شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در تاریخ سیاسی ایران، زمین همواره یکی از منابع عمده کسب قدرت به‌شمار می‌رفته و به اعتبار تحولات سیاسی، اشکال متفاوت و متنوعی از نظام زمین‌داری پدید آمده است؛ به عبارتی، انواع مالکیت زمین همواره تابعی از وضع سیاسی بوده است. در ایران، برخلاف نظام زمین‌داری اروپا با وجود تمایل به موروثی کردن زمین، چندان مالکیت موروثی مستمری بر زمین پدید نیامد. چنان‌که برخی پژوهشگران معتقدند تغییر سریع خاندان‌های حکومتی، همواره با تغییر طبقه مالک همراه بوده است؛ یا قانون ارث در اسلام را در تقسیم املاک موثر دانسته‌اند.

  • در بررسی عوامل توسعه و شکست نهضت مشروطه و شناخت طبقاتی آن باید به نقش صاحبان سرمایه‌های بزرگ تجارت خارجی توجه کرد؛ گرچه در دوره پیش از نفوذ استعمار سرمایه‌داری بر بازارهای ایران، می‌توان وجود سرمایه‌های بزرگ تجاری را در ایران نشان داد. اما تراکم سرمایه تجاری در ایران از اوایل دوره سلطنت قاجار، نتیجه افزایش وابستگی ایران به بازارهای خارجی، رونق واردات کالاهای صنعتی ساخته شده و صدور کالاها و مواد خام کشاورزی و معدنی بود. سرمایه تجاری در ایران تحت‌تاثیر بازار جهانی سرمایه‌داری تجزیه شد، سرمایه‌های بزرگ تجاری عمدتا در دست تجار وارد‌کننده و صادر‌کننده تمرکز یافت و تجاری که در توزیع داخلی شرکت داشتند، به تدریج قدرت مالی خود را از دست دادند و وابسته به تجار بزرگ‌تر شدند.

  • روز سه‌شنبه ۳ جولای 1988/ ۱۱ تیرماه 1367 ناو «یواس‌اس وینسنس» آمریکایی در خلیج‌فارس به هواپیمای ایرباس شرکت هواپیمایی ایران‌ایر شلیک کرد و موجب شهادت 290 سرنشین آن شد. پس از حمله آمریکا به هواپیمای ایرانی ادعاهای غیرمستند و توسل به مجعولات برای توجیه این تراژدی آغاز شدند.

  • جاکوب اسچیک، مخترع آمریکایی و از پیشگامان تولید ریش‌تراش برقی سوم جولای 1937 در 59 سالگی درگذشت.

  • آندره گوستاو سیتروئن، صنعت‌کار فرانسوی و بنیان‌گذار شرکت خودروسازی سیتروئن 3 جولای 1935 در سن 57 سالگی در پاریس درگذشت. او طراح چرخ مارپیچی دوبل بود. وی پنجمین فرزند یک بازرگان الماس یهودی تبعه هلند به نام لوی سیتروئن بود.

  • در شرایطی که سلطان و پادشاه با قرار گرفتن در راس همه تصمیمات، به شکلی خودسرانه هرگونه دستوری را مطابق میل خود صادر می‌کرد، چندان دور از ذهن نیست که دستور توقیف یا مصادره اموال اشراف را بدهد. در میان افرادی که به چنین سرنوشتی دچار شدند، شرح داستان آصف‌الدوله شهرت زیادی دارد. آصف‌الدوله که زمانی والی خراسان بود، اموال بسیاری گرد آورده بود. پس از چندی به او خبر دادند که شاه قصد توقیف اموالش را دارد. او نیز خود را به دیوانگی زد. اما پس از فوت او به دستور شاه کل خزانه‌اش مهر و موم شد تا جایی که حتی امکان دسترسی به کفنی که برای خود تهیه کرده بود نیز برای وراث او فراهم نشد تا اینکه پس از وساطت دوستان آصف‌الدوله، شاه دستور گشودن مهر و موم خزانه را داد و کفن بیرون آورده شد و خزانه دوباره مهر و موم شد (بامداد، 1371:…

  • همان‌گونه که تحقیقات نشان می‌دهند در دوره قاجار املاک خرده‌مالکی بیشتر در حدود جنوب و جنوب غربی کویر مرکزی متمرکز بوده است، یعنی منطقه‌ای که از قم (منطقه‌ای که املاک آنجا بیشتر اربابی است) شروع می‌شده و از کاشان (که املاک مجاور و متصل به آن بیشتر به عمده مالکان تعلق دارد) و اردستان می‌گذشته (به استثنای نائین که بیشتر املاک آن در دست عمده مالکان بوده است) و به یزد می‌رسیده، پس از امتداد در جهت جنوب غربی و گذشتن از میان ناحیه کوهستانی کوه کرکس به میمه و مورچه خورت منتهی می‌شده است.

جستجوی پیشرفته