آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
زمینههای شکلگیری «رانت»
سارا جنگرویرانت در ایران قدمتی به درازای تاریخ دارد، در مقابل و در مواجهه با این پدیده اما هیچگاه در تاریخ کشور قانونگذاری، نظارت بر اجرای قانون و جریانسازی باهمان شدتی که سازوکارهای رانتی و عادیسازی آن جریان داشته شکل نگرفته است، اگر کلید خوردن جنبشهای مشروطه و تشکیل مجلس اول را بهعنوان خاستگاهی برای اصلاح و مبدا بنیادین برای تغییر در ساختار اقتصادی کشور در نظر بگیریم، بعد از گذشت 113 سال از این جنبش نهتنها از شدت ساز و کار رانتی کاسته نشده، بلکه شکلهای پیچیدهتر ی به خود گرفته که بررسی آن خود مجال جداگانهای میطلبد. گفت وگو با دکتر علی ططری «پژوهشگر تاریخ اقتصادی» و استاد دانشگاه، تلاشی است در جهت روشن ساختن زوایای مختلف شکلگیری ساختار رانتی و چرایی شکلگیری آنها که در ادامه از نظرتان میگذرد. -
ترور مجتهد بزرگ مشروطه
سیدعبدالله بهبهانی مجتهد شیعه، از علما و رهبران نهضت مشروطیت ایران 23 تیرماه 1289 در 70 سالگی در تهران ترور شد. -
نمایش دینامیت
14 ژوئیه سال 1867 آلفرد نوبل، دینامیت اختراعی خود را به معرض تماشای عموم گذاشت. «نوبل» که در21 اکتبر 1833 در شهر استکهلم در یک خانواده سوئدی صنعتگر و مهندس به دنیا آمده بود تحصیلات خود را در رشته مهندسی و تخصص شیمی در روسیه به پایان رساند.سـال ۱۸۶۴ یکی از سرمایهداران هامبورگی به نوبل پیشنهاد کرد که اولین کارخانه تولید مـواد مـنفجره را در آلمان بسازد. -
فتح زندان باستیل
انقلابیون فرانسه در ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ زندان باستیل را فتح کردند. این حادثه بزرگ یعنی گشودن زندان باستیل در نتیجه کینههایی بود که از ابتدای سلطنت «لوئی چهاردهم» در دلهای مردم انباشته شده بود و آنها راهی برای نجات میجستند.این مخوفترین زندان تاریخ بشر در دوران پس از قرون وسطی، حدود ۱۴۷ سال برقرار بود. لوئی چهاردهم از فرط تکبر خود را پادشاه آفتاب میخواند. بعد از او لوئی پانزدهم به سلطنت رسید. او آنقدر در زمان سلطنتش در خرج کردن اموال ملت به نفع دربار زیادهروی کرد که میگفت، من به فکر آینده نیستم، بگذار بعد از من توفان دنیا را فرا گیرد. -
مشروطه و حقوق زنان
جامعه ایرانی از اوایل دوره قاجاریه در گردونه روابط بینالمللی قـرار گرفـت. عـواملی همچون الف) حضور خارجیها در ایران و تشکیل مدارس و محافل سیاسی و فرهنگی توسط آنان، ب) اعزام محصلان ایرانی به خارج و باز شدن دریچهای بر خرد روشنگرانه آنان و ج) شکلگیری و ترقی صنعت چاپ در ایران، رفتـه رفتـه قواعـد جدیـدی را در ساختار جامعه قاجاری مطرح کرد. این قواعد نوین جامعه غربی را بـه سـان آینـهای در مقابل دیدگان قشرهای طبقه متوسط شهری نظیر بازرگانان و طبقه متوسط سـنتی نظیـر روحانیون قرار داد. بنابراین در میانه دوره ناصـری (1313 – 1264 ق) منـابع متعـددی شکل گرفت و در رسالههای انتقادی فراهم آمد؛ ایـن منـابع جامعـه ایرانـی دسـتخوش بحران و بینظمی را در قالب نقد نرم، تمثیل و طنز نشان میداد گفتمان آموزشی ایران در دوره قاجار،… -
مسائل کمیسیون مالی مجلس اول مشروطه
در دوره اول مجلس، ریاست کمیسیون مالیه، بیشتر بر عهده وثوقالدوله بود؛ چراکه به گفته مستشارالدوله «چون هم نایبرئیس اول بود و هم خود یکی از مستوفیهای عمده بود.» در سال آخر مجلس هم مدتی حاجی امامجمعه خویی، نماینده آذربایجان، ریاست کمیسیون مالیه را عهدهدار بود که بنا بر گفته خودش، پس از مدت کوتاهی استعفا داد و به درستی روشن نیست که پس از وی چه کسی این سمت را بر عهده گرفت.