روایت اکونومیست از فعالیت‌های سیاسی احمدی‌نژاد؛ فتنه‌گر!
به گزارش اقتصادنیوز ؛ هفته‌نامه اکونومیست در شماره جدید خود -۲۰ اسفند۲۰۲۱- در مطلبی با عنوان «فتنه‌گر۱/ The agitator» نوشته است: آیا محمود احمدی‌نژاد می‌خواهد دوباره رئیس‌جمهور ایران شود؟ با نزدیک شدن به انتخابات، او به کاندیداتوری می‌اندیشد. اما ممکن است محافظه‌کاران سد راه وی شوند.
در حالی که حامیان حکومت ایران در ۱۰ فوریه به مناسبت سالگرد انقلاب در پایتخت، تهران، راهپیمایی کردند، محمود احمدی‌نژاد اجتماع خود را برگزار کرد. رئیس جمهور سابق، که از محافظه‌کاران و لیبرال‌ها عصبانی بود، طرفدارانش را در بیرون از آپارتمانش در یک محله متوسط تهران جمع کرد. طرفداران او در این تجمع از خدا خواستند که به او سومین دوره مسئولیت را اعطا کند. سرانجام پلیس تجمع را به دلیل نداشتن مجوز متفرق کرد. آقای احمدی‌نژاد در جملاتی که شائبه‌های طنز وشوخی در آن یافت نمی‌شد!، رئیس جمهور فعلی نسبتاً میانه‌رو، حسن روحانی را به «تجاوز به حریم آزادی» متهم کرد.
احمدی نژاد هنگام مسئولیت خود اما توجه چندانی به حریم آزادی نداشت. در سال ۲۰۰۹ پس از پیروزی در دوره دوم در یک انتخابات بحث‌برانگیز، بزرگترین اعتراضات ایران از زمان انقلاب سال 1979 را خاموش کرد. مخالفانش او را به عنوان یک پوپولیست دردسرساز می‌دیدند. حتی متحدان قدرتمندش نیز از او خسته شدند. اما در حالی که ایران برای انتخابات در ماه ژوئن آماده می‌شود، احمدی‌نژاد در حال بررسی حضور مجدد در این رقابت است. نظرسنجی‌ها می گویند او محبوب است -اگر محافظه‌کاران اجازه دهند او بماند. صادق زیباکلام، یک اندیشمند علوم سیاسی می‌گوید: «وی به ویژه در میان ایرانیان با تحصیلات و درآمد پایین‌تر محبوبیت بسیار زیادی دارد.»
احمدی نژاد در دوران انقلاب از طریق فعالیت‌های دانشجویی زمانی که یکی از اعضای گروه‌های انقلابی بود وارد سیاست شد. برخی افراد وی را به دخالت مستقیم در حمله به سفارت آمریکا در تهران متهم کرده‌اند. اما او این موضوع را انکار می‌کند (ظاهرا فکر می کرد سفارت شوروی هدف مناسب‌تری است). وی بعداً به بسیج پیوست که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) قدرتمندترین نیروی امنیتی کشور، اداره می شوند. اما در کسوت شهردار تهران بود که خود را به عنوان مردی محافظه‌کار بین مردم معرفی کرد. وی که در سال ۲۰۰۳ منصوب شده بود، اصلاحات لیبرالی که توسط پیشینیان خود اعمال شده بود را معکوس کرد و برای جلب نظر عامه مثلاً به رفتگران خیابان‌ها در پاکسازی زباله کمک می‌کرد.
ایران در سال 2005 انتخابات ریاست جمهوری را برگزار کرد. آن زمان بخشی از مردم نسبت به وضعیت کشور ناامید بودند. بسیاری احمدی‌نژاد را فردی می‌دیدند که در مقابل طبقه الیت ایستاده است و امور را پاکسازی می‌کند. پیراهن های وی ژولیده و چروک بود و از زبان عامیانه در سخنرانی‌های انتخاباتی خود استفاده می کرد که مغایر مشی محافظه‌کاران و روحانیون بود. با این حال وی همچنین توسط رای دهندگان محافظه‌کار و نزدیکان رهبری عالی ایران مورد حمایت قرار گرفت.
