دنیای بورس: شاید همگی در شرایط کنونی از وضعیت بورس خرسند باشند اما عدم آینده‌نگری می‌تواند در نهایت به زیان بورس تمام شود. گرچه اشاره به حباب قیمتی در بسیاری از نمادها در شرایط کنونی به مذاق بسیاری از معامله‌گران بازار خوش نیاید اما حتی انکار واقعیت‌ها نمی‌تواند آن‌ها را از بین ببرد و عدم توجه به آن‌ها تنها در آینده ضربات سنگینی را به بازار وارد می‌کند. در همین ابتدا باید گفت حباب سهام به هیچ وجه برای تمامی نمادها مطرح نیست و نمادهای ارزنده نیز در بازار سهام کشورمان کم نیستند. حتی اگر به حباب آشکار قیمتی در سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری مانند «وصنا»، «وجامی»، «وثوق»، «وگستر» و دیگر نمادهایی از این دست اشاره می‌شود اما در گروه سرمایه‌گذاری و هلدینگ نمادهای بسیاری مشاهده می‌شوند که با فاصله زیادی پایین‌تر از ارزش واقعی معامله می‌شوند.
احتمالا مدیران سازمان بورس نیز از وضعیت کنونی بسیاری از نمادها و میزان حباب قیمتی در سهام آگاه باشند. این وضعیت اگر از سوی مدیران سازمان نادیده گرفته شود در نهایت به زیان کل بازار سرمایه تمام خواهد شد. البته این موضوع به معنی دخالت در رویه معاملات نیست و به شدت مقام ناظر از هر گونه دخالت در رویه معاملات باید پرهیز کند و اتفاقا خواسته آزادی معاملات با حذف دامنه محدود نوسان قیمتی یا امکان کسب سود از نزول سهام با پشتوانه تحلیلی است.
نمی‌توان به حذف دامنه نوسان قیمتی در شرایط کنونی امیدوار بود زیرا در وضعیت کنونی جسارت بسیار زیادی را انجام این موضوع نیاز دارد اما راه‌حل‌هایی وجود دارد که می‌تواند رونق بورس را ادامه‌دار کند. در ادامه به دو مورد آن اشاره می‌شود.
فروش استقراضی را فعال کنید
یکی از خواسته‌هایی که در شرایط کنونی باید فعالان بازار سرمایه از مقام ناظر داشته باشند فعال کردن ابزار فروش استقراضی است. مدیران سازمان بورس ابتدا باید بپذیرند که اگر مکانیزم بازاری در بورس برقرار است در نتیجه نظم خودجوش بازار نیز به خودی خود می‌تواند وضعیت قیمتی سهام را تعدیل کند. اما زمانی‌که حجم نقدینگی بالاتر از گنجایش بورس تهران است باید ابزارهایی که در بورس‌های پیشرفته سال‌ها قبل مورد استفاده قرار گرفته در بازار سهام کشورمان نیز به کار گرفته شود.
یکی از این ابزارها که در کنترل حباب قیمتی موثر است فروش استقراضی سهام است. به این ترتیب این ابزار را می‌توان در برابر خرید اعتباری قرار داد. به صورت مشخص تحقیقات بین‌المللی نیز این موضوع را تایید می‌کند که نبود ابزار فروش استقراضی احتمال تشکیل حباب را به مراتب افزایش می‌دهد.
شاید حباب در وضعیت کنونی چندان مورد توجه قرار نگیرد اما موج حباب قیمتی سهام می‌تواند اثرات خود در بورس و همچنین اقتصاد کشور منعکس کند. فرض کنید شخصی با اخذ اعتبار به خرید سهام حبابی اقدام کرده است. اگر بر متلاشی شدن این حباب اعتقاد وجود داشته باشد باید گفت این شخص در نهایت زیان سنگینی را از این محل خواهد داشت و در ادامه برای این‌که بتواند اعتبار (یا همان وام) خود را نزد بانک (یا کارگزار) تسویه کند به ناچار باید سهام خود در دیگر شرکت‌ها را به فروش برساند. همین موضوع می‌تواند ضربات قابل توجهی را به کل بازار وارد کند.
عطش بورس برای عرضه اولیه
عدم عرضه‌های اولیه نیز نکته بسیار عجیبی است که در شرایط کنونی انتقادات را به سمت سازمان بورس سوق داده است. در حالی‌که بورس تهران به وضوح پتانسیل هضم عرضه‌های اولیه را دارد و به این ترتیب علاوه بر گسترش عرضی سهام، به عنوان شرطی برای رونق ادامه‌دار بورس در آینده، می‌تواند عطش نقدینگی به سمت سهام بادکرده را کاهش دهد.
چندین ماه است که نام شرکت‌های بزرگی مانند پتروشیمی آریال ساسول یا شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی شنیده می‌شود و در حالی‌که به نظر می‌رسد مانع خاصی در برابر عرضه سهام این شرکت‌ها وجود ندارد اما علت تعلل بیش از حد مقام ناظر از انجام عرضه‌ها مشخص نیست. می‌توان گفت که وضعیت کنونی بورس توان هضم عرضه‌های اولیه چندین هزار میلیارد تومانی را دارا است و با توجه به فوایدی که مطرح می‌شود بهتر است در این روند تعجیل شود.
بار دیگر تاکید می‌شود حباب قیمتی به هیچ عنوان برای تمامی شرکت‌های بورس تهران مطرح نیست و همان‌طو رکه در مطلب اخیر «دنیای بورس» نیز اشاره شد حتی می‌توان به ارزندگی قابل توجه برخی از نمادها مانند «فملی» نیز اشاره کرد.
