شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاريخ و اقتصاد

  • مطالعات و طراحی برنامه‌های نوسازی در ایران را موسسات و نهادهای دولتی و خصوصی آمریکایی انجام دادند. گروه مطالعاتی دانشگاه ‌هاروارد که بخشی از بودجه مطالعاتی آن را بنیاد فورد تامین می‌کرد، شروع به تهیه یک برنامه اقتصادی در ایران کردند. خود شاه و دولت پهلوی هم که با واقعیت‌های مربوط به سیاست خارجی آمریکا و مسائل و مشکلات داخلی مواجه شده بود، خود را سیاستمداری چابک و انعطاف‌پذیر نشان داد تا رضایت آمریکایی‌ها را برای تداوم حکومت خود جلب کند. خود روستو با شاه دیدار داشته و لزوم اصلاحات را به وی یادآور شده بود. در اواخر دهه سی، گروهی از اقتصاددانان ایرانی با گروه مشاورانی که بنیاد فورد سرپرستی آنها را برعهده داشت و به منظور تهیه برنامه‌ای درازمدت برای نوسازی کشور درحال مطالعه بودند، همکاری و همراهی می‌کردند.
  • نگاه دولت پهلوی به توسعه را نیز آن‌طور که در یادداشت‌های علم منعکس است می‌توان به‌رغم دغدغه پیشرفت و توسعه ایران، دیکتاتوری در اجرای توسعه، بلندپروازی‌ها در برنامه‌های توسعه، آرزو و هوس در پیشرفت به جای منطق و حساب، فساد اقتصادی و سیاسی، اتخاذ برنامه و اجرای پروژه‌هایی که از نظر فنی و اقتصادی با اقتصاد ایران سنخیت نداشت، تقدم و اهمیت به برنامه‌ها نظامی، عدم انضباط مالی و بودجه‌ای و عدم شکیبایی در توجه به توصیه کارشناسان برشمرد. عالیخانی وزیر اقتصاد دهه 1340 ایران معتقد است که از سال‌های 1343 و 1344 که رشد اقتصادی بی‌سابقه ایران آغاز شد شاه به سه نکته توجه داشت. 1- پیگیری رشد سریع اقتصادی 2- جلوگیری از تورم 3- برداشتن گام‌های تازه در جهتی که به گمان او در همان راه اصلاحات اجتماعی و توزیع عادلانه در آن بود.…
  • به قلم : ویلیام هالینگبری ترجمه : امیرهوشنگ امینی
  • روح الله حاتمی
    مارتا هلن استوارت (متولد 3 اوت 1941 در نیوجرسی) بازرگان فعال در حوزه خرده‌فروشی، نویسنده، چهره تلویزیونی و مدل سابق آمریکایی است.
  • ویلیام باتلرآگدن (15 ژوئن 1805 در والتون نیویورک-3 اوت 1877 در برونکس) سیاستمدار و مدیر راه‌آهن آمریکایی بود که به‌عنوان نخستین شهردار شیکاگو برگزیده شد. او زمانی ثروتمندترین فرد در شیکاگو محسوب می‌شد. آگدن در نوجوانی در پی درگذشت پدرش، عهده دار رسیدگی به املاک خانوادگی شد و با برادر خود برای افتتاح ساختمانی جدید برای دانشگاه نیویورک همکاری کرد.
  • سیف‌الدین قائم‌مقامی
    اقدامات شرکت ملی نفت نسبت به شناسایی، حفاظت و مراقبت از آثار باستانی جزیره خارک در حد خود از هر جهت درخور تحسین است. اما نتیجه مطالعات، کاوش‌ها، بررسی‌ها و فعالیت‌های پروفسور گیرشمن که به‌صورت جزوه‌ای به نام «ile de kharg» یا «جزیره خارک» در ‌آمده و در بالا ذکر آن گذشت، در بعضی موارد قابل تامل و تعمیق است. پروفسور گیرشمن در جزیره خارک روی دلبستگی شدیدی که گویا به تمدن و فرهنگ یونان داشته، مطالبی از قول مورخان و جغرافی‌نویسان یونانی و رومی نقل کرده که قبول آنها بدون معرفی مدرک دیگر بسیار دشوار است. همچنین راجع به بعضی از آثار باستانی خارک اقداماتی به عمل آورده و عقایدی ابراز داشته که محتاج توضیح و توجیه و ارائه دلیل و برهان از طرف ایشان است.
