شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • دوران صدارت امیرکبیر برگ تازه‌ای از اصلاحات و تغییرات را در تاریخ معاصر ایران گشود. فارغ از اصلاحات سیاسی و دیوانی در باب ترویج صنایع، امیر معتقد بود که صنایع جدید اروپا را باید با احداث کارخانه‌‌هایی در خود ایران رواج داد و به عبارت دیگر احتیاجات مادی جدید را که از لوازم تازه تمدن اروپا است، در داخل کشور بسازند و از اولویت‌های امیر در سیاست‌های اقتصادی حمایت از صنایع و تولیدات داخلی بود. وی کارخانه‌های متعدد مانند شکرسازی، بلورسازی، ریسمان‌ریسی، چلواربافی و چندین کارخانه دیگر احداث کرد.
  • به نظرم یک فراز مهم دهه ۴۰ تشکیل وزارت اقتصاد و بعد گماردن دکتر علینقی عالیخانی در راس این وزارتخانه است. ظاهرا در ابتدای دهه ۴۰ رکودی گسترده در اقتصاد ایران حاکم بود. اینکه این رکود از چه زمانی و به چه دلیل شروع شد، از چه جنسی بود و چه زمانی مشاهده و درک شد می‌تواند موضوع تحقیق دیگری باشد. اما این رکود گسترده بود.
  • امکان ثبت تصاویر عینی و دسترسی به عکاسی، موجب شد که عکس به مثابه شاهد و اسناد تصویری مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب واقع‌گرایی عکاسی مبنایی برای شناسایی مجرمین شد و عکس به ابزاری کاربردی برای پلیس جنایی مبدل شد. اولین عکس پلیس از مجرم در بروکسل و به سال 1843م تهیه شد. در همان ایام روش عکسبرداری از مجرمین برای تشخیص هویت، در پاریس نیز معمول شد اما از آنجایی که این عکس‌ها توسط هنرمندان برداشته می‌شد، عکس‌های یاد شده، بیشتر جنبه هنری داشت و به‌دلیل وضوح، کاربرد چندانی در شناسایی چهره مجرمین نداشت.
  • محمدعلی‌شاه قاجار که پس از فتح تهران به‌دست مشروطه‌خواهان به روسیه پناهنده شده بود، 26 تیرماه ۱۲۹۰ ش به ایران بازگشت.
  • 17 جولای سال 1815، ناپلئون بناپارت 29 روز پس از شکست نیروهایش در «واترلو» در بلژیک خود را رسما تسلیم انگلیسی‌ها کرد.
  • هفدهم و هجدهم جولای سال 1945 اطلاعات بیشتری درباره نخستین آزمایش اتمی آمریکا که دو روز پیش از آن در یکی از صحاری ایالت نیومکزیکو انجام شده بود، انتشار یافت. آمریکا تا انجام این آزمایش، برای مسلح کردن خود به سلاح اتمی با کمک دانشمندان اروپایی فیزیک، به پول آن زمان دو میلیارد دلار هزینه کرده بود. متعاقب همین آزمایش، ترومن رئیس‌جمهوری وقت آمریکا اخطار شدید خود را برای دولت ژاپن فرستاد و 21 روز بعد دستور بمباران اتمی ژاپن را صادر کرد.
  • 17 جولای سال 1973 در پی یک کودتای نظامی به رهبری سردار محمد داوودخان، سلطنت 40 ساله محمد ظاهر شاه پایان یافت.
  • اشاره: آنچه می‌خوانید راپرت محرمانه به ناصرالدین شاه درباره اوضاع سفارتخانه‌ها است که از کتاب «یکصد سند تاریخی»، گردآوری ابراهیم صفایی، برداشت شده است:
  • نوسازی در عدلیه زنجان اگرچه سال قبل از تاجگذاری رسمی رضاشاه صورت گرفت ولی از آنجا که عامل اجرایی آن احمد کسروی بود و نامبرده یکی از تئوری‌پردازان نوسازی در دوره پهلوی محسوب می‌شد، به‌خوبی می‌توان همسویی چنین اصلاحاتی را با خواسته‌های رضاخان حدس زد.
  • عصر پهلوی اول، به لحاظ شکل کلی نظام آموزشی و مقاطع تحصیلی وام‌دار دوره قاجاریه است؛ بدین معنا که نظام آموزشی ایران متاثر از نظام آموزشی فرانسه بود و این الگوپذیری به مرور در دوره قاجار، صورت عملی به خود گرفت. مقاطع تحصیلی شامل دبستان و دبیرستان بود. در این دوره، با توجه به افزایش مدارس به‌ویژه توسعه و گسترش مقطع ابتدایی در دستور کار دولت قرار گرفت؛ هرچند که مسوولان از افزایش سهم مقاطع دیگر غافل نماندند. استدلال اندیشه‌گران در اهمیت دادن به تعلیمات ابتدایی به‌عنوان تاثیرگذارترین مقطع، موجب شد بیشترین تعداد مدارس در مقطع ابتدایی تاسیس شود.