شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار :

  • اقتصاد تجاری ایران در آستانه به قدرت رسیدن رضاخان متاثر از پیامدهای ادغام ایران در اقتصاد جهانی در عصر قاجار بود. پیامد مهم ادغام ایران در اقتصاد جهانی در بخش تجاری اقتصاد ایران کسری موازنه تجاری بود. بررسی میزان دقیق کسری موازنه تجار در دوره قاجار اگرچه به دلیل وجود مشکلاتی چون نامشخص بودن وضعیت آمار، نامشخص بودن وضعیت اوزان، یکسان نبودن سیستم نظام گمرکی و نامنظم بودن اسناد دیوانسالاری با موانع جدی روبه‌رو است؛ اما گزارش‌های پراکنده موجود در سفرنامه‌ها و روزنامه‌های این دوره نشان‌دهنده کسری موازنه تجاری از دوران سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار است.

  • در دوره قاجار برنج مهم‌ترین غذا در میان تمام طبقات، به‌خصوص بین مردم متمکن در شهرها محسوب می‌شد. آن را به روش‌های گوناگون همراه با روغن گوسفندی می‌پختند. در رژیم غذایی مردم گیلان برنج بیش از نان و به‌صورت سرد و گرم مصرف می‌شد. زیرا نمی‌توانستند غله و حبوبات را در آن دیار کشت کنند. نیکیتین می‌نویسد: برای روستاییان کرمانشاه پلوخوراکی فوق‌العاده بود که فقط در اعیاد و جشن‌ها مصرف می‌کردند.

  • بهنام ناصح
    کمتر از دو هفته مانده به آغاز سال نو؛ در این‌ روزها بسیاری از اهالی مطالعه در پی خرید هدایای فرهنگی مناسب برای دوستان و آشنایانند. با توجه به تعطیلات نوروزی و حال و هوای بهاری، اغلب افراد حتی کتابخوان‌های حرفه‌ای و خوانندگان آثار تخصصی ترجیح می‌دهند چند صباحی به خود آسان بگیرند و ساعاتی را با آثار داستانی مفرح، طنز یا مطالبی از این دست، دور از هیاهو تمدد اعصاب کنند. از این‌رو این هفته چند کتاب تازه منتشر شده را با همین‌ رویکرد معرفی می‌کنیم شاید همانی باشد که مهمان نوروزی شما یا دوستان‌تان خواهد شد.

  • ساموئل گرین بنجامین، نخستین سفیر ایالات‌متحده آمریکا در ایران بود. وی سفرنامه‌ای تحت‌عنوان «ایران و ایرانیان» در دوره ناصرالدین‌شاه نوشته است که البته عمدتا شرحی از دربار و شاهزادگان و خلقیات و رفتار آنها است. وی در بخشی از سفرنامه خود ضمن پرداختن به خلقیات ظل‌السلطان، توضیحی از رفتار این شاهزاده با یک بازرگان آورده است و در رابطه با میزان خشونتی که به خرج می‌دهد، ابراز شگفتی می‌کند. بنجامین عملکرد ظل‌السلطان را با سیاستمداران غربی مقایسه کرده و معتقد است که در آنجا این دست مشکلات در وضعیت به مراتب بهتری حل و فصل می‌شوند.

  • نیوشا امینیان / راهنمای تور
    در بین غذاهای دوست‌داشتنی ایرانی، آش کمی با بقیه متفاوت است. وقتی کسی به سفری طولانی می‌رود برایش آش پشت‌پا می‌پزند تا به سلامت به خانه بازگردد. از این جهت برای اهل سفر کاسه‌ آش، قصه خانه‌ای است که چشم به‌راه بازگشت مسافرش نشسته و برایش آرزوهای نیک می‌کند. پیش از آنکه راهنمای سفر شوم، همیشه فکر می‌کردم آش‌ها فقط همانی است که در تهران پیدا می‌شود اما بعدها آموختم که شهر به شهر و اقلیم به اقلیم این غذا نیز تغییر می‌کند. در این سفرنامه برایتان از کاسه‌های آش متفاوتی می‌گویم که تجربه‌ آنها بسیار خوشایند بود.

  • در دیدگاه اسلامی و شریعت، پیشه‌وران از احترام زیادی برخوردار بودند. امام محمدغزالی نظریه‌پرداز، عبارت مشهوری دارد: «کاسب حبیب خداست.» چراکه به اعتقاد وی آنان علاوه بر اینکه از طریق پسندیده‌ای امرار معاش می‌کردند، نیازهای جامعه خود را نیز تامین می‌کردند. این موضوع که آموختن فنون مشاغل برای نخبگان سیاسی و حتی شاهان نوعی فضیلت به‌شمار می‌آمد، نکته حائزاهمیتی است. سیمون یکی از کشیش‌های کارملیت در سال 1016ق./ 1608م نقل می‌کند که «شاه عباس اول به آموخته‌های مختلف خود مباهات می‌کرد: وی از ساختن شمشیر هلالی، شمخال، افسار و زین برای اسب، بافتن لباس، تصفیه کردن نمک مرکبات، عرق گل‌ها و داروها و خلاصه از تمامی حرفه‌های شهری لذت می‌برد و اگر در این پیشه‌ها در مقام استادی نبود، دست‌کم تا حدودی با آنها آشنایی داشت.»

  • ژان باتیست تاورنیه، جهانگرد فرانسوی در عهد صفوی بارها به ایران سفر کرده و مشاهدات خود در رابطه با ایران را در قالب سفرنامه‌ای به رشته تحریر درآورده است او در بخشی از این سفرنامه به جواهرات ایران اشاره کرده و در توضیح اوضاع فیروزه و مروارید این کشورمی‌نویسد:

  • آبراهام والنتاین ویلیامز جکسن استاد دانشگاه کلمبیا بود و مدت 40 سال تدریس زبان‌های هند و ایرانی را در آن دانشگاه برعهده داشت. او یکی از محققان نامدار آمریکا در رشته زبان و ادبیات و دین و آیین در ایران باستان به‌شمار می‌رفت. در 1887 از دانشگاه کلمبیا موفق به دریافت درجه دکترا شد و در همان سال، دانشگاه با تقاضای مرخصی یک سال و نیمه او موافقت کرد تا برای تکمیل مطالعات هند و ایرانی خود به آلمان برود. در 1901 جکسن به آرزوی دیرین خود رسید؛ به هندوستان رفت و با پارسیان هند از نزدیک آشنا شد. در 1903 برای نخستین بار به ایران و آسیای میانه سفر کرد. حاصل این سفر کتاب: «سفرنامه جکسن» یا به‌عنوان اصلی‌اش «ایران در گذشته و حال» است که طی آن اطلاعات بسیاری در وجوه مردم‌شناسی، باستان‌شناسی، اقتصاد و سیاست به مخاطبان عرضه…

  • عبدالصمد میرزا عزالدوله (برادر ناصرالدین شاه) که در اولین سفر اروپا در سال ۱۲۹۰ ق (حدود ۱۲۵۲ شمسی) همراه شاه بود، ترن را که برای اولین بار می‌دید، این‌گونه توصیف می‌کند:

  • جدیدترین کتاب منصور ضابطیان به نام «چای نعنا» منتشر شد. این کتاب سفرنامه و تصاویر سفر ضابطیان به مراکش و پنجمین کتاب سفرنامه او است.

جستجوی پیشرفته