شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در دوره پهلوی ‌اول، دستگاه اداری و ارتش براساس الگوهای غربی سازمان یافتند و الگوی اقتصاد ارشادی و ملی آلمان سرمشق قرار گرفت و صنعتی‌شدن کشور و حمایت از صنایع داخلی، هدف اصلی برنامه‌های دولتی تعریف شدند. توجه ویژه‌ای نیز به صنایع وطنی شد و تبلیغات بسیاری برای معرفی کالاهای ایرانی انجام شدند. این کار، حمایتی از صنایع ماشینی نوپا برای کمک به توسعه بیشتر آنها بود (بهنام، 1375: 58و59).

  • بحران اقتصادی اواخر دهه 1330، به‌مثابه احتمالا نخستین رکود درون‌زا در تاریخ معاصر اقتصاد ایران، نشان داد که برنامه‌ریزی عمرانی، تنها در قالب تحولات کمی و سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی ممکن نیست و بدون یک نظام برنامه‌ریزی «جامع» اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نمی‌توان به رشد‌های اقتصادی بالا تداوم داد. با وجود رشد اقتصادی خوب و سرمایه‌گذاری مداوم دولت در حوزه‌های زیربنایی و نیز تداوم رشد در حوزه‌های کلان، بحران تقاضا برای نخستین بار در اقتصاد ایران ظاهر شد. مثلا تعداد شرکت‌های تازه‌تاسیس داخلی و خارجی از 680 شرکت در سال 1338 به 405 شرکت تا سال 1340 کاهش یافت. در همین مدت شمار شرکت‌های منحل شده از 198 شرکت به 307 شرکت رسید. شمار معاملات انجام شده در دفاتر رسمی تهران نیز از 305 به 269 رسید.‌

  • 12 آذرماه ۱۳۵۸ متن قانون‌اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب مجلس خبرگان قانون‌اساسی به همه‌پرسی عمومی گذاشته شد. بنا به آماری که از طرف نهادهای دولتی اعلام شد در این رفراندوم بیش از ۷۵ درصد مردم، معادل ۹۵ درصد شرکت‌کنندگان در رفراندوم به متن پیشنهادی رای مثبت دادند. برخی مسوولان بعد از رفراندوم اعلام کردند نتیجه همه‌پرسی قانون‌اساسی با همه‌پرسی جمهوری اسلامی در فروردین ماه ۱۳۵۸ از نظر درصد منفی و مثبت تقریبا برابر بود و تنها افت در تعداد آرا داشت که آن هم به علت عدم شرکت چند گروه سیاسی در رفراندوم بود.

  • دکتر مصدق در جلسه نهم آذرماه 1332 محکمه نظامی تهران گفت: «طراحان خارجی ـ داخلی نقشه کودتا (28 مرداد) قبلا از شاه یک «ورقه سفید امضا» گرفته بودند. آنان بعدا و در تاریخ معین که مورد نظرشان بود آن ورقه را پر کردند و نام «فضل‌الله زاهدی» را در آن نوشتند و به‌عنوان نخست وزیر معرفی کردند و ورقه از پیش امضا شده را فرمان شاه خواندند؛ حال آنکه طبق قانون‌اساسی وقت، نخست مجلس باید به نخست وزیری یک فرد ابراز تمایل کند تا شاه وی را منصوب و فرمان صادر کند و مجلس هنگامی می‌تواند به فردی ابراز تمایل کند که نخست وزیر قبلی کناره‌گیری کند یا با رای عدم اعتماد بر کنار شده باشد. پس عمل توطئه‌گران یک کودتا بود که به خانه او حمله آوردند و نخستین کاری را که کردند شکستن گاو صندوق (آرشیو شخصی) او بود تا آن ورقه را بربایند که سرهنگ…

  • اصول سیاست خارجی از نگاه نماینـدگان مشـروطه عبارتنـد از: حفـظ روابـط بین‌الملل، برقراری روابط با دول همجوار (روابـط منطقـه‌ای)، نزاکـت بین‌الملل و حسن روابط با دول متحابّه (دوست). از نگاه نمایندگان، عالی‌ترین نـوع سیاسـت خـارجی، کنفرانس و صلح عمومی است و درجه نازل آن، قطع روابط و جنگ اسـت.

  • دولت سیدضیا فقط 90 روز دوام داشت. 10 روز بعد از آن، قوام‌السلطنه فهرست هیات دولت خود را اعلام می‌کند. در بین آنان نام رضاخان، به‌عنوان وزیر جنگ و دکتر مصدق، در مقام وزیر مالیه به چشم می‌خورد. مجلس چهارم افتتاح می‌شود و دولت احمد قوام با اشاره به اهمیت و لزوم «توسعه قوای نظامی» و متحدالشکل کردن آن، برنامه اصلاحاتی خود را چنین اعلام می‌کند: «اول، توجه به رفاه طبقه سوم و رفع بیکاری و اصلاح حال زارع و توجه به بهبود امر فلاحت. دوم، به راه انداختن بانک استقراضی (بانکی که دولت شوروی آن را با کلیه محاسباتش به موجب معاهده به ایران واگذار کرده بود) و کلیه شعب آن در مرکز و ایالات به‌عنوان بانک دولتی ایران و تهیه سرمایه از منابع داخلی. سوم، به‌کار انداختن معادن و سایر منابع ثروت به‌وسیله تاسیس شرکت‌ها و تحصیل کار برای…

جستجوی پیشرفته