شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • فرشاد قربانپور
    علی‌اکبرخان داور در ۲۰ بهمن ۱۳۱۵ خودکشی کرد. او وزیر و بنیان‌گذار دادگستری مدرن در ایران در زمان رضا شاه بود و در پست‌های وزیر مالیه در کابینه محمدعلی فروغی (1315-۱۳۱۲)، وزیر معارف (فرهنگ) و وزیر عدلیه (دادگستری) انجام وظیفه کرد. ایجاد نظام قضایی در کشور، تاسیس «اداره ثبت احوال»، تدوین «قانون ثبت اسناد»، «قانون ثبت املاک»، «قانون ازدواج و طلاق» و تاسیس بیمه ایران از مهم‌ترین دستاوردهای او بود.
  • از سوم بهمن ماه 1307 هجری سازمان قضایی ویژه‌ای به نام «دیوان کیفر کارکنان دولت» آغاز به‌کار کرد که در تاریخ ایران یک انقلاب اداری به‌شمار آورده شده است.علی‌اکبر داور، وزیر دادگستری وقت، خوشنام‌ترین قضات وقت از جمله عبدالعلی لطفی (سه دهه بعد، وزیر دادگستری دولت مصدق)، علی حائری شاهباغ (در زمان دکتر مصدق، دادستان تهران)، اللهیار صالح و... را به عضویت در این دیوان منصوب کرد که اندکی پس از تاسیس، دست به تعقیب قضایی و توقیف مقام‌هایی چون عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار زد.داور در مراسم راه‌اندازی این سازمان گفته بود که با اجرای قانون تاسیس دفاتر اسناد رسمی، مساله بزرگ دیگر که سندسازی (جعل و تزویر) برای خوردن املاک افراد و جامعه (اراضی ملی) است نیز حل خواهد شد و تکلیف دولت که حفظ اموال اتباع است و در قانون‌اساسی به…
  • مجله «کاوه» یک نشریه روشنفکری و انتقادی بود که از 23 ژانویه ۱۹۱۶ تا ۳۰ مارس ۱۹۲۲ در برلین چاپ و در ایران توزیع می‌شد. سیدحسن تقی‌زاده در جریان جنگ جهانی اول این نشریه را تحت‌نظارت کمیته دفاع ملی منتشر می‌کرد تا احساسات ملی‌گرایانه و ضدروسی و موافق با آلمان را در میان ایرانیان تقویت کند. یکی از دلایلی که تقی‌زاده درفش کاویانی را به‌عنوان نشان نشریه خود انتخاب کرده بود این بود که عقیده داشت درفش کاویانی باید به‌جای نشان شیر و خورشید، نشان ملی ایرانیان باشد. محمد قزوینی، محمدعلی جمال‌زاده (با نام مستعار شاهرخ)، حسین کاظم‌زاده‌ایرانشهر، رضا تربیت، اسماعیل امیرخیزی و ابوالحسن حکیمی از جمله نویسندگان نشریه کاوه بودند.
  • تحولات عدلیـه در دوران پهلـوی اول ادامـه تحـولاتی است که پس از نهضت مشـروطیت در حـوزه قضـا و داوری در کشور رخ داد. پایه‌گذار این طرح نوین علـی‌اکبر داور بود که پـس از پـنج سـال (1313-1307ش) کــار مــداوم، شــاهکاری در طراحــی لــوایح قــانونی پدید آورد. اعضای کمیسیون تهیه قـانون مـدنی، از بـین حکما و فقهای صاحب‌نام و بـاتجربـه انتخـاب شـده بودند که با توجه به شرع انور اسلام، به تهیه و تـدوین قانون مواد مدنی پرداختند.
  • کلیسا‌های ایران که از دوران قدیم بازمانده‌اند، فارغ از جلوه زیبای هنر معماری ایرانی، دارای پیام مهمی هستند. آزادی دینی که همواره بخش جدایی‌ناپذیر سیاست حاکمان قدیم ایران بوده است. کافی است فرمان‌های صادر شده از سوی شاه‌طهماسب، شاه‌عباس، شاه‌سلیمان، نادرشاه، کریم‌خان، فتحعلی‌شاه، ناصرالدین‌شاه و امیرکبیر و حتی شاه‌سلطان‌حسین را بنگرید که چگونه بر آزادی دینی و حق تجارت مسیحیان و به‌ویژه ارامنه تاکید داشته‌اند. آن‌هم در زمانه‌ای که در اروپای سده شانزدهم کمترین نشانی از آزادی ادیان برای مسلمانان و کلیمیان و حتی فرقه‌های دیگر مسیحی در کشورهایی چون ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و هلند وجود نداشت. تاریخ اروپا در آن سال‌ها آکنده از سختی‌ها و کشتار دگراندیشان دینی است. درحالی‌که آزار و سختگیری نسبت به اقلیت‌های دینی در…