع شدنشان در جنوب کشور در فصل بهار بسیاردیدنی هستند و به دلیل گرمای هوا، در ماه‌های بعدی عملا امکان سفر به این نقاط وجود نخواهد داشت؛ پس چه زمانی بهتر از نوروز و آغاز فصل بهار برای رفتن به این مقاصد و تجربه بودن در کنار سواحل جنوبی کشور.

اسماعیل کهرم

کارشناس محیط‌زیست و گردشگری

به شخصه اگر بخواهم برای نوروز به مقاصد داخلی سفر کنم، به چابهار و بندرعباس و گلستان می‌روم. چابهار به این خاطر که بهترین آب و هوا را در این ایام دارد و امکان ندارد که با شرایط جوی نامساعد، تعطیلات مردم را خراب کند. بندرعباس نیز می‌تواند مقصد مناسبی برای کسانی باشند که دوست دارند حین سفر، خرید نیز داشته باشند. بندرعباس هم دریا دارد، هم آب و هوای مساعد و هم نقاط باستانی و مردم مهمان‌نواز. استان گلستان نیز پیشنهادی برای کسانی است که خواهان طبیعت هستند و می‌خواهند یک هوای متعادل را حین سفر داشته باشند.

فاطمه مقیمی

عضو هیات رئیسه اتاق تهران

عوامل زیادی در انتخاب مقصد سفر خانواده‌ها دخیل است که امکانات اقامتی مقصد و راه‌های دسترسی از جمله عمده‌ترین آنهاست.‌ این فاکتورها در واقع تعیین‌کننده قیمت و هزینه سفر است که یکی از مهمترین محدودیت‌ها در ورود سفر به بسته هزینه‌های خانوارها به شمار می‌رود. از آنجایی‌که در ایران با کمبود زیرساخت‌های اقامتی و حمل و نقل مواجهیم، ‌این دو مساله نقش مهمی در تعیین مقصد سفر و پیش از آن تصمیم‌گیری برای چیدن برنامه سفر دارد. پس از این عوامل و در میان مقاصدی که حائز پیش شرط‌های مذکور شده‌اند،‌ هدف افراد از سفر، تعیین‌کننده منطقه‌ای است که افراد برای سفرشان برمی‌گزینند. با همه این تفاسیر اگر قرار بر این باشد که من نوروز را در جایی خارج از تهران بگذرانم کاشان را پیشنهاد می‌کنم؛‌ اما پس از آن، تهران را مناسب‌ترین شهر برای گذراندن تعطیلات می‌دانم چرا که در زمان‌های دیگر سال به دلیل ترافیک و آلودگی هوا امکان سیاحت در این شهر دیدنی به خوبی وجود ندارد. اما برای مقصد سوم هم همچنان خیلی از تهران دور نمی‌شوم و فکر می‌کنم که روستاها،‌ شهرهای کوچک و کوه‌های اطراف تهران بهترین مقصد برای گشت‌وگذارهای یک روزه در نوروز هستند.

جواد قارایی

مستندساز و کارشناس گردشگری

سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان در تعطیلات نوروزی بهترین گزینه‌ها و پیشنهادها برای سفر هستند. هوای مطبوع و دلنشین این مناطق در ایام نوروز، خلوتی و دنج بودن آنها، طبیعت بکر و زیبا و همچنین اقوام و مردم خونگرم و مهمان‌نوازشان از عمده دلایلی هستند که براساس آن می‌توانیم چنین مقاصدی را پیشنهاد کنیم. علاوه‌بر این پیشنهاد می‌کنم مردم وقتی به چنین مقاصدی می‌روند، سعی کنند از خانه‌های روستایی به‌جای هتل یا مدارس برای اقامت بهره بگیرند. به این ترتیب می‌توانند با فرهنگ‌ها و مردم محلی آشنا شوند و با هزینه اندک به جوامع بومی نیز نفع مادی برسانند. از سوی دیگر، چنین شیوه سفری می‌تواند به تبادل فرهنگ‌های گوناگون و نزدیکی مردم به یکدیگر بینجامد.