  • در رژیم‌های سیاسی جهان سوم به‌خاطر ساخت پیچیده قدرت و یک‌جانبه آن، نهادهای رسمی بازتاب سیاست‌ورزی رژیم نیستند بلکه نهادهای غیررسمی که از قدرت و اختیاراتی فوق‌العاده‌ برخوردارند بازتاب معادله قدرت در ساختار سیاسی‌اند. دربار که درون ساخت سلطنت قرار دارد از آن جمله است. این نهاد و نهادهای مشابه آن در ساختارهای سیاسی از جامعه‌شناسی سیاسی خاصی برخوردارند. قدرت واقعی در آن نهفته است. بودجه تخصیصی به آن مشخص نیست و با نهادهای رسمی قدرت در تعارضند. تصمیمات مهم در آنجا گرفته می‌شود و مسوولیت آن بر عهده ساختارهای رسمی است. وزارت دربار در ساختار سیاسی رژیم پهلوی از چنین جایگاهی برخوردار بود. عبدالحسین تیمورتاش و امیراسدالله علم دو تن از وزرای دربار قدرتمندی هستند که اولی بازتاب قدرت و سیاست‌ورزی پهلوی اول و دومی…
  • از سال 1328 با کردها آشنا شده و از همان زمان شیفته کردها و غرب ایران شدم و مطالعه و تحقیقاتم درخصوص فرهنگ کرد و تاریخ غرب ایران شروع شد و اولین کتابم را در این زمینه با همکاری محمدحسین جلیلی از بزرگان کرماشان نوشتم.
  • مشروطه ایرانی، یکی از بزنگاه‌های برخورد تمدن و جامعه ایرانی با سامانه فرهنگی- مدنی غرب و مدرنیته است. این انقلاب با وارد کردن نشانه‌ها، مفاهیم، ایستارها و انگاره‌هایی نو به پهنه اندیشه نخبگان، ذهنیت آنان را دستخوش دگرگونی‌هایی ژرف کرد. انقلاب مشروطه، نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران است؛ برهه‌ای حساس در تاریخ که در طی آن، تحولات جدی، چهره کاملا سنتی جامعه را دگرگون ساخت. یکی از این تحولات، آشنایی ایرانیان و روشنفکران ایرانی با وضعیت زنان در اروپا و تحولات دگرگون‌کننده زندگی زنان ساکن کشورهای پیشرفته بود تا جایی که آنها به فکر افتادند با تغییر وضعیت زنان در جامعه، راه پیشرفت کشور را هموارتر سازند.
  • علی مرادی مراغه ای/ محقق و مورخ
    خدایان سیزیف را محکوم کرده بودند که سنگی را بالای کوه ببرد و او تلاش می‌کرد سنگ را بالای کوه برساند، اما هنوز به میانه کوه نرسیده، سنگ به پایین می‌غلتید و این تلاش دوباره تکرار می‌شد... 120سال پیش «خرنامه»ها، «یک کلمه»ها نوشته شد، همین‌طور شبنامه‌ها، سیاحت‌نامه‌ها و سفرنامه‌های ابراهیم بیک مراغه‌ای و حاج سیاح...تلاش‌ها و جانفشانی‌ها شد شاید ایرانیان، آن قطعه سنگ را به بالای کوه برسانند. ایرانیان برعلیه این تفکر سنتی که انسان را مهجور و دارای صغر عقلی و در نتیجه نیازمند چوپان و قیم می‌دانسته عصیان کردند، می‌خواستند دیگر رعیت نباشند، بلکه شهروند باشند و بندهای هزاران ساله اربابان خود را بگسلند. آن اقلیت ایرانیان، به دنبال این اندیشه جدید بودند که انسان با تولد خود، دارای حقوق طبیعی می‌شود و هر قدرتی که بر فراز…