شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • قرارداد سن پترزبورگ که بر اساس آن ایران به سه منطقه تحت نفوذ انگلیس و روسیه و منطقه بی‌طرف تقسیم شد، ۸ شهریور سال ۱۲۸۶شمسی (برابر با ۱۹۰۷ میلادی) میان امپراتوری روسیه و امپراتوری بریتانیا امضا شد. این قرارداد با پاسخ تند مجلس شورای ملی رو‌به‌رو شد. مردم تهران نیز 17 اسفند 1296 در میدان توپخانه علیه این قرارداد دست به اعتراض زدند. اما با وجود اعتراضات مردم و مجلس شورای ملی به این قرارداد، مواد آن عملا اجرا می‌شد و در زمان جنگ جهانی اول به بهانه جنگ با عثمانی، مناطقی از ایران مدتی به اشغال روسیه و بریتانیا درآمد. پس از انقلاب اکتبر، در ۲۷دی ۱۲۹۶خورشیدی (۱۹۱۸ میلادی) این قرارداد و قراردادهای ترکمانچای و گلستان به فرمان ولادیمیر لنین ملغی شد.
  • در اوایل دهه 50 طرحی برای همسانی تولید البسه ارزان قیمت کارگران از سوی سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و با حمایت دولت در ایران اجرا شد. با توجه به آزمایشی بودن طرح، تصمیم بر آن بود از سرمایه‌گذاری کلان جلوگیری شود. کارگاه‌های تولیدی نسبتا کوچکی در مناطق مختلف کشور و با مشارکت مردم محلی ایجاد شد. دختران و بانوان نیز با فعالیت در این کارگاه‌ها به تامین مخارج خانواده کمک می‌کردند. این طرح در شهرستان‌ها پایه‌گذاری شد.
  • مهم‌ترین توافقی که در اسفندماه 1350 در تهران بین صدراعظم آلمان و دولت ایران انجام گرفت مربوط به نفت بود، بین ایران و آلمان از چند سال قبل به‌خصوص از زمانی‌که نخست‌وزیر ایران به آلمان سفر کرده بود، مذاکراتی جریان داشت که هیچ‌وقت به نقطه پایان نرسیده بود. این مذاکرات طولانی سرانجام تصویر روشنی به خود گرفت و مساله نفت در دو طرح موردقبول طرفین قرار گرفت. طرح اول فروش نفت به آلمان و طرح دوم مشارکت ایران و آلمان در صنعت و بازرگانی نفت بود.
  • روح‌اله‌حاتمی: شو شیاک (Xu Xiake) سفرنامه‌نویس (travel writer) و کاوشگر چینی از سلسله مینگ در قرن هفدهم میلادی بود که بیش از هر چیز به دلیل نگارش رساله‌های جغرافیایی زبانزد شده است و از شجاعت و فروتنی او در تاریخ چین به نیکی یاد می‌شود. شیاک بیش از 30 سال در سراسر چین سفر کرد و شرح سفرهای خود را به شکل مبسوط به نگارش درآورد. سفرنویسی‌های وی پس از مرگش در کتاب «شرح اسفار شو شیاک» گرد آمد. سبک نگارش شیاک در ذیل سنت «ادبیات سفرنامه‌نویسی» چین قرار می‌گیرد که در آن با استفاده از سبک‌های روایی و نثرنویسی تجارب سفرهای فرد به تحریر درمی‌آید.
  • جان جوزف ایگناسی لوکاشویچ (Jan Józef Ignacy Łukasiewicz) داروساز، مهندس، بازرگان، مخترع و نیکوکار لهستانی بود که در سال 1856 نخستین پالایشگاه مدرن نفت جهان را ساخت. او توانست نحوه جداسازی نفت چراغ (سفید) از نفت خام را کشف کرده و پس از آن چراغ نفتی مدرن (1853) را اختراع کند. ووکاشویچ در 1853 نخستین چراغ خیابانی مدرن و یک سال بعد نخستین چاه نفت مدرن را به جهان شناساند.