پدرام سلطانی

نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران

پیشنهاد من این است که در نوروز به مقاصد کمتر دیده شده بروید. ‌چابهار را برای هوای مطبوعش در فصل بهار و شرایط جوی مساعدش حتما در برنامه سفرهای نوروزیتان قرار دهید و کردستان به ویژه منطقه اورامانات را برای طبیعت بکر و کوهستانی‌اش، ‌آشنایی با اقوام و فرهنگ و جاذبه‌های سنتی آن از دست ندهید. اما اگر علائق تاریخی دارید و آثار باستانی شما را به خود جذب می‌کند،‌ حتما به قزوین سفر کنید؛‌ چرا که قزوین بیشترین تعداد آثار باستانی را در میان شهرهای کشور دارد و از این حیث که کمتر به‌عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌شود،‌ در ایام عید ‌انتخابی مناسب برای سفرهای نوروزی خواهد بود.

جمشید حمزه‌زاده

رئیس جامعه هتلداران ایران

به اعتقاد بنده، ایام عید نوروز بهترین زمان برای سفر به مقاصد و جاذبه‌های بکر و ناشناخته است. خوشبختانه همه استان‌های کشور ما در این ایام قابلیت این را دارند که در میان بهترین مقاصد سفر داخلی قرار بگیرند. با این‌همه متاسفانه سال‌ها است که سفر نوروزی در ایران حالت سنتی گرفته و مردم فقط به شمال کشور یا اصفهان سفر می‌کنند؛ اما من اگر بخواهم چند مقصد نوروزی را به ایرانی‌ها معرفی کنم، تهران و آذربایجان شرقی و غربی را پیشنهاد می‌ کنم. تهران را برای گردشگرانی که ساکن این شهر نیستند پیشنهاد می‌کنم چون در ایام عید هتل‌های این شهر تا 40درصد به گردشگران تخفیف می‌دهند و دیگر خدمات نیز در این شهر برای گردشگران ارزان است. همچنین آذربایجان شرقی و غربی را از این‌رو پیشنهاد می‌ کنم که هم کمتر شلوغ هستند و هم طبیعت بسیار خوبی دارند. بهتر است از این نوروز از قالب سفرهای سنتی خارج شویم و به مقاصد جدید برویم.

دکتر یدالله پرمون

رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای میراث ناملموس آسیای غربی و مرکزی

مقاصدی را که برای سفر نوروزی پیشنهاد خواهم کرد ،‌ مقاصدی هستند که به شخصه سفر به آنها را تجربه کرده و خاطرات خوشی از این سفرها داشته‌ام. مقصد اول کرمان است؛ استان کرمان به دلیل طبیعت چهارفصلش،‌ سلایق گوناگون را پوشش می‌دهد و چون طبیعت کوهستانی و کویری را به‌صورت یکجا در خود جای داده، این امکان را که در یک سفر تجارب متفاوت و متنوعی را کسب کنید به شما خواهد داد. برای دیدن این پهناورترین استان کشور فرصت کافی اختصاص دهید و کلوت‌های شهداد را در برنامه سفر خود بگنجانید. پیشنهاد دوم من جزیره قشم و استان هرمزگان است؛ ‌منطقه‌ای کمتر شناخته‌شده‌ای که در فصل بهار دیدنی است. دست آخر استان سیستان و بلوچستان را پیشنهاد می‌کنم؛ ‌به ویژه قسمت ساحلی و جنوبی آن یعنی چابهار را که این فصل بهترین زمان برای سفر کردن به آنجاست.

ابراهیم پورفرج

رئیس جامعه تورگردانان ایران

اگر بخواهم برای سفر نوروزی مردم ایران پیشنهادی داشته باشم، نخست باید بگویم که به شمال کشور نروند چون هیچ خبری آنجا نیست؛ به جز آن‌که باتوجه به حجم وسیعی از مردم که هرسال عید روانه شمال می‌شوند، ممکن است گردشگران حتی برای یافتن محل اقامت یا رفتن به رستوران به زحمت فراوان بیفتند. به خاطر همین من سه منطقه جدید را برای گردشگران داخلی پیشنهاد می‌کنم؛ جنوب ایران، فارس و استان‌های آذربایجان شرقی و غربی. به اعتقاد من بهترین جایی که می‌شود در ایام نوروز رفت، جنوب کشور است؛ بندرعباس و چابهار دو مقصدی هستند که در این منطقه می‌توان معرفی کرد. در واقع جنوب ایران می‌تواند در اولویت سفرهای نوروزی باشد. از سوی دیگر شیراز و استان فارس به دلیل امکانات بهتری که نسبت به جاهای دیگر دارد، مقصد نوروزی خوبی خواهد بود. همچنین آذربایجان شرقی نیز مقصد مناسبی برای کسانی است که بخواهند گشتی در شمال غربی کشور بزنند. این منطقه را نیز از این رو پیشنهاد می‌کنم که هم زیبایی‌های بسیاری دارد و هم امکانات خوب و هتل‌های مناسب. از سوی دیگر مردمان این خطه مهمان‌نواز و خونگرم هستند.

رضا اباذری

رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی تهران

برای سفرهای نوروزی، من به مخاطبان پیشنهاد می‌کنم که طبیعت را ببینند چون در ایام نوروز طبیعت ایران هم نو می‌شود. از این رو جاذبه‌های طبیعی را به سه دسته تفکیک و برای هر کدام یک یا دو مقصد را معرفی می‌کنیم. دسته اول طبیعت دریایی و ساحلی است؛ قشم و چابهار دو مقصدی هستند که ذیل این دسته‌بندی می‌آیند. دسته دوم نیز طبیعت کویری است که کویر نطنز (متین‌آباد) و نایین را پیشنهاد می‌کنم. برای دسته سوم نیز که جاذبه‌های کوهستانی و جنگلی را در بر می‌گیرد، چهارمحال و بختیاری (به‌طور مشخص کوهرنگ) و لرستان را در دامنه‌های زاگرس معرفی می‌کنم. علت این دسته‌بندی و پیشنهاد این جاذبه‌ها، هم به‌خاطر آن است که کمتر شناخته شده هستند و هم به این دلیل است که بتوانیم با توزیع گردشگران در کشور، توزیع ثروت را نیز موجب شویم. اغلب وقتی صحبت از گردشگری ساحلی می‌شود ذهن مخاطبان به سوی کیش و سواحل شمالی می‌رود ولی کسی از چابهار و قشم یاد نمی‌کند. درباره جاذبه‌های کوهستانی و جنگلی نیز همین است چون اغلب مردم ما تنها جنگل‌ها و ارتفاعات شمال ایران را برای دیدن جاذبه‌های اینچنینی انتخاب می‌کنند. همچنین معرفی کویر متین‌آباد و نایین نیز به‌دلیل آن است که کویرهایی مانند شهداد و مصر و مرنجاب در میان گردشگران داخلی شناخته‌شده‌تر هستند و خوب است که به مقاصد کمتر شناخته‌شده نیز سری بزنیم. این‌گونه معرفی‌ها نه‌تنها باعث می‌شود که مخاطبان به مقاصد جدیدتری بروند بلکه سرمایه‌گذاران نیز به سوی این مقاصد می‌روند و رونق در این مناطق را به دنبال خواهد داشت.

محمدحسن کرمانی

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران

در نوروز به قزوین بروید یا به زنجان و اگر به جنوب ایران علاقه‌مندید به سیستان و بلوچستان سفر کنید؛ استان‌هایی که مهجور واقع شده و کمتر به‌عنوان مقصد گردشگری در میان گردشگران و ایرانگردان مطرح بوده‌اند و این در حالی است که به واسطه جاذبه‌های تاریخی بسیار، گوناگونی قومی و فرهنگی، زیبایی‌های طبیعی و نیز تنوع غذایی، پتانسیل زیادی برای تبدیل شدن به مناطق گردشگرپذیر دارند. در کنار تاکید بر این نکته که سراسر ایران دیدنی است و باید نقطه به نقطه آن را دید اما معتقدم با سفر به مناطق کمتر شناخته شده که بکرترند و از قضا دیدنی‌های بسیاری را در درون خود جای داده‌اند، به توسعه این نقاط کمک می‌کنیم. ورود گردشگران به این نقاط باعث توزیع ثروت شده، ایجاد اشتغال کرده، سرمایه‌گذاران را برای ورود به این نواحی تشویق می‌کند و رفته رفته آنها را برای پذیرایی از تعداد بیشتری از گردشگران آماده می‌کند. در این میان استانداری‌ها نیز نقش مهمی برعهده دارند که همانا تشویق مردم برای ورود به استان و حمایت از طرح‌های گردشگری است.

