علت گرانی برنج ایرانی چیست؟
قیمت برنج ایرانی در خرده فروشی‌ها تا ۶۰ درصد افزایش یافته است. شهروندان در حالی در روز‌های اخیر شاهد گرانی بی‌سابقه قیمت برنج ایرانی بوده‌اند که این ماده غذایی نقشی اساسی در سبد مواد خوراکی ایرانیان دارد. آمارها نشان می‌دهد سرانه مصرف برنج در ایران ۶/۳۶کیلوگرم در سال است که این رقم هفت برابر سرانه مصرف در اتحادیه اروپاست. در روز‌های اخیر این ماده غذایی پر مصرف به نحو بی‌سابقه‌ای افزایش قیمت داشته است. هر چند تحلیلگران دلایل مختلفی را برای این افزایش قیمت ذکر می‌کنند، اما به درستی مشخص نیست چه دست‌های پشت پرده‌ای در گران شدن برنج ایرانی دخیل است.
به گزارش ایسنا، از مهم‌ترین گمانه‌هایی که در این زمینه وجود دارد می‌توان به سود ناشی از کاهش خرید برنج ایرانی و به تبع آن تمایل به خرید برنج خارجی که قیمتی به مراتب ارزان‌تر دارد اشاره کرد. گرایش بیشتر به خرید برنج خارجی می‌تواند به نفع واردکنندگان مجاز و غیرمجاز این محصول بحث برانگیز باشد.
افزایش قیمت تا ۱۵ هزار تومان
آنطور که روز گذشته منابع خبری اعلام کردند برنج ایرانی درجه یک که هر کیلوگرم آن در فروش کیسه‌ای حداکثر ۹۰۰۰ تومان است، در مغازه‌های خرده‌فروشی و سوپرمارکت‌ها تا کیلویی ۱۵ هزار تومان هم فروخته می‌شود؛ یعنی افزایش بیش از ۶۰ درصدی!
برنج‌های ایرانی و خارجی که در بازار و مغازه‌های سطح شهر تنوع زیادی دارند، بر اساس کیفیت و برندشان به قیمت‌های مختلفی عرضه می‌شوند. برنج‌های ایرانی که به گفته فروشندگان در مقایسه با برنج‌های خارجی مصرف و تقاضای بیشتری دارند از کیفیت بهتری هم برخوردار هستند اما در عین حال فروشندگان برنج می‌گویند که برنج‌های خارجی هم مشتریان خاص خود را دارد و به دلیل قیمت‌های پایین‌ترشان، بیشتر از سوی اقشار کم‌درآمد مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر کیلوگرم برنج ایرانی که در بازار از تنوع زیادتری نسبت به برنج‌های خارجی برخوردار است، در عمده فروشی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رنج قیمتی از ۴۳۰۰ تا ۹۰۰۰ تومان دارد اما این در حالی است در خرده فروشی‌های سطح شهر قیمت‌ها به صورت قابل توجهی با عمده فروشی‌ها تفاوت پیدا می‌کند. برنج‌های ایرانی در مغازه‌های سوپر مارکت و در فروش‌های خرد (به صورت کیلویی) بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ تومان نسبت به عمده فروشی‌ها افزایش قیمت دارد.
به عنوان نمونه برنج ایرانی هاشمی درجه یک کیلویی ۹۰۰۰ تومان در عمده‌فروشی‌ها و مراکز بزرگ خرید مواد غذایی عرضه می‌شود و در خرده‌فروشی‌ها بین ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان قیمت دارد.
در میان سایر ارقام برنج ایرانی، هر کیلوگرم برنج طارم درجه یک در خرده فروشی‌ها ۸۰۰۰ تومان، طارم رمضانی ۶۰۰۰ تومان و برنج دم‌سیاه ۸۰۰۰ تومان فروخته می‌شود.
در میان ارقام پرمحصول برنج، برنج ندا کیلویی ۶۰۰۰ تومان، برنج شیرودی کیلویی ۵۸۰۰ تومان و برنج فجر کیلویی ۵۰۰۰ تومان قیمت دارد. برنج‌های نیم‌دانه ایرانی نیز کیلویی ۴۲۰۰ تا ۴۵۰۰ تومان فروخته می‌شود.
