شماره روزنامه ۵۹۸۶
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • عبدالمهدی رجائی (- 1350)، محقق و پژوهشگر و دارای دکترای تاریخ محلی است. او صاحب چند جلد کتاب ارزشمند در زمینه تاریخ اجتماعی و اقتصادی دوران مشروطه و پهلوی و نیز مولف ده‌ها مقاله علمی درباره تاریخ محلی است. موضوع پایان‌نامه ارشد او در دانشگاه تهران «مشکلات اقتصادی ایران از نگاه روزنامه اختر» بوده. موضوع پایان‌نامه دکترایش نیز «تحلیل وضعیت نساجی در تحولات شهری اصفهان (1342- 1300ش). از جمله آثار او می‌توان به این عناوین اشاره کرد: تاریخ اجتماعی اصفهان در عصر ظل‌السلطان (از نگاه روزنامه فرهنگ اصفهان)، تاریخ مشروطیت اصفهان، اصفهان از انقلاب مشروطه تا جنگ جهانی اول (گزیده جراید)، تحولات عمران و مدیریت شهری اصفهان در دوره پهلوی اول (20-1300)، شهرنگاری‌های عصر قاجار و «تاریخ نساجی اصفهان.» با او در زمینه چگونگی…

  • در کتاب «صنایع کهن در دوره قاجار» نوشته ویلم فلور، با علیرضا بهارلو، هشت حوزه مختلف از صنایع کهن ایران در عصر قاجاریه با تکیه بر مواردی چون جایگاه قرارگیری، فناوری‌های به‌کار رفته و انواع تولیدات نهایی آنها بررسی شده است. مطالب اثر در 9 فصل تدوین شده و وضعیت هریک از صنایع منتخب در حوالی سال ۱۸۰۰ و تحولات آنها در ادامه قرن به تفصیل بیان شده است.

  • قرارداد هوایی و نظامی ایران و انگلیس اوایل مردادماه ۱۳۵۰ش منعقد شد. یکی از موارد این قرارداد خرید هواپیماهای جنگی و نیز توافق بر سر خرید هزار و ۵۰۰ تانک چیفتن بود. ایران در سال ۱۹۷۶، مبلغی بالغ بر یک میلیارد دلار برای این تانک‌ها پرداخت کرد.در فاصله سه سال بعد از امضای قرارداد، بریتانیا حدود ۱۵۰ تانک به ایران تحویل داد؛ اما پس از انقلاب اسلامی تحویل باقی تانک‌ها متوقف شد. براساس اسناد دادگاه، در ششم فوریه سال ۱۹۷۹ (۱۷ بهمن ۵۷) این قرارداد لغو شده است و از آن زمان دو کشور بر سر مبلغ باقی‌مانده در این قرارداد اختلاف نظر دارند.

  • دوره پانزدهم مجلس شورای ملی در ۲۵ تیر ۱۳۲۶ بازگشایی شد و در ۶ مرداد ۱۳۲۸ به پایان رسید. نخستین جلسه رسمی این دوره مجلس نیز در روز ۶ مرداد ۱۳۲۶ برگزار شد.ریاست مجلس پانزدهم در دست رضا حکمت بود.

  • شاه‌سلیمان (تولد ۱۰۲۶ - مرگ ۸ مرداد ۱۰۷۳ ه.ش) با نام قبلی شاه‌صفی دوم، فرزند ارشد شاه عباس دوم و پادشاه صفوی بین سال‌های ۱۰۴۵ تا ۱۰۷۳ بود. در سال‌های نخست سلطنت شاه صفی دوم اوضاع کشور به‌شدت رو به آشفتگی گذاشت. نان نایاب و ارزاق عمومی گران شد. قبایل شرق دریای خزر سر به شورش نهادند؛ از جمله قزاقان از طریق دریا به ایران حمله کردند و ضمن کشتار مردم و اشغال بخشی از کشور، کاخ فرح‌آباد را به آتش کشیدند.

  • «کهن‌مردمان، پیامد هر واقعه را که روی زمین در اجتماع ایشان رخ می‌داد نتیجه تاثیر موقعیت کواکب به هنگام رخداد می‌دانستند. مثلا اگر فردی به شاهی برگزیده می‌شد، لازم بود در وقتی تاج‌گذاری کند که اجرام فلکی در وضعیت موافق این تاج‌گذاری باشند، تا این پادشاهی جدید، لااقل برای آن شاه مبارک و میمون باشد. کتاب «المسائل» نوشته ابویوسف یعقوب‌بن علی‌القرشی‌القصرانی به تاج‌گذاری خسرو انوشیروان اشاره کرده است.

  • سید لاری سلاطین قاجار را به‌دلیل منشأ غیر الهی داشتن نامشروع می‌دانست و با بیانی قاطع بر انحلال رژیم سلطنتی قاجار این چنین فتوا داد: «واجب است تبدیل سلطنت امویه قاجاریه به دولت حقه اسلامیه.» بنابراین هرچند سید لاری و دیگر علمای مشروطه‌خواه همگی در جهت حفظ بیضه اسلام گام بر می‌داشتند، اما تفاوت‌های اساسی بین آنها وجود داشت. سید لاری در راستای تشکیل مجلس شورای اسلامی گام بر می‌داشت که ریاست آن را فقیه جامع‌الشرایط عهده‌دار باشد.

  • فرقه «اجتماعیون عامّه»، که در شهرهای گوناگون از جمله تبریز و رشت شعبه داشت، بر «مساوات» به‌عنوان اصل مشروطه تاکید می‌کرد. در اعلامیه‌ای که این گروه در جواب اعلانی که علیه ارمنیان و کلیمیان بر دیوار کوچه‌های رشت چسبانیده بودند، آمده است: ارامنه و یهود و ... در مذهب، با ما مغایرت دارند، اما در حدود ملتی و حقوق وطنی تحت حمایت قانون خواهند بود. امروز اشخاص کامل آنها هستند که برادران وطنی را در اتحاد و اتفاق باطنی دعوت می‌کنند و به قوّه همان اتفاق و اتحاد، قانون را به‌دست خواهند آورد. در مرام‌نامه «جمعیت مجاهدین» نیز آمده است: دفاع از شرف ملت و محافظت وطن از طریق مجلس ملی و مشروطیت و بسط عدالت و اجرای مساوات ممکن خواهد بود.

جستجوی پیشرفته