دکتر علی دادپی

اقتصاددان و مدرس دانشگاه ایالتی کلایتون

می‌خواهم برای سفرهای نوروزی مردم سه مقصدی را پیشنهاد کنم که خودم بهترین سفرهای نوروزی‌ام را در آنها گذراندم.

اول شاهرود؛ شهر شاهرود در ۳۹۳ کیلومتری شرق تهران در البرز شرقی یکی از زیباترین شهرهایی است که در ایام نوروز می‌توان به آن رفت. گرچه هوا کمی سرد است ولی شکوفه‌های درختان هلو و زردآلو در همه روستاهای مسیر راه، به جاده جلوه و زیبایی خاصی می‌دهند. شهر یک بازار قدیمی و بافت سنتی زیبایی دارد و در میان گردشگاه‌های طبیعی و تاریخی متعددی قرار دارد؛ از یک سو می‌توان به بسطام یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین شهرهای کشور سری زد تا بر سر مزار بایزید بسطامی عارف بزرگ فاتحه‌ای خواند و از برج کاشانه بسطام بازدیدی کرد؛ یا به خرقان رفت و از مقبره ابوالحسن خرقانی دیدن کرد. طبیعت گردان، گشت و گذار در قنات‌های مجن و جنگل ابر را هیچ‌وقت از دست نمی‌دهند. هر دو مکان پر از زیبایی‌های طبیعی و منحصربه‌فرد کوهپایه‌های البرز است. اگر در شمال شاهرود می‌شود به کوه رفت، در جنوب می‌توان از کاله شور گذشت و در جاده‌ای که به طرود می‌رود، کویرنوردی کرد. کمتر مقصدی همه جاذبه‌های طبیعت فلات ایران را یک جا در خود دارد. نان شیرمال، برگه زردآلو و خشکبار از سوغاتی‌های معمول شاهرود هستند. پیشنهاد بعدی جزیره ابوموسی است؛ جنوبی‌ترین نقطه خاک ایران با سواحل شنی و صخره‌ای و هوایی مناسب و مطبوع در ایام بهار. سواحل جزیره برای شنا و ماهی‌گیری و غواصی مناسبند و اگر شانس بیاورید و شب برای ماهی‌گیری به دریا بروید، می‌توانید از امواج فسفر نشان خلیج‌فارس لذت ببرید. آب‌های ژرف جزیره پر از ماهی‌های رنگارنگی هستند که آنها را کمتر در طبیعت دیده‌اید.

در آخر هم آبادان و خرمشهر را پیشنهاد می‌کنم. فروردین در کنار بهمنشیر و اروند زیبا و دلنشین است. هر دو شهر علاوه‌بر نقششان در تاریخ معاصر و دوران دفاع مقدس، طبیعت زیبا و جذابی دارند و به میدان‌های دفاع مقدس نزدیک‌اند. پیشنهاد من این است که یک راهنمای محلی بگیرید و محله‌های آبادان را بگردید و داستان‌های کوی ذوالفقاری، بریم، بوارده و امیری را بشنوید. سری هم به بنای یادبود ۶۰۰ ناوی کشته شده در شهریور ۱۳۲۰ بزنید تا یادتان بیاید مرزهای ما را با خون کشیده‌اند. از زخم‌های کهنه جنگ بر بدن آبادان و خرمشهر هنوز خون می‌چکد، ولی سفر به این دو شهر به توسعه اقتصادی دو شهری کمک می‌کند که ایران را تعریف می‌کنند و باعث می‌شود تا شما نفس گرم بهار را در خوزستان درک کنید.

دکتر محمد تقی رهنمایی

استاد دانشگاه تهران

مقصد سفر تابعی از شرایط آب و هوایی است. مردم می‌خواهند در ایام عید به دل طبیعت بروند و از آن لذت ببرند. از این رو ما هرچه به سمت جنوب برویم و پیشنهاد سفر به مقاصد جنوبی کشور را داشته باشیم، برای گردشگران داخلی بهتر خواهد بود. سفر به کاشان به همراه بازدید از جاذبه‌های اطراف آن و حاشیه کویر، نخستین پیشنهادی است که می‌توانم برای گردشگران نوروزی داشته باشم. علاوه‌بر این، یزد و شهرها و روستاهای حاشیه آن نیز دومین پیشنهاد من برای مردم است. دیدن بندرعباس و جزایر اطرافش را نیز به گردشگران نوروزی پیشنهاد می‌کنم. اما از همه اینها مهم‌تر این است که ما از عادات غلط سفری خود فاصله بگیریم؛ مثلا این یک عادت غلط در سفر است که تنها به مرکز یک استان یا شهر برویم و به اطراف شهرها و سفر به روستاها نمی‌پردازیم. پس چه خوب است که مردم در برخی شهرها و روستاهای اطراف مقاصد پیشنهادی اقامت داشته باشند و در طول روز برای دیدن جاذبه‌ها، به این مقاصد بروند. به این ترتیب مشکل اقامت که یکی از مسائل عمده در گردشگری ایام نوروز است نیز مرتفع خواهد شد. البته امیدواریم که دولت نیز برای سفرهای داخلی مردم تسهیلاتی در نظر بگیرد که هموطنان بیشتری بتوانند در ایام عید به مسافرت بپردازند.

دکتر علی رحیم‌پور

عضو جامعه هتلداران ایران

به‌دلیل موقعیت آب و هوایی مساعد، جاذبه‌های ناشناخته و مردم خونگرم و صمیمی و مهمان‌پذیر، سیستان و بلوچستان با تاریخ ۷ هزار ساله، خوزستان و بوشهر از جمله مقاصدی هستند که در نوروز می‌شود برای سفر به آنها برنامه‌ریزی کرد. با سفر به استان‌های شرقی و جنوبی کشور که غالبا جزو مناطق محروم هستند و سهم کمی در ایجاد اشتغال برای جویندگان کار دارند، به توسعه این مناطق از طریق ایجاد اشتغال و توزیع درآمد، کمک و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این شهرها را بیشتر می‌کنیم.

مهسا مطهر

دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری سراسر کشور

نوروز مناسب‌ترین فصل برای سیاحت در ایران است و چه فرصتی بهتر از این برای سفر به نواحی جنوبی و جنوب شرقی که کمتر دیده شده‌اند. پس من به شما سیستان و بلوچستان را پیشنهاد می‌کنم برای تجربه متفاوت‌ترین چیزها. برای گذر در تاریخ سرزمینمان باید به بازدید از شهر سوخته و دره نگاران برویم و با دیدن باغ‌های پرتقال و پوشش گیاهی زیبا در جالق و در نهایت رفتن به جنوبی‌ترین بخش این استان یعنی چابهار که در آن شگفتی‌ها چند برابر می‌شود، چشمانمان را سیراب کنیم. اما مقصد بعدی می‌تواند خراسان جنوبی باشد با روستاهای شگفت‌انگیز بسیار از جمله روستای ماخون یا روستای آدم کوتوله‌ها که نه به خاطر قد مردمانش، بلکه به علت سقف کوتاه خانه‌هایش به این نام معروف شده است. علاوه‌بر روستاها، کتیبه‌های زیادی همچون کتیبه لاخ مزار نیز در این استان وجود دارند که باید رفت و دیدشان و تاریخ حکاکی شده بر پهنه سخت و سنگیشان را مرور کرد. آس بادهای نهبندان نیز یکی دیگر از جاذبه‌های فوق‌العاده این استان است که در کنار دیگر دیدنی‌هایش مجموعه‌ای بی نظیر در برابر چشمان گردشگران می‌گستراند. استان بعدی که باید در نوروز به میهمانی‌اش رفت، خوزستان است؛ سرزمینی با تنوع فرهنگی و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیار که خود به تنهایی سه اثر جهانی ثبت شده را در خود جای داده و به‌عنوان کلام آخر باید بگویم که اگر سفرهایمان با تفکر همراه و هدفمند باشند، مقاصد بی‌شماری را خواهیم یافت که حتی تا پیش از این اسمشان را نیز نشنیده‌ایم؛ پس بسیار مهم است که گردشگر بودن را تمرین کرده و هدفمند سفر کنیم.