اما قیمت برنج‌های خارجی تفاوت چندانی درخرده فروشی و عمده فروشی ندارند؛ به طور کلی برنج‌های وارداتی در بازار شامل چهار - پنج نوع مختلف می‌شود. هر کیلوگرم برنج هندی دانه بلند درجه یک ۴۵۰۰ تومان و برنج هندی درجه دو ۴۰۰۰ تومان فروخته می‌شود.
همچنین برنج اروگوئه‌ای کیلویی ۴۰۰۰ تومان، برنج پاکستانی کیلویی ۳۵۰۰ تومان و هر کیلوگرم برنج تایلندی و آرژانتینی ۳۰۰۰ در مراکز خرید عرضه می‌شود.
در حال حاضر موضوع حائز اهمیت برای مصرفکنندگان در خرید برنج‌های ایرانی این است که مصرفکنندگان باید برای خرید برنجی که قیمت معقول و استاندارد داشته باشد به مراکز عمده‌فروشی مراجعه کنند و افرادی که نمی‌توانند برای خرید روزانه‌شان به این مراکز بروند باید برنج ایرانی را حداقل ۳۰۰۰ تومان گران‌تر بخرند؛ گران‌فروشی‌ای که دلیل آن مشخص نیست، چرا که اخیرا هیچ‌گونه خبری مبنی بر افزایش قیمت برنج ایرانی از سوی مقامات وزارت کشاورزی اعلام نشده است و این تفاوت چشمگیر قیمت بین عمده فروشی و خرده فروشی غیر قابل توجیه به نظر می‌رسد که دستگاه‌های نظارتی باید توجه بیشتری به این گران فروشی آشکار نشان دهند.
دست‌های پشت پرده
واردات برنج به ایران از جمله جنجال بر انگیزترین مسائل در سال‌های اخیر بوده است. هر چند امسال مسئولان عنوان می‌کنند با اندیشیدن تمهیداتی جلو واردات بی‌رویه برنج خارجی را گرفته‌اند، اما واردات مجاز و غیرمجاز این محصول در سال‌های اخیر تا حد زیادی به تولید داخلی ضربه زده است. برنج‌های وارداتی با قیمتی ارزان‌تر به دست مصرفکنندگان می‌رسد و همین مساله باعث می‌شود، برنج داخلی مشتری خود را از دست بدهد.
امسال واردات برنج تا همین چند ماه پیش ممنوع بود و به تازگی در حد محدودی واردات این محصول کشاورزی آغاز شده است. با وجود این، مسئولان تعرفه‌های سنگینی برای برنج وارداتی تعیین کرده‌اند که این مساله به گران شدن قیمت آن و نزدیکی آن به قیمت برنج داخلی انجامیده است. آذر امسال مسیح کشاورز دبیر انجمن واردکنندگان برنج گفت: «با وجود آزاد شدن واردات برنج، دلیل بالا بودن تعرفه آن که ۴۰ درصد است و همچنین مابه‌التفاوت ۵۰۰ تومانی برای هر کیلوگرم، قیمت تمام شده برنج خارجی به حدود ۴۰۰۰ تومان رسیده که با اعمال سود بنکداران تا ۴۶۰۰ تومان هم می‌رسد، بنابراین واردکنندگان استقبال چندانی از ثبت سفارش واردات برنج نکرده‌اند.» حال به نظر می‌رسد متضرران از تصمیمات مسئولان در این زمینه دست به کار شده‌اند و به دنبال ایجاد اختلال در بازار برنج هستند.
هر چند هنوز به درستی مشخص نیست که چرا قیمت برنج ایرانی به یک‌باره افزایش بی‌سابقه‌ای داشته است، اما آنچه مشخص است سودی است که واردکنندگان و قاچاقچیان از این گرانی می‌برند. پیش‌بینی می‌شود در صورت تداوم گرانی برنج قاچاق آن افزایش یابد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر