شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • اشاره: دکتر فریدون مجلسی، دانش‌آموخته رشته حقوق و علوم سیاسی و از دیپلمات‌های اسبق ایران و نویسنده کتاب «چهره‌ها» است. او در نشست مشروطیت که 14 مرداد 1398 در خانه اندیشمندان علوم‌انسانی برگزار شد درخصوص موضوع «حکومت قانون» به سخنرانی پرداخت که بخشی از متن آن را در اینجا می‌خوانید:

  • میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی یکی از مهم‏ترین روشنفکران عصر قاجار است. اهمیت اندیشه‏های میرزا عبدالرحیم، در مفاهیمی است که در نوشته‏هایش به کار می‏برد. آزادی، قانون و ناسیونالیسم، مهم‏ترین مفاهیمی هستند که اساس اندیشه او را تشکیل می‏دهند. این سه مفهوم هنوز هم از اصلی‏ترین مفاهیمی هستند که در جامعه ایرانی بر سرشان توافق وجود ندارد و همه از آن دم می‏زنند و به راستی تعریفی از آن برای زمانه خود ارائه نشده است؛ ولی می‏توان گفت نخستین تلاش‏های در خور توجه برای تعریف مفاهیمی اساسی چون «آزادی» و «قانون» را باید در نوشته‏های میرزا عبدالرحیم طالبوف یافت که با روشن‏بینی و تلاش عمیقی سعی در ارائه درک درستی از این مفاهیم دارد، اگرچه ممکن است در برخی موارد به خطا رفته باشد، ولی، باید توجه داشت که در روزگاری که کمتر…

  • جنبش مشروطه ایران یکی از نخستین خیزش‌های مردم سرزمین‌های شرق در راه ایجاد اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و تغییر مناسبات حاکم بر کشور بود. منافع استعماری انگلیس در ایران و دیگر کشورهای منطقه ایجاب می‌کرد که تحولات ایران را که به‌صورت جنبش مشروطه‌خواهی بروز کرده بود، با دقت زیرنظر داشته و مورد بررسی قرار داده و تا حد ممکن به این حرکت در راستای منافع خویش، سمت و سو دهند. روزنامه‌های انگلیسی «تایمز» و «دیلی‌گرافیک» نیز با نوشتن مقالاتی به بازنمایی و تحلیل رخدادهای ایران می‌پرداختند که در اینجا به گوشه‌ای از مطالب آنها اشاره خواهد شد.

  • در بررسی چرایی مخالفت شیخ‌فضل‌‌الله نوری با مشروطیت، شماری از پژوهشگران تلاش کرده تا بر مبانی مشترک فقهی و نظری شیخ و علمای مقیم نجف که طرفدار مشروطه بودند، تاکید گذارند و از کنار بعضی اختلافات در نحوه برداشت‌ها از این منابع مشترک اندیشه درگذرند.

  • عبدالمهدی رجائی / اصفهان‌شناس و محقق
    درباره فضای آزادی که پس از مشروطه در اصفهان برقرار شد باید بگوییم اصفهان آن عصر از فضای فرهنگی بسیار غنی‌ای برخوردار بود. چنان‌که در مشروطه اول در این شهر 10 هفته‌نامه (الجناب، انجمن مقدس ملی اصفهان، جهاد اکبر، فرج بعد از شدت که به انجمن بلدیه اصفهان تغییر نام داد، انجمن بلدیه، اصفهان، نقش‌جهان، نامه حقیقت، ناقور و گنجینه‌انصار) منتشر می‌شدند. در مشروطه دوم، دوره‌ای که بعد از فتح شهر آغاز می‌شود، نیز 7 هفته‌نامه (زاینده‌رود، انجمن‌اصفهان، جهاداکبر، عروه‌الوثقی، ناقور، کشکول و پروانه) به چاپ می‌رسیدند. این هفته‌نامه‌ها بعضی عمری کوتاه و بعضی عمری چند ساله داشتند. اما تاثیر آنها چندان بود که پیام مشروطیت از زبان و قلم صاحبان فکر روی کاغذ آمده و به گوش و ذهن جامعه مخاطب برسد.

جستجوی پیشرفته