محمد ابراهیم لاریجانی

دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر

برای معرفی مقاصد نوروزی، بنده سه شاخص را درنظر می‌گیرم؛ اول اینکه امکانات اقامتی مناسب و در شأن مردمان در این مقاصد وجود داشته باشد، نه مانند برخی استان‌هایی که از همین حالا ظرفیت مراکز اقامتی‌شان پر شده است. شاخص دیگر، قیمت خدمات گردشگری نظیر رستوران‌ها و حمل و نقل است که باید برای گردشگران داخلی مناسب باشد. وجود برنامه‌های تفریحی و فرهنگی بومی نیز شاخص دیگری است که باید در مقاصدی که معرفی می‌شود وجود داشته باشد تا اوقات فراغت مردم را در سفر پر کند.

براساس این سه شاخص، بسیاری از استان‌های سنتی سفر حذف می‌شوند و تعداد قابل‌توجهی از استان‌ها می‌توانند مقاصد سفر نوروزی قرار گیرند. در این بین من استان‌های زنجان، قزوین و چهارمحال و بختیاری را به‌عنوان مقاصد نوروزی پیشنهاد می‌کنم؛ به خصوص برای هموطنان تهرانی که می‌خواهند به سفر بروند. این استان‌ها همه شاخص‌هایی راکه ذکر شد دارند؛ مثلا هتل‌های زنجان تخفیف‌های بسیار خوبی به گردشگران ارائه می‌ کنند. از سوی دیگر استانی مثل چهارمحال و بختیاری با توجه به اینکه در مجاورت استان اصفهان قرار دارد می‌تواند به‌عنوان مقصدی باشد که هم گردشگران را به سوی جاذبه‌های خود فرابخواند و هم اقامت گردشگرانی را که می‌خواهند از اصفهان بازدید کنند، تضمین کند. کهکیلویه و بویراحمد نیز همین نقش را برای استان فارس و شیراز می‌تواند بازی کند؛ با عنایت به اینکه شهرهایی مثل شیراز و اصفهان در ایام نوروز با مشکلات عدیده اقامتی مواجه می‌شوند.

اما برای مردمی که پایتخت‌نشین نیستند نیز تهران را به‌عنوان مقصد سفر نوروزی پیشنهاد می‌کنم؛ چه اینکه این شهر هم جاذبه‌های متنوعی دارد و هم در ایام نوروز تخفیف‌های خوبی در مراکز اقامتی خود ارائه می‌کند. از سوی دیگر می‌توان گفت این شهر با بهترین امکانات و هتل‌ها، ارزان‌ترین مقصد نوروزی برای گردشگران خواهد بود. در نهایت استان‌های سمنان، خراسان شمالی و البرز نیز می‌توانند گزینه‌های پیش‌روی هموطنان ایرانی برای سفرهای نوروزی باشند.

آرش نورآقایی

رئیس هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری سراسر کشور

خوزستان، ‌کرمان و قشم سه مقصدی هستند که برای سفر در ایام نوروز به دوستداران سفر پیشنهاد می‌کنم. این سه مقصد به این دلیل که به شایستگی و به‌صورت تمام و کمال فرصت درک بهار را در اختیار عاشقان طبیعت قرار می‌دهند، بهترین گزینه‌ها برای سفرهای نوروزی به شمار می‌روند. همچنین از آنجایی‌که در بیشتر ماه‌های سال آب و هوای این مناطق گرم است،‌ در آغاز بهار ‌این فرصت به خوبی فراهم می‌شود تا سفری به این استان‌ها داشته و با فرهنگ و طبیعت و تاریخ این مناطق از کشورمان آشنا شویم؛ ‌فرصتی که در دیگر زمان‌های سال دست نمی‌دهد.

