آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
تاثیر سازمانی «رانت»
وزارت اقتصاد در فوریه سال 1963 ایجاد شد. وزارت جدید با نخستین وزیر خود-یعنی، علینقی عالیخانی- قدرت زیادی پیدا کرد. روبهرو شدن با اعتراضات سیاسی در اوایل دهه 1960 محمدرضا پهلوی را علاقهمند کرد که به ابتکارات اقتصادی جدیدش آهنگ ملیگرایی بدهد؛ زیرا این احساس بهطور گسترده وجود داشت که شاه اصلاحات ارضی را بهوسیله ایالاتمتحده آمریکا انجام دهد. همچنین، سازمان برنامهریزی که بر سرمایهگذاران نظارت میکرد، بهشدت به یک گروه از مشاوران آمریکایی وابسته بود؛ بنابراین شاه چنین تصمیم گرفت که صنعتی شدن نباید با مسوولیت تکنوکراتهای تحصیلکرده آمریکایی باشد. جستوجو برای یافتن یک نامزد مناسب، رهبران سیاسی را به سوی علینقی عالیخانی که تحصیلکرده فرانسه بود، رهنمون شد. عالیخانی با رفتار پیشبینیناپذیر خود توانست… -
شتاب موج مصرف در دهه 1330
در فاصله سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۶ میانگین سالانه درآمد ارزی ایران بالغ بر ۱۷ درصد درآمد ملی آن بوده است. از نظر اقتصاددانان توسعه، این باید به منزله راه رسیدن به بهشت دنیوی تلقی شود، زیرا به گفته آنان مانع اصلی پیشرفت سریع اقتصادی کمبود سرمایه داخلی و ارز خارجی است. آنها معتقدند پسانداز و درآمد ارزی در حدود ۱۲ درصد درآمد ملی باید برای رشد و توسعه اقتصادی بیوقفه کفایت کند، آنها میآموزانند که مشکل کشورهای توسعهنیافته فقر بسیار آنهاست، به حدی که قادر به انباشت داخلی و فروش خارجی بخش معتدلی از تولید ملی خود نیستند و این از رشد و پیشرفت مستمر آنها جلوگیری میکند و بالاخره آنها بر پایه این احکام از سرمایهگذاری و کمک خارجی طرفداری میکنند. -
استخدام متخصص آمار از آمریکا
اشاره: آنچه از نظرتان میگذرد گزارش کمیسیون امورخارجه درباره استخدام ریچارد کلینتون بروئر تبعه دولت آمریکا برای امور سرشماری و آمار است که در جلسه مورخ 11 آذرماه 1335 نوزدهمین دوره مجلس شورای ملی قرائت شده و موافقان و مخالفان نظر خود را ابراز کردهاند: -
گفتهها
دو برداشت نادرست در مورد انقلاب مشروطیت وجود دارد؛ یکی اینکه خیلی از تحلیلگران انقلاب مشروطه را در بعد سیاسی آن خلاصه میکنند و آرمان مشروطه را دموکراسی معرفی میکنند. برداشت اشتباه دیگری که وجود دارد این است که بسیار شنیده شده که انقلاب مشروطیت شکست خورده است. برای همین است که زیاد میشنویم که ایرانیان ۱۱۰ سال است برای دموکراسی تلاش میکنند درحالیکه انقلاب مشروطیت یکی از ابعادش سیاسی و یکی از جنبههای بعد سیاسی آن هم دموکراسیخواهی بود. -
قرارداد وثوقالدوله، همسویی منافع ایران و انگلیس
اشاره: آنچه میخوانید ادامه گفتوگو با دکتر موسی غنینژاد است که در روز یکشنبه سوم آذرماه سالجاری با عنوان «ایدئولوژی ناتوانی بخشخصوصی» در همین صفحه منتشر شد. دوران جدید ایران از نظر سیاسی با «مشروطه» آغاز میشود؛ ولی آشفتگیهای سیاسی که بعد از مشروطه بهوجود میآید و در ادامه نیروهای گریز از مرکزی که بعد از مشروطه شکل میگیرند، خطر فروپاشی سیاسی جامعه ایران و حاکمیت ملی را تقویت میکند و باعث میشود که شخصیتی مانند رضاخان سرکار بیاید. -
اصلاحات ناگزیر ناصرالدینشاه
ناصرالدینشاه در اواخر حکومتش ناگزیر از انجام دادن یک سلسله اصلاحات بود و وزارتخانههای داخله، معارف، مالیه و... را تشکیل داد، اما او بهزودی از پیگیری اصلاحات منصرف شد.