احمدی نژاد اولین و تنها غیرروحانی بود که از سال 1981 به ریاست جمهوری دست یافت، طی دو دوره بحث برانگیز ریاست‌جمهوری (از سال 2005 تا 2013) وی آمریکا، اسرائیل و کشورهای عربی را تقبیح کرد و روابط را بهم ریخت. در داخل کشور او هزینه‌ها را افزایش داد و یارانه‌ها را حفظ کرد. قلب فقرا را فتح کرد، اما علی رغم درآمد بی‌سابقه نفتی، کسری های زیادی را ایجاد کرد. او همچنین با محافظه‌کاران به ویژه بر سر امور اداری کشور، درگیر بود. آنها از انتخاب مجدد وی در سال 2009 و خاموش کردن اعتراضات حمایت کردند، اما خصومت بین آنها بیشتر شد.
وقتی احمدی نژاد از رهبری توصیه درباره نامزدی مجدد در سال 2017 خواست، آیت الله خامنه‌ای به او گفت که این به صلاح ایران نیست. سرانجام نامزدی وی توسط شورای نگهبان که بر امور انتخاباتی نظارت دارد، رد شد. اعتراضات به اقتصاد در همان سال آغاز شد. پاسخ آقای احمدی‌نژاد در ابتدا محتاطانه بود (برخی را عصبانی کرد)، اما او بعداً از همه رهبران ایران انتقاد کرد....
درحالی که روابط آقای احمدی نژاد با محافظه‌کاران بدتر شده است، به نظر می‌رسد خصومت وی با آمریکا کمرنگ شده است. در طول دوره حضور وی، آمریکا حمایت بین‌المللی را برای تحریم‌های اقتصادی با هدف متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران جلب کرد. سخنان تهدیدآمیز آقای احمدی‌نژاد این کار را آسانتر کرد (او یک بار گفت اسرائیل باید «از نقشه محو شود»). اما در سال 2019 وی از دولت ایران خواست تا با دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا -فردی که از توافقی که بر اساس آن ایران در ازای کاهش تحریم‌ها برنامه هسته‌ای خود را مهار می‌کرد، خارج شد- مذاکره کند. شاید آقای احمدی نژاد چیزی از خودش را در چهره آقای ترامپ -یک پوپولیست عوام‌فریب دیگر که از زبان عامی استفاده می‌کند- دیده است.
آقای احمدی نژاد همچنان در توییتر پست می گذارد (برخلاف آقای ترامپ که اکانتش در توییتر غیرفعال شده است). او یادداشت هایی برای آنجلینا جولی، ستاره سینمای آمریکا می‌نویسد و از قول توپاک شکور، خواننده رپ فقید آمریکایی نقل قول می‌گذارد. در ژانویه او با فاکس نیوز، یک شبکه کابلی آمریکایی که بسیاری از میهمانانش مواضع تند علیه ایران دارند، گفت‌وگو کرد. آقای احمدی نژاد گفت: «من نامه ای را برای [رئیس جمهور جو] بایدن ارسال کردم.» متن نامه مبهم است، اما این حرکت نشان می دهد که نظر وی برای گفتگو با رئیس جمهور جدید آمریکا نیز باز است. آقای زیباکلام می گوید: «او می‌داند که بسیاری از ایرانیان به اندازه کافی با آمریکایی ستیزی درگیر بوده‌اند و خواهان تعامل با آمریکا هستند....او به اندازه کافی جسور است که این کار را انجام دهد و برخلاف روحانی، از خشم مقامات ارشد نمی‌‌ترسد.»
آیا محافظه‌کاران به او اجازه می‌دهند که کاندیدا شود؟ آنان ممکن است نامزدی وی را راهی برای افزایش مشارکت در زمان ناامیدی گسترده از وضع موجود بدانند. اما آنها به وضوح به او اعتماد ندارند. آقای احمدی نژاد ، به نوبه خود ، همچنان در مورد آینده خود خوشبین است. صرف نظر از اینکه وی کاندیدا شود ، بسیاری فکر می‌کنند که او همچنان بر سیاست تأثیر خواهد گذاشت. منتقدان او را بچه‌پررو (bache-porrou) می‌نامند؛ به معنای کودکی گستاخ و بی‌ادب که نمی‌توان او را رام کرد. سعید گلکار، ناظر ایران در آمریکا ، می گوید که او تلاش می کند تا با دوران بحران مرتبط باشد ... او می‌خواهد در صورت ایجاد خلاء برای پر کردن آن ایفای نقش کند.»
۱. واژه Agitator در دیکشنری دانشگاه کمبریج اینگونه تعریف شده است: "someone who tries to make people take part in protests and political activities, especially ones that cause trouble" که به معنای «کسی که سعی می کند مردم را با اعتراضات و فعالیت‌های سیاسی، به ویژه در مواردی که دردسرساز است، درگیر کند» است و در اینجا فتنه‌گر ترجمه شده است.