دکتر محمدرضا کارگر

مدیرکل اداره موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی ـ تاریخی

فکر می‌کنم در مقابل یک‌سری جاذبه‌ها و مقاصدی که در ایران شناخته‌شده هستند، بسیاری از جاذبه‌های ناشناخته‌ای هم وجود دارند که مغفول مانده‌اند. اگر بخواهم در نوروز یک مسیر سفری را نام ببرم، مناطق مرکزی و همچنین جنوب شرق ایران را پیشنهاد می‌کنم. بنده به شخصه در این مسیر نخست به کاشان می‌روم، سپس از اصفهان عبور می‌کنم و در یزد و کرمان توقف خواهم داشت. منطقه مرکزی کشور و جنوب شرق ایران بسیار متنوع هستند؛ چه اینکه برای مثال در یزد ما می‌توانیم بافت تاریخی را شاهد باشیم که تقریبا می‌توان گفت در دیگر مناطق یافت نمی‌شود. کرمان نیز تنوع مطلوبی در آثار تاریخی و بافت جمعیتی و فرهنگی خود دارد که گردشگران را به خود جذب خواهد کرد. اما اگر بخواهم به‌عنوان مدیرکل موزه‌های کشور، پیشنهاد موزه‌ای نیز به گردشگران نوروزی داشته باشم باید بگویم شک نکنید به هر شهری که سفر کنید موزه‌های مهمی را برای بازدید خواهید داشت و این موزه‌ها اوقات فراغت خانواده‌ها را با اطلاعات جامعی از هویت و فرهنگ و بوم کشور پر خواهد کرد. من مطمئنم به هرکدام از موزه‌های کشور که بروید، لذت خواهید برد.

محسن حاجی سعید

نایب رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری سراسر کشور

اکنون زمان آن فرا رسیده که مردم ما برای سفرهای خود برنامه‌ریزی داشته و اهداف خود را از سفر بازتعریف کنند.

سفر رفتن تنها به قصد رهایی یافتن از روزمر‌گی، اهداف سازنده سفر را به کمترین سطح ممکن تقلیل داده و امکان رونق این صنعت در کشور را دشوار می‌کند. سفر با هدف مردم‌شناسی، تاریخ‌شناسی، طبیعت گردی و... امکان تعریف بسته‌های گوناگون و متنوعی از سفر را ایجاد و پتانسیل خوبی برای رشد صنعت گردشگری برای فعالان این حوزه فراهم می‌کند. همین تغییر نگاه سبب تعریف مقاصد جدید سفر می‌شود و تعطیلات نوروز بهترین زمان برای این‌گونه سفرهاست؛‌ سفر به نقاط کمتر شناخته شده با اهداف مشخص و تعریف شده به قصد بهره‌گیری مناسب از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های گردشگری این مناطق. از این‌رو پیشنهاد نخست من برای سفر نوروزی تهران است؛ چرا که در زمان‌های دیگر سال امکان بازدید از این شهر و جاذبه‌هایش آن‌گونه که باید وجود ندارد و این در حالی است که تهران به‌عنوان پایتخت کشور، جاذبه‌های زیادی برای گروه‌های مختلف گردشگران دارد. پیشنهاد دوم نیز سیستان و بلوچستان است؛‌ سفر به این دیار فرصت کشف طبیعت و آشنایی با اقوام و فرهنگ‌های گوناگون را فراهم می‌کند. در نهایت پیشنهاد سوم خراسان جنوبی است؛‌ به‌عنوان مقصدی که کمتر در برنامه سفر خانواده‌ها قرار گرفته و مورد توجهشان بوده است.

عباس پیرمرادیان

رئیس هیات مدیره جامعه راهنمایان تور ایران

مقاصدی همچون اصفهان، ‌شیراز و شهرهای شمالی از جمله مقاصدی هستند که در نوروز بیشتر مورد بازدید گردشگران داخلی قرار می‌گیرند و از این حیث در این ایام ترافیک زیادی در این مناطق وجود دارد. از این رو بسیار بهتر است که در روزهای آغازین سال برای سفر، ‌به مقاصدی برویم که کمتر شناخته شده و خلوت‌تر هستند. علاوه بر این ملاحظه، مطلوبیت آب و هوایی نیز باید از سوی کسانی که می‌خواهند این زمان را برای سفر انتخاب کنند، مد نظر قرار گیرد. با توجه به این نکات، بنده یاسوج مرکز استان چهارمحال‌‌و‌بختیاری، کرمان و همچنین سیستان و بلوچستان را به‌عنوان نقاطی که باید در بهار به آنها سفر کرد و از دیدن طبیعت زیبا و همچنین آثار تاریخی بسیاری که در گوشه گوشه این شهرها وجود دارد لذت برد پیشنهاد می‌کنم.

