شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • تا اواسط سده سیزدهم ق در طبقات بالای اجتماعی ایران، لباس زنان و مردان (به استثنای حجاب زنان در اماکن عمومی) تفاوت چندانی در فرم، تزئینات و پارچه نداشت؛ در ایران هنوز مردان و زنان خوش‌پوش تقریبا لباس و ظاهری مشابه داشتند؛ در تصاویر در باری دوران فتحعلی‌شاهی، جبه‌های کمرباریک، دامن بلند، کفش‌های پاشنه‌دار، ترمه‌های خوش نقش و رنگ، و انبوه مروارید و جواهر، اجزای لباس مردان و زنان ایرانی بود. این صورت از سر و وضع مردان ایرانی، چنان با ظاهر مردان اروپایی تفاوت داشت که نمایندگان دربار فتحعلی‌شاه، مثل عسگرخان افشار یا میرزا ابوالحسن‌خان شیرازی در اروپا، سوژه‌های دیدنی شهروندان اروپایی از منظر ریخت و لباس و موی و ریش بودند.
  • بین سال‌های 1951م/ 1330ش و 1953م/ 1332ش دومین جنبش اجتماعی قرن بیستم سراسر ایران را فراگرفت. مبارزه ملی کردن نفت به رهبری محمد مصدق هم نظیر انقلاب مشروطیت، ملت را رویاروی شاه و قدرت‌های خارجی قرار داد، به ائتلاف مردمی گسترده، چند طبقه و شهری انجامید و به‌دنبال پیروزی‌های درخشان اولیه با تفرقه داخلی و مداخله خارجی روبه‌رو شد و به شکست انجامید.
  • تقی رفعت، شهید جوانمرگ راه آزادی و حقیقت‌طلبی است. او در مقام روزنامه‌نگار، نمایش‌نامه‌نویس و شاعری نوگرا همچون میرزاده عشقی عمری کوتاه، اما اثرگذار داشته است. سردبیر روزنامه «تجدد» و مدیر نشریه «آزادیستان» بوده. او پس از شکست قیام تبریز به رهبری شیخ محمد خیابانی، به‌دلیل ناامیدی خود را می‌کشد، اما ثبت است در جریده عالم دوام او. تقی رفعت با نام مستعار «فمینا» در روزنامه «تجدد» مطلب می‌نوشته و همو نخستین بار اصطلاح «فمینیسم» را در نشریات ایران به‌کار برده است. نخستین شماره روزنامه «تجدد» ۱۹ اسفند ۱۲۹۵ش منتشر شده است.
  • 19 اسفندماه 1312 قانون اجازه تاسیس دانشسراهای مقدماتی و عالی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. در ماده اول تا پنجم این مصوبه آمده بود: بیست و پنج باب دانشسرای پسرانه و دخترانه طبق ماده اول قانون تربیت معلم در عرض پنج سال در شهرهای ذیل تاسیس خواهد‌شد: طهران، تبریز، اصفهان، شیراز، کرمان، مشهد، رشت، بیرجند، رضائیه(ارومیه)، بروجرد، کرمانشاه، اهواز و یزد. ماده دوم، برای تکمیل دانشسرای عالی پسرانه در سال 1313 باید اولا مدرسه مزبور از دانشکده‌های علوم و ادبیات مجزی و مستقل و دارای پروگرام‌ مخصوصی شود.
  • ژوزف نیسه‌فور نیپس، کسی که نخستین عکس را در جهان ثبت کرد، هفتم مارس 1765 در فرانسه به دنیا آمد. نیپس نخستین عکس ماندگار را در سال 1827 میلادی از پشت پنجره اتاق خود در پاریس که در طبقه دوم ساختمان قرار داشت برداشت که مورخان آن را «منظره‌ای از پنجره» نامیده‌اند.
  • علیرضا احمدی/ کارشناس ارشد ایران‌شناسی
    یکی از مهم‌ترین و عجیب‌ترین رویدادهای دوره‌ ناصرالدین‌شاه قاجار اعطای امتیاز رویتر بود که پیامدهایی تاریخی به‌دنبال داشت. یکی از این اتفاقات سقوط میرزاحسین‌خان سپهسالار قزوینی صدراعظم وقت بود که داعیه اصلاحات داشت. ماجرا از این ‌قرار بود که ناصرالدین‌شاه مدت زیادی اندیشه ایجاد راه‌آهن در ایران را در سر می‌پرورانید، اما زمانی این اندیشه قوت گرفت که میرزاحسین‌خان سپهسالار صدراعظم شد، زیرا وی نیز ایجاد راه‌آهن را موجب پیشرفت و ترقی ایران می‌دانست؛ اما دولت ایران توان پرداخت هزینه آن را نداشت. در نتیجه میرزاحسین‌خان تصمیم گرفت برای تحقق این رویا دست به دامان شرکت‌های خارجی شود.
  • سیدجمال‌الدین در مقابل سیداحمدخان در هند که کوشش می‌کرد مذهب را با وضعیت علم پوزیتویستی یکی بگیرد، موضع‌گیری و او را متهم به ماتریالیست بودن می‌کند.