شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در ماموریت دوم، آرتور میلسپو همان مستشار آمریکایی دوره اول نیست و زمانه نیز همان زمانه و هنگامه دوران نخست محسوب نمی‌شود. رضاشاه که دیکتاتوری خودکامه و یکه‌تاز بود از سلطنت ساقط شده و نیروی شاهی در اختیار ولی‌عهد جوان و بی‌تجربه وی قرار گرفته است. نخبگان فارغ‌ از فضای سرکوب و اختناق رضاشاهی فرصت بروز یافته‌اند و از هر فرصتی برای عرض اندام‌های تنش‌جویانه بهره می‌گیرند. ایران در اشغال متفقین است و آمریکا نیز به‌عنوان زاویه و ضلع سوم قدرت وارد عرصه سیاست در ایران شده است.
  • در سال ۱۲۳۶ هـ.ق در عهد فتحعلی شاه قاجار به‌طور بی‌سابقه‌ای وبا در ایران گسترش یافت. در خلیج فارس روزی هزار و ۵۰۰ نفر را می‌کشت و چون به ناچار اجساد را به دریا می‌ریختند، بیماری شدت کرد. در بحرین 4 هزار نفر یعنی دوسوم جمعیت را گرفت. پس به شیراز رسید و از جمعیت 40 هزار نفری شیراز، دو سوم اهالی را نابود کرد. این وبا از شیراز به مرکز ایران رسید و در سراسر مملکت بیش از 100 هزار نفر تلفات داشت.
  • سرلشکر سر جان مَلکُم (۲ مه ۱۷۶۹ – ۳۰ مه ۱۸۳۳) افسر اسکاتلندی کمپانی هند‌شرقی، دیپلمات، تاریخدان و سیاست‌مدار بود. او در سال‌های آغازین قرن نوزدهم بارها از سوی کمپانی برای بستن پیمان‌نامه‌های سیاسی و بازرگانی به دربار قاجار فرستاده شد.
  • «ایرانیان بی‌تردید از لحاظ رفتار ظاهری پاریسی‌های مشرق‌زمین‌اند. در حالی که رفتار عثمانی‌ها نسبت به خارجی‌ها و مسیحیان، غیرمودبانه و توهین‌آمیز است، رفتار ایرانیان مایه فخر بیشتر ملل متمدن است: ایرانیان مردمانی مهربان، مودب، متمدن و نسبت به بیگانگان دارای روحیه‌ای همراه و مساعدند؛ تحت‌تاثیر تعصبات مذهبی که تمام ملل دیگر مسلمان به آن دچارند، قرار نمی‌گیرند.
  • در سال‌های اخیر اتفاقاتی در داخل و خارج ایران رخ داده است و ما ناچار هستیم که بار دیگر، درباره ایران بحث کنیم که چرا ایران نیازمند یک «نظریه» است؛ برای اینکه بفهمیم این اتفاقات چیست. بحث من در اینجا نه تاریخی، نه فرهنگی و نه سیاسی است، بلکه یک بحث «استراتژیک» است. دو اتفاق در حال افتادن است؛ یکی در داخل کشور و دیگری در بیرون مرزهای سیاسی ایران است. مرزهای سیاسی ما ایران کوچکی که همان ایران سیاسی است که در کنار آن ایران فرهنگی قرار دارد.