شماره روزنامه ۵۹۸۹
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • مذهب یکی از مؤلفه‌های مهم در رویکرد توسعه‌طلبانه اروپا نسبت به شرق بوده است. سرآغاز ورود مبشران مسیحی انگلیسی در دوران قاجار هنری مارتین (۱۸۱۱م/ ۱۲۲۶ه ق) بود. وی با پیوستن به انجمن تبلیغی کلیسا از طریق کمپانی هند شرقی وارد ایران شد. از جمله اقدامات وی ترجمه عهد جدید به فارسی و تقدیم آن به فتحعلی شاه و نیز مباحثات پردامنه و بحث انگیز او با علمای شیراز، تهران و برخی از ایالات دیگر بود.
  • اگرچه طبقه متوسط سنتى در ابتدا هویتى اجتماعى-اقتصادى داشته و نیروى سیاسى فراگیر به حساب نمى‌آمد اما از اوایل قرن بیستم به بعد این طبقه به صورت نیرویى گسترده و فراگیر در آمد و براى نخستین بار به شخصیت مشترک سیاسى خود آگاهى یافت. از سوى دیگر، روشنفکران یا منورالفکرهاى ایرانى به عنوان نمایندگان طبقه متوسط جدید در توصیف خود نوشتند: آراى اندیشمندان غربى به آنها آموخته است تاریخ سیر مداوم پیشرفت بشر است. همچنین غرب آنها را اقناع کرده بود که پیشرفت انسان لازم و قابل حصول است، مشروط بر آنکه سه زنجیر استبداد سلطنتى، تعصب و امپریالیسم بیگانه را بگسلند.
  • روح‌اله حاتمی: یان جیمز آلستی، مایاشناس بریتانیایی بود که اکتشافات وی از آثار و مخروبه‌های به جا مانده از تمدن مایا در جنگل‌های مکزیک، گواتمالا و برزیل به انتشار کتاب «نوشته‌های کتیبه‌های هیروگلیفی تمدن مایا» از سوی موزه پیبادیِ دانشگاه هاروارد کمک شایانی کرد. وی همچنین زندگی‌نامه یکی از پیشگامان اولیه شناخت تمدن مایا در قرن نوزدهم به نام آلفرد مادسلی را منتشر کرد. او در 12 نوامبر 1923 در سافوک انگلیای شرقی انگلستان به دنیا آمد. پدرش لرد آلستیر گراهام بود و برخی از اعضای خانواده‌اش در کار انتشارات بودند. گراهام در 1942 وارد کالج تثلیث کمبریج شد تا در آنجا فیزیک بخواند اما یک سال بعد در نیروی دریایی سلطنتی نام نوشت و در دوران جنگ جهانی دوم در پژوهش‌های مرتبط با رادار و توسعه آن فعالیت کرد. پس از جنگ مطالعات…
  • آبراهام فلکسنر آموزگار آمریکایی بود که به دلیل نقشی که در اصلاحات آموزش پزشکی و عالی در آمریکا و کانادا در قرن بیستم داشت، شناخته می‌شود. وی در 13 نوامبر 1866 در لوی ویل کنتاکی در یک خانواده مهاجر به دنیا آمد و در 1886 در ادبیات کلاسیک از دانشگاه جان هاپکینز فارغ التحصیل شد. با آنکه در 1905 کوشید در دانشگاه‌های هاروارد و برلین روان‌شناسی بخواند اما در نهایت نتوانست در هیچ یک از این دو نهاد تحصیلات خود را به پایان ببرد.
  • ساخت راه‌‌‌آهن آمل-محمودآباد را باید دومین تلاش بخش خصوصی ایران در دوره قاجار در حوزه حمل‌ونقل ریلی دانست. کوششی که به واسطه سلطه و دخالت بیگانگان و منفعت‌‌‌طلبی شاه و قدرتمندان محلی به سرانجام نرسید.