شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در آستانه انقلاب مشروطه، نظام زمین‌داری در جهت رشد املاک خصوصی و اربابی پیش رفت. سوال اینجاست که انقلاب مشروطه چه تاثیری بر این روند گذاشته است؟ در این خصوص، ترکیب طبقاتی نمایندگان مجلس اول (۱۹۰۶ تا 1908 م) و ماهیت مذاکرات آنان می‌تواند رویکرد دولت مشروطه را به مساله زمین‌داری آشکار کند.
  • دکتر محمدمهدی مرادی خلج /دانشیار و عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه شیراز
    تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفرالدین شاه از جمله نتیجه‌های انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادر شده در تشکیل آن (14 جمادی الثانی 1324) نام ویژه‌ای نداشت در فرمان بعدی(یعنی 16 جمادی الثانی) عنوان «مجلس شورای اسلامی» یافت و در آخرین فرمان که به فاصله چهار روز از نخستین آنها صادر شد، «مجلس شورای ملی» نام گرفت. انگیزه‌های سیاسی ناشی از بدبینی مشروطه‌خواهان به دولتمردان از یک‌سو و ترس از تنگ‌نظران به سبب مصادره به مطلوب نام مجلس که به نادیده گرفتن حقوق ملت و آزادی آنها می‌انجامید از سوی دیگر، نشان از علت تبدیل فرمان‌ها و نام‌گذاری‌های مختلف آن دارد. به نظر می‌رسد برای فهم دلیل تبدیل نام مجلس باید به هویت شناسی نیروهای موثر در رویدادهای انقلاب مشروطیت پرداخت و با شناخت میزان…
  • جمشید آموزگار 16 مردادماه 1356 به مقام نخست‌وزیری منصوب شد و به این ترتیب سیزده سال نخست‌وزیری امیرعباس هویدا پایان یافت. آموزگار مهندس و اقتصاددان بود. او پیش از نخست‌وزیری سمت‌هایی چون وزیر کار، کشاورزی، وزیر کشور، بهداری، کارشناس بانک جهانی (رئیس مجمع سالانه این بانک در سال ۱۳۴۶) و صندوق بین‌المللی پول و رئیس دوره‌ای اوپک را در کارنامه خود داشت.
  • هنری کارتیه برسون، عکاس بزرگ فرانسوی 3 اوت 2004 در سن 96 سالگی چشم بر جهان فروبست.
  • دولت رضاشاه، از آنجا که «نهادهای مدنی استواری نداشت» (آبراهامیان، 1377: 186) به موازات تلاش در نوسازی ساختار اداری، نیازمند رجوع به عناصری فرهنگی بود که با تکیه بر آنها، بتواند مبانی لازم را برای ایجاد اعتبار فراهم کند. این امر، در چارچوب رجوع به گذشته ایران باستان صورت وقوع یافت.بخشی از این روند، غیرارادی بود و می‌توان آن را نوعی واکنش انسان ایرانی به دگرگونی‌هایی دانست که مدرنیته به بار آورده بود؛ اما بخش عمده‌ای از آن، ارادی بود و کاملا همسو با تدابیر دولت در سامان دادن به قلمرو سیاست و با انگیزه کسب وجاهت و مشروعیت اقتباس می‌شد.
  • از فردای انتشار دست‌خط شاه، گفت‌وگو درباره ماهیت مجلس وعده شده آغاز شد. تاریخ‌نگاران و خاطره‌نویسان انقلاب مشروطه که بعدها خاطراتشان را در این‌باره نوشته‌اند، این فرمان را به شکل‌های متفاوتی معنا کرده‌اند.