مسعود عبداللهی

عضو هیات مدیره جامعه راهنمایان تور ایران

اگر قرار باشد در نوروز به مسافرت بروم و یا جایی را به دیگران پیشنهاد کنم تا برای رفتن به آن برنامه‌ریزی کنند،‌ قطعا مناطقی را خواهم گفت که به‌صورت معمول و سنتی کمتر در این ایام به آنها سفر می‌شود و جزو مناطق کمتر دیده شده و کمتر شناخته شده هستند؛ ‌چرا که در این روزها مقاصد سنتی بسیار شلوغند و این تراکم جمعیت با توجه به کمبود امکانات سبب می‌شود که امکان ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت وجود نداشته باشد و تعطیلات آن‌گونه که باید و شاید سپری نشود. همچنین باید دقت کرد که بهار فصل شکوفایی طبیعت است و به همین خاطر باید در انتخاب مقصد سفر این مهم را در نظر گرفت و شهرها و مناطقی را انتخاب کرد که بهار با تمام زیباییش در طبیعت آنجا جلوه‌گری می‌کند. به نظر بنده،‌ کردستان، آذربایجان غربی و لرستان،‌ از جمله مناطقی هستند که در نوروز بسیار دیدنی هستند و سفر به آنها خالی از لطف نخواهد بود.

محمد گائینی

راهنمای طبیعت‌گردی و عضو انجمن صنفی کارگری راهنمایان گردشگری تهران

سفر به شهرها و روستاهایی که اسمشان کمتر به گوشمان خورده و تا به حال در برنامه سفرمان قرار نگرفته است،‌ این امکان را به ما خواهد داد تا تجارب تازه‌ای اندوخته و سرزمین خود را بهتر بشناسیم. سه استان سیستان و بلوچستان،‌ ایلام و خراسان شمالی از جمله این مناطق هستند که نوروز بهترین فرصت برای سفر به آنها است. در میان این سه مقصد، سیستان بیش از همه به علت بکر بودن و فرهنگ و طبیعت خاصش، ‌ایلام به‌خاطر داشتن کوه‌ها و دره‌های شگفت انگیزش و خراسان شمالی برای طبیعت و حیات وحش متفاوت آن از نقاطی هستند که باید بیشتر در برنامه سفر ایران دوستان قرار گرفته و پتانسیلشان در گردشگری به درستی شناخته و معرفی شود.

اشکان بروج

کارشناس گردشگری

با توجه به اینکه آب و هوای نوروز متغیر و در بسیاری از مناطق هوا همچنان سرد است، از این حیث استان‌های جنوبی می‌توانند از جمله بهترین مقاصد برای این ایام باشند. در این میان، چابهار با طبیعت بی‌نظیرش و خوزستان با داشتن سه اثر ثبت شده در میراث جهانی و گوناگونی فرهنگی و قومیتی دو انتخاب مناسب به شمار می‌روند و همچنین گلستان در میان استان‌های شمالی برای علاقه‌مندان به خطه شمالی کشور با توجه به خلوت‌تر بودن و بکر بودنش در شمار مقاصد پیشنهادی برای این ایام هستند. در کنار دلایل مذکور و از آنجایی‌که این مناطق جزو مناطق در حال توسعه هستند، لازم است که در شمار مقاصد جدیدی که باید بیشتر به معرفی آنها پرداخته شود، قرار گیرند؛ چرا که با رونق گردشگری در این نقاط، زیرساخت‌ها توسعه می‌یابد، صنایع دستی احیا و اقامتگاه‌های بومی نیز ساخته می‌شود. این پیشرفت‌ها در کنار ایجاد رشد اقتصادی، به رونق هر چه بیشتر گردشگری نیز کمک کرده و این دو در یک چرخه علی و معلولی همدیگر را تقویت می‌کنند. پس چه فرصتی بهتر از نوروز که با بازدید از این نواحی، هم به رونق این مناطق کمک کنیم و هم فرصتی برای آرمیدن و حظ بردن از شگفتی‌های طبیعی و تاریخی داشته